Trong văn hóa ăn uống hiện nay, người tiêu dùng có vô vàn lựa chọn. Ngoài nước lọc, trà, cà phê, thị trường còn tràn ngập các loại đồ uống được quảng bá “có lợi cho sức khỏe” hay những sản phẩm từ sữa với hương vị hấp dẫn như thể đó là lựa chọn thay thế an toàn.
Thế nhưng, với người mắc đái tháo đường và những ai muốn duy trì sức khỏe, không phải thức uống nào trông vô hại cũng thật sự lành mạnh.
Một số loại đồ uống nhìn bề ngoài có vẻ thuần tự nhiên, lại sở hữu bao bì bắt mắt cùng hàng loạt khẩu hiệu thuyết phục. Nhưng nếu xem xét kỹ thành phần và cách cơ thể chuyển hóa chúng, nhiều người sẽ giật mình khi biết chúng có thể làm tăng gánh nặng cho sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng đến chức năng tế bào đảo tụy, nơi sản xuất insulin .
Các bác sĩ cho rằng, nhiều thức uống tưởng quen thuộc lại có thể làm mất cân bằng quá trình chuyển hóa đường, gây khó khăn trong việc kiểm soát bệnh. Nếu bạn vẫn đang tiêu thụ các loại đồ uống này mỗi ngày, có lẽ đã đến lúc cân nhắc lại.
1. Nước ngọt có đường và đồ uống có ga
Đây là nhóm đồ uống cần tránh hàng đầu đối với bệnh nhân đái tháo đường.
Từ những loại cola quen thuộc cho đến các dòng nước ngọt có hương vị, điểm chung là hàm lượng đường cao, năng lượng lớn . Nguồn đường trong các sản phẩm này chủ yếu là đường tinh luyện , hấp thụ rất nhanh vào máu khiến đường huyết tăng vọt trong thời gian ngắn, làm tăng gánh nặng bài tiết insulin.
Không chỉ vậy, thành phần axit trong đồ uống có ga có thể kích thích dạ dày, tác động hệ vi sinh đường ruột và khiến việc kiểm soát đường huyết trở nên phức tạp hơn.
Ngoài nguy cơ tăng đường huyết, chúng còn không mang lại giá trị dinh dưỡng , dễ thúc đẩy tăng cân, đặc biệt là béo bụng, yếu tố liên quan trực tiếp đến suy giảm chức năng tuyến tụy.
2. Nước trái cây pha chế và nước ép cô đặc
Nhiều sản phẩm trên thị trường mang nhãn “tự nhiên”, “nguyên chất”, nhưng thực tế nước ép cô đặc đã bị loại bỏ gần như toàn bộ chất xơ , chỉ còn lại dung dịch chứa đường.
Dù đường này có nguồn gốc từ trái cây nhưng vẫn là đường hấp thụ nhanh . Đối với người mắc đái tháo đường, điều này đồng nghĩa với việc đường huyết tăng lên ngay sau khi uống.
Nếu muốn hấp thụ vitamin từ trái cây, các bác sĩ khuyên nên ăn nguyên quả , không lọc bỏ phần xơ.
3. Trà sữa và đồ uống pha chế từ sữa kèm đường
Trà sữa là “vùng cấm” đối với người tiểu đường. Không chỉ chứa lượng đường lớn, nhiều loại còn sử dụng bột kem hay bột béo thực vật chứa chất béo chuyển hóa (trans fat), yếu tố làm giảm độ nhạy insulin và tăng nguy cơ tim mạch.
Ngoài đường và chất béo, trà sữa còn chứa caffeine có thể ảnh hưởng giấc ngủ, trong khi thiếu ngủ được chứng minh làm rối loạn kiểm soát đường huyết .
4. Rượu bia và đồ uống có cồn
Rượu có tác động phức tạp đến đường huyết: tăng nhanh ngay lúc uống, nhưng lại dễ lao dốc xuống mức thấp sau đó , tiềm ẩn nguy cơ hạ đường huyết nặng.
Việc sử dụng đồ uống có cồn kéo dài còn ảnh hưởng chức năng gan, cơ quan tham gia chuyển hóa insulin, từ đó làm nặng thêm nguy cơ biến chứng.
5. Sữa hương vị, sữa pha đường và các chế phẩm sữa “thêm phụ gia”
Nhiều người nhầm tưởng sản phẩm từ sữa đều tốt cho sức khỏe. Nhưng sữa hương vị, sữa có đường, sữa lên men pha hương trái cây… đã được bổ sung đường, hương liệu, chất ổn định , làm tăng năng lượng và tác động xấu đến đường huyết.
Người tiểu đường được khuyến cáo ưu tiên sữa không đường, ít béo, nguyên chất , thay vì chọn những sản phẩm “ngon miệng” hơn nhưng khó kiểm soát thành phần.
Lựa chọn đồ uống thông minh
Trong quá trình quản lý đái tháo đường, thuốc men không phải là tất cả. Một chế độ ăn uống phù hợp, hạn chế đường, chất béo và phụ gia sẽ giúp giảm biến động đường huyết và bảo vệ chức năng tuyến tụy.
Những lựa chọn an toàn hơn gồm:
- Nước lọc.
- Trà không đường.
- Đồ uống tự chế không thêm đường.
Mỗi cốc nước bạn chọn hàng ngày đều có thể là yếu tố góp phần ổn định hoặc phá vỡ quá trình kiểm soát bệnh.
Nguồn và ảnh: Sohu