Ba loại hạt là khắc tinh của người cao tuổi

Hạt là loại thực phẩm rất phổ biến, được sử dụng trong tất cả các chế độ ăn. Chúng chứa nhiều chất béo nhưng là chất béo lành mạnh, tốt cho sức khỏe của con người. Các loại hạt được coi là thực phẩm tốt cho sức khỏe, giúp tăng cường trí nhớ và ngăn ngừa bệnh Alzheimer, giảm các nguy cơ dẫn đến mắc về bệnh tim.

Tuy nhiên, đối với người cao tuổi, việc sử dụng các loại hạt cần cẩn trọng vì việc ăn quá liều lượng có thể gây ra các vấn đề cơ thể, đặc biệt là người có chức năng thận kém. Càng ăn nhiều, áp lực lên thận càng lớn, không chỉ dẫn đến tăng creatinine máu và làm nặng thêm tình trạng protein niệu mà còn có thể đẩy nhanh quá trình suy thận.

Các loại hạt rất giàu khoáng chất như natri, phốt pho và kali. Người trẻ có thể ăn một ít mà không gây hại nhiều, nhưng người cao tuổi có quá trình trao đổi chất chậm hơn, và nhiều người mắc bệnh thận mãn tính ở các mức độ khác nhau. Ăn quá nhiều các loại hạt này cũng giống như bắt thận phải làm việc quá tải. Đặc biệt, những loại hạt được tẩm ướp nhiều gia vị, chẳng hạn như các loại hạt muối, hạt cay hoặc hạt có gia vị, có hàm lượng natri cực kỳ cao; một nắm hạt tương đương với việc ăn hai thìa muối.

Các loại hạt ẩn chứa nguy hiểm với người cao tuổi gồm:

Các loại hạt nướng muối, tẩm gia vị và cay

Khi nhắc đến các loại hạt muối, nhiều người nghĩ ngay đến hạnh nhân muối, hướng dương muối và đậu phộng cay. Vị đậm đà, chúng trở nên hấp dẫn khó cưỡng. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở hương vị hấp dẫn này.

Trong quá trình chế biến, để tăng hương vị và kéo dài thời hạn sử dụng, các nhà sản xuất thường thêm một lượng lớn muối, bột nêm và chất tăng hương vị.

Việc tiêu thụ hạt tẩm gia vị lâu dài không chỉ có thể khiến huyết áp tăng đột biến ở người cao tuổi mà còn dễ dàng làm tăng gánh nặng cho hệ thống lọc cầu thận. Điều này đặc biệt nguy hiểm với người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường và bệnh thận mãn tính. Ít ai nghĩ rằng một túi hạt hướng dương trông có vẻ nhỏ, nhưng hàm lượng natri của nó lại cao hơn cả một bát cháo mặn.

Các loại hạt có hàm lượng phốt pho cao

Bên cạnh các loại hạt có hương vị, một loại sát thủ tiềm ẩn khác là hạt chứa hàm lượng phốt pho cao. Hạt điều và hạt thông là những ví dụ điển hình. Cứ 100 gram hạt điều chứa khoảng 490 miligam phốt pho, trong khi hạt thông thậm chí còn chứa nhiều hơn, lên tới 595 miligam.

Đối với người khỏe mạnh, lượng phốt pho tiêu thụ hàng ngày lý tưởng nhất nên dưới 700mg. Khi chức năng thận suy giảm ở người cao tuổi, khả năng bài tiết phốt pho của họ cũng yếu đi, dẫn đến tích tụ phốt pho và có khả năng gây tăng phosphat máu.

Điều này có thể dẫn đến loãng xương, ngứa da, và thậm chí trong trường hợp nghiêm trọng là vôi hóa mạch máu, làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch. Trên thực tế, nhiều bệnh nhân chạy thận nhân tạo phải nhập viện nhiều lần do nồng độ phốt pho quá cao.

Các loại hạt có hàm lượng kali cao

Hạt dẻ cười và hạt phỉ là những ví dụ điển hình về hàm lượng kali cao. Mặc dù kali là một nguyên tố thiết yếu cho cơ thể, giúp duy trì chức năng tim và thần kinh bình thường, nhưng người cao tuổi lại có khả năng bài tiết kali qua thận kém hơn, và việc hấp thụ quá nhiều dễ dẫn đến tăng kali máu.

Các trường hợp nhẹ có thể dẫn đến yếu cơ và mệt mỏi, trong khi các trường hợp nặng có thể dẫn đến loạn nhịp tim và ngừng tim. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh nhân chạy thận nhân tạo tiêu thụ hơn 2000mg kali mỗi ngày có nguy cơ mắc các biến cố tim mạch cao hơn gần 40%.

Trong 100 gram hạt dẻ cười chứa tới 1020 mg kali, và hạt phỉ chứa hơn 700 mg. Nói cách khác, chỉ cần ăn một nắm nhỏ cũng có thể vượt quá lượng kali khuyến nghị hàng ngày.

Nhiều người tin rằng chỉ có các loại trái cây như chuối và cam mới giàu kali, nhưng họ lại bỏ qua thực tế rằng các loại hạt mới là "nguồn kali cô đặc" thực sự. Hơn nữa, không giống như trái cây, có thể ăn một hoặc hai quả cùng một lúc, các loại hạt thường được ăn thành nắm, điều này là quá sức đối với bệnh nhân thận.

Một số người cao tuổi có thể kiểm soát độ mặn trong bữa ăn, nhưng họ không thể cưỡng lại sự cám dỗ của đồ ăn vặt, cuối cùng dẫn đến nồng độ kali, phốt pho và natri tăng cao, và chức năng thận ngày càng suy yếu.

Trên thực tế, không chỉ bệnh nhân thận mà cả người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp và tiểu đường cũng nên cảnh giác với ba loại hạt này. Hàm lượng natri cao làm trầm trọng thêm biến động huyết áp, hàm lượng phốt pho cao gây tổn thương nội mạc mạch máu, và hàm lượng kali cao ảnh hưởng đến nhịp tim.

Nhiều người thắc mắc tại sao chức năng thận của họ vẫn suy giảm dù đã ăn uống rất nhẹ nhàng. Họ ít biết rằng, vấn đề nằm ở những món ăn vặt tưởng chừng như nhỏ nhặt này. Họ ăn vô số hạt hướng dương, hạt điều mà không hề kiềm chế.

Một số loại hạt thậm chí còn được chế biến thành các gói snack hỗn hợp, thêm trái cây sấy khô, khiến hàm lượng calo của chúng tương đương với đồ chiên rán. Một số người cao tuổi nghĩ rằng họ đang mua đồ ăn vặt lành mạnh, nhưng thực tế, họ đang tiêu thụ một lượng calo rất lớn. Ngay cả khi không ảnh hưởng tới thận, người cao tuổi cần kiểm soát lượng đường trong máu và cân nặng, thông qua lượng thức ăn mỗi ngày.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại hạt đều nên bị "cấm". Óc chó, hạnh nhân và đậu phộng có thể thỉnh thoảng ăn với lượng nhỏ, miễn là không ăn quá nhiều hoặc quá mặn. Điều quan trọng là lượng và tần suất.

Mỗi ngày, một nắm nhỏ hạt sống, khoảng 10 gram, là lượng tiêu thụ tương đối an toàn. Người cao tuổi răng yếu có thể ngâm hạt cho mềm trước khi ăn, hoặc giã nát rồi trộn với cơm. Tuy nhiên, không bao giờ nên coi hạt là thực phẩm chính, và tuyệt đối không nên ăn quá mức, đặc biệt là những loại hạt có tẩm hương vị - chúng là một cái bẫy. Hãy hạn chế chúng để tránh gây hại đáng kể cho thận.

(Nguồn: Sohu)