Bên cạnh rau xanh và hoa quả, các loại cá luôn được giới chuyên gia khuyến cáo nên tăng cường tiêu thụ vì mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Các chuyên gia khuyến cáo mỗi người nên ăn ít nhất 3 bữa cá/tuần. Lý do bởi cá là loại thịt trắng, giàu axit béo omega-3 nên có thể làm giảm lượng cholesterol xấu, ngăn ngừa hình thành cục máu đông và bảo vệ tim mạch. Hơn nữa, cá còn giàu DHA, giúp ngừa bệnh Alzheimer và được chứng minh là có tác dụng giảm nguy cơ ung thư ruột, ung thư gan...
Cá dù bổ dưỡng nhưng không phải loại cá nào cũng tốt, có một loại cá được nhiều chuyên gia sức khỏe, trong đó có Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) lên tiếng cảnh báo về nguy cơ gây ung thư, đó là cá ướp muối.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, tiêu thụ cá ướp muối quá thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vòm họng.
Ảnh minh hoạ.
Theo dược sĩ Hussain Abdeh, Giám đốc chuyên môn tại hiệu thuốc trực tuyến Medicine Direct (Anh), cá ướp muối đã được xếp vào nhóm thực phẩm gây ung thư cấp độ 1, tức nhóm có bằng chứng khoa học rõ ràng về khả năng gây ung thư ở người.
Quá trình ướp muối cá tươi là phương pháp bảo quản truyền thống lâu đời, giúp cá để được lâu mà không cần tủ lạnh. Tuy nhiên, cách làm này lại tạo ra nhiều hợp chất có hại.
Cụ thể, cá ướp muối chứa hàm lượng nitrit cao. Khi vào cơ thể, nitrit có thể phản ứng với axit dạ dày và chuyển hóa thành nitrosamine, một hợp chất có khả năng gây đột biến DNA, từ đó thúc đẩy sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, người dân ở các khu vực ăn nhiều cá ướp muối, như miền Nam Trung Quốc, có tỉ lệ mắc ung thư vòm họng cao hơn hẳn so với những khu vực khác.
Một khảo sát tại Hong Kong (Trung Quốc) từng ghi nhận, cộng đồng ngư dân Tanka vốn tiêu thụ cá ướp muối hằng ngày có tỉ lệ ung thư vòm họng vượt trội. Đáng chú ý, sau khi giảm bớt thói quen ăn cá muối, tỉ lệ bệnh trong nhóm dân cư này cũng giảm rõ rệt.
Không chỉ vậy, nghiên cứu còn phát hiện, trẻ em dưới 10 tuổi ăn nhiều cá ướp muối có nguy cơ ung thư vòm họng cao hơn nhiều lần so với người trưởng thành. Điều này đặt ra lời cảnh báo mạnh mẽ cho các bậc phụ huynh khi cho con ăn món cá khô muối trong bữa cơm.
Ảnh minh hoạ.
Ngoài ung thư vòm họng, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, cá ướp muối có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và ung thư thực quản. Đây là 2 loại ung thư tiêu hóa nguy hiểm, thường được phát hiện muộn.
Lưu ý, dù cá muối là thực phẩm có khả năng gây ung thư nhưng nguy cơ gây bệnh như thế nào còn phụ thuộc vào liều lượng, khẩu phần mỗi người tiêu thụ. Lấy nitrosamine làm ví dụ. Một lượng nhỏ nitrosamine trong cá muối không đủ để gây đột biến tế bào, chỉ khi chúng ta tiêu thụ một lượng lớn nitrosamine trong thời gian dài thì mới khiến nitrosamine tích tụ trong cơ thể và gây hại cho hệ tiêu hóa, cuối cùng phát triển thành ung thư.
Ung thư là một căn bệnh rất phức tạp, việc phơi nhiễm với chất gây ung thư hay tiêu thụ các thực phẩm gây ung thư chỉ là một trong những yếu tố hình thành bệnh. Ngoài ra, tuổi tác, di truyền, chức năng miễn dịch, các bệnh mãn tính… cũng có vai trò trong sự phát triển của ung thư.
Ung thư thực chất là một căn bệnh do sự tương tác của nhiều yếu tố. Vì vậy, mọi người hãy nhìn nhận một cách chính xác về mối quan hệ giữa chất gây ung thư và ung thư. Dù vậy, xét cho cùng, cá muối vẫn chứa nhiều natri có thể gây hại cho cơ thể, các gia đình tốt nhất nên hạn chế sử dụng, thay vào đó hãy ưu tiên lựa chọn các loại cá tươi, đặc biệt là cá biển sâu như cá hồi, cá ngừ...