Ai cũng biết rằng các chế phẩm có đường đều được xem là kém lành mạnh, và bất kì ai muốn ăn kiêng thì việc cắt giảm hoặc loại bỏ đường là một trong những bước đầu tiên. Thế nhưng, có một số người nhầm tưởng rằng chỉ cần sử dụng các sản phẩm có dán nhãn "không chứa đường" là được mà không biết rằng có rất nhiều điều cần phải chú ý khi sử dụng những sản phẩm này. Phần lớn thời gian, để tạo độ ngọt, các nhãn hiệu sử dụng những chất tạo ngọt nhân tạo. Nhiều doanh nghiệp đã cố gắng nghiên cứu và phát triển các chất tạo ngọt nhân tạo được quảng bá là "không chứa calorie".
Nhiều người dùng chất tạo ngọt nhân tạo thay thế cho đường.
Trên thị trường hiện tại có nhiều loại chất tạo ngọt với cấu trúc hoá học khác nhau, và tất cả đều có khả năng thay thế cho vị ngọt của đường, giúp cho các cảm ứng trên lưỡi bạn cảm nhận được vị ngọt. Thậm chí, phần lớn những chất này còn có độ ngọt cao hơn đường bình thường. Có chất có độ ngọt cao hơn đến vài trăm lần.
Độ ngọt của một số loại chất tạo ngọt gấp hàng trăm nghìn lần đường bình thường (cột chính giữa). Nguồn ảnh: Healthline.
Những cái tên tạo ngọt nhân tạo mà bạn có thể quen thuộc là đường cỏ, hay chất tạo ngọt làm từ cỏ stevia, xylitol, erythritol, sorbitol và mannitol…
Tuy còn một số tranh cãi, nhưng các bằng chứng từ những nghiên cứu khoa học cho thấy chất tạo ngọt nhân tạo có khả năng giúp giảm cân ít nhiều. Theo như The New England Journal of Medicine và The American Journal of Nutrition, các sản phẩm chứa chất tạo ngọt nhân tạo có thể giúp người dùng giảm cân. Trong một nghiên cứu lớn kéo dài 18 tháng bao gồm 641 trẻ em từ độ tuổi 4 – 11, nhũng đối tượng uống nước chứa chất tạo ngọt tăng ít cân hơn trẻ em uống nước có đường. Một số nghiên cứu y khoa khác cũng thu về kết quả tương tự.
Vậy nên, có thể tạm kết luận rằng chất tạo ngọt nhân tạo không dẫn đến tăng cân và thậm chí còn có thể có hiệu quả giảm cân ở một mức độ nhỏ.
Sức khoẻ con người bao gồm nhiều phương diện hơn là chỉ cân nặng. Một số nghiên cứu quan sát cho thấy những chất tạo ngọt nhân tạo đã dẫn đến tăng nguy cơ mắc phải các bệnh về trao đổi chất như tiểu đường loại hai, bệnh tim mạch và hội chứng trao đổi chất.
Cũng theo The American Journal of Nutrition, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng các thức uống có gas "cho người ăn kiêng" có thể dẫn đến 121% nguy cơ mắc phải tiểu đường loại hai. Một nghiên cứu khác cũng cho rằng những thức uống loại này cũng làm tăng 32% nguy cơ nhiễm hội chứng trao đổi chất.
Theo trang Healthline, tiêu thụ các chất tạo ngọt nhân tạo không khiến tăng cân – hoặc ít ra là trong thời gian ngắn. Thậm chí, việc này có thể giúp giảm trọng lượng cơ thể, song hiệu ứng của nó không cao nếu không kết hợp với lối sống, tập luyện… Nếu bạn vẫn đang sử dụng loại chất tạo ngọt này và không thấy hiệu ứng phụ, thì bạn không cần phải ngừng sử dụng.
Tuy nhiên, nếu bạn có cảm giác thèm ăn nhiều, có lượng đường huyết tăng giảm đột ngột hoặc một số vấn đề khác, bạn nên tránh sử dụng những sản phẩm này và tư vấn với bác sĩ.