Tiểu đường là bệnh mạn tính xảy ra khi cơ thể thiếu insulin hoặc insulin hoạt động kém hiệu quả. Những năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh tăng mạnh, trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi ngày có hơn 4.500 người chết vì tiểu đường. Với bệnh nhân tiểu đường, thuốc chỉ là một phần. Chế độ ăn, đặc biệt là bữa sáng - bữa quan trọng nhất trong ngày, mới là yếu tố quyết định sự ổn định của đường huyết.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng một bữa sáng phù hợp giúp giảm biến động đường huyết, giảm gánh nặng cho tuyến tụy và phòng ngừa biến chứng. Thế nhưng, có những kiểu bữa sáng tưởng như tiện lợi, thậm chí trông rất “lành mạnh”, lại trở thành nỗi ám ảnh đối với bệnh nhân tiểu đường.
Các bác sĩ nhấn mạnh: Có 4 kiểu bữa sáng người tiểu đường tuyệt đối nên tránh. Thà nhịn còn hơn ăn chúng.
1. Cháo trắng, bánh bao, dưa muối
Nhiều người tin rằng cháo trắng là món ăn nhẹ nhàng, hợp với người bệnh. Nhưng thực tế, cháo được nấu từ gạo, một loại thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) rất cao . Khi vào cơ thể, cháo bị tiêu hóa cực nhanh, khiến đường huyết tăng đột ngột.
Đi kèm với cháo là bánh bao trắng, cũng là thực phẩm làm từ bột tinh chế, gần như không có chất xơ nên càng làm đường huyết tăng nhanh hơn.
Dưa muối giúp món ăn đậm đà, nhưng lại chứa lượng muối rất lớn. Với người tiểu đường, thận vốn đã yếu, ăn mặn dễ làm tăng huyết áp và mài mòn chức năng thận theo thời gian.
2. Bánh mì, nước trái cây
Bữa sáng của nhiều người bận rộn là bánh mì mua sẵn và một chai nước trái cây. Nhưng bánh mì công nghiệp thường chứa bột tinh chế và đường. Bánh mì ngọt thậm chí chứa lượng đường lớn hơn. Kể cả bánh mì nguyên cám, nếu không ăn kèm chất đạm và chất béo, vẫn có thể làm đường huyết tăng.
Nước trái cây lại càng rủi ro. Dù mang tiếng “tự nhiên”, hầu hết loại đóng chai đều giàu đường, nghèo chất xơ , khiến đường huyết tăng rất nhanh.
Thay vì uống nước ép, người tiểu đường nên ăn trái cây tươi để nhận được chất xơ, vitamin và hấp thu đường chậm hơn.
3. Dầu cháy, tinh bột, đường
Dầu cháy (giống dầu chiên đi chiên lại), bánh rán, bánh quẩy là những món nhiều dầu mỡ và năng lượng. Chúng tăng đề kháng insulin, làm tăng mỡ máu, gây tăng cân, khiến kiểm soát đường huyết càng khó hơn.
Sữa đậu nành vốn tốt, nhưng phiên bản có đường lại trở thành “đường lỏng”, khiến người tiểu đường dễ bị tăng đường huyết sau ăn.
Ăn sáng kiểu này lâu dài không chỉ làm đường huyết thất thường mà còn tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, bệnh tim mạch và biến chứng mạch máu.
4. Sandwich với xúc xích, thịt xông khói, thịt hộp
Thịt nguội như xúc xích, thịt xông khói thường chứa nhiều muối cao, đường ẩn, chất bảo quản và chất tạo màu.
Những yếu tố này gây viêm mạn tính , làm tăng đề kháng insulin và đẩy nhanh tiến trình của biến chứng tim mạch, nhóm biến chứng nguy hiểm hàng đầu ở bệnh nhân tiểu đường.
Người tiểu đường nên chọn bữa sáng như thế nào?
Bác sĩ khuyến cáo nên ưu tiên thực phẩm: Chỉ số đường huyết thấp (GI thấp) ; Giàu chất xơ ; Giàu protein ; Ít chất béo bão hòa.
Một số lựa chọn phù hợp:
- Bánh mì nguyên cám trứng luộc.
- Sữa chua không đường hạt trái cây ít ngọt.
- Cháo yến mạch nguyên hạt.
- Rau xanh đạm nạc (cá, thịt trắng).
- Sữa tách béo.
Bữa sáng tưởng đơn giản nhưng lại là “nút bật - tắt” của đường huyết cả ngày. Người tiểu đường chỉ cần tránh 4 kiểu bữa sáng nói trên là đã giảm đáng kể nguy cơ tăng đường huyết và biến chứng.
Nguồn và ảnh: Sohu