Đi làm gặp 3 kiểu đồng nghiệp này, tôi khuyên thật, bạn nên "xách dép" chạy 8 hướng kẻo sự nghiệp tiêu tan!

Người ta nói "chọn bạn mà chơi", nhưng ở môi trường công sở, đôi khi bạn không có quyền chọn đồng nghiệp. Một môi trường làm việc lý tưởng không chỉ cần lương cao, sếp tốt, mà còn cần những đồng nghiệp biết tôn trọng và hỗ trợ lẫn nhau. Kinh nghiệm nhiều năm chinh chiến nơi công sở đã dạy tôi một bài học đắt giá: Có những kiểu người, bạn càng gần gũi bao nhiêu, sự nghiệp và tinh thần của bạn càng bị bào mòn bấy nhiêu.

Dưới đây là ba kiểu đồng nghiệp mà tôi khuyên bạn, nếu gặp phải, hãy lập tức giữ khoảng cách để bảo toàn năng lượng và sự nghiệp của chính mình.

1. "Thánh than" và "nam châm hút rắc rối"

Kiểu người này thường có tên là "kẻ than vãn kinh niên" hoặc "chuyên gia đổ lỗi". Dù công ty có thưởng Tết nhiều đến đâu, dự án có thành công đến mấy, họ vẫn tìm ra được ít nhất 10 lý do để than thở.

Họ luôn bắt đầu câu chuyện bằng một lời than phiền về sếp, về đồng nghiệp khác, về công ty, về lương bổng, thậm chí về thời tiết. Họ không bao giờ chịu trách nhiệm về sai lầm của mình, mà luôn coi mình là nạn nhân của mọi tình huống. Họ không tìm kiếm giải pháp, họ chỉ tìm kiếm sự đồng cảm và năng lượng của bạn.

Khi bạn dành thời gian lắng nghe và đồng cảm với họ, năng lượng tích cực của bạn sẽ bị "hút cạn". Bạn dễ dàng bị tiêm nhiễm sự tiêu cực, nhìn nhận công việc và cuộc sống qua lăng kính bi quan của họ. Về lâu dài, điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc mà còn làm giảm sự hào hứng của bạn với chính công việc mà bạn từng yêu thích.

Cách ứng phó: Giữ thái độ trung lập và hạn chế tương tác. Nếu họ bắt đầu than vãn, hãy khéo léo chuyển chủ đề sang công việc hoặc dùng câu nói nhẹ nhàng như: "Mình hiểu cảm giác của bạn, nhưng mình đang cần tập trung hoàn thành deadline này". Đừng để mình trở thành "thùng rác cảm xúc" của họ.

2. "Thợ săn thông tin" và "kẻ đâm sau lưng"

Kiểu đồng nghiệp này nguy hiểm hơn cả "thánh than" vì họ hoạt động trong bóng tối. Họ là những người tò mò quá mức về cuộc sống cá nhân và công việc của người khác, không phải vì quan tâm mà vì muốn tìm điểm yếu để thao túng hoặc buôn chuyện.

Họ liên tục hỏi về mức lương của bạn, kế hoạch tương lai của sếp, các vấn đề cá nhân (tình cảm, tài chính), và đặc biệt là hay hỏi bạn nghĩ gì về một đồng nghiệp khác. Sau khi thu thập đủ thông tin, họ sẽ biến tấu nó thành những câu chuyện thị phi để làm mất uy tín hoặc chia rẽ nội bộ.

Bạn có thể vô tình tiết lộ thông tin nhạy cảm, và nó sẽ quay lại "cắn" bạn vào một ngày không xa. Tệ hơn, họ có thể cố tình bóp méo lời nói của bạn để gây mâu thuẫn giữa bạn và sếp hoặc đồng nghiệp. Làm việc cạnh họ, bạn sẽ luôn sống trong tâm lý đề phòng, không thể tập trung vào công việc chính.

Cách ứng phó: Luôn giữ sự chuyên nghiệp. Khi họ hỏi những câu mang tính cá nhân hoặc nhạy cảm về công ty, hãy trả lời chung chung hoặc lịch sự từ chối: "À, chuyện này không tiện chia sẻ đâu," hoặc "Mình nghĩ mình nên tập trung vào nhiệm vụ hiện tại". Đừng bao giờ nói xấu người khác với kiểu người này, vì chắc chắn lời bạn nói sẽ được "tường thuật" lại kèm theo gia vị.

3. "Người thích hợp tác" nhưng luôn đẩy việc cho người khác

Kiểu đồng nghiệp này thoạt nhìn rất hòa đồng, nhiệt tình đề nghị "hợp tác" nhưng mục đích thật sự là để đẩy phần việc khó khăn, nhàm chán hoặc tốn thời gian sang cho bạn. Họ là bậc thầy của sự trì hoãn và phân chia công việc một cách không công bằng.

Họ luôn hứa hẹn giúp đỡ, nhưng đến phút cuối lại đưa ra lý do vớ vẩn để rút lui, để lại cho bạn một đống việc dang dở cần giải quyết gấp. Hoặc tệ hơn, họ làm việc hời hợt, kém chất lượng, và bạn buộc phải sửa chữa hoặc làm lại từ đầu để dự án không thất bại. Cuối cùng, khi dự án thành công, họ lại đứng ra nhận phần lớn công lao.

Bạn luôn bị quá tải, làm việc gấp đôi công sức nhưng thành quả lại bị chia sẻ. Cảm giác bị lợi dụng sẽ khiến bạn uất ức và mất động lực. Về lâu dài, sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Cách ứng phó: Học cách nói "Không" một cách dứt khoát và có lý lẽ. Khi hợp tác, phải văn bản hóa sự phân chia trách nhiệm rõ ràng (qua email hoặc tin nhắn), đặt ra các cột mốc thời gian cụ thể cho từng người. Nếu họ cố tình đẩy việc, hãy nhẹ nhàng nhắc nhở về cam kết ban đầu. Bảo vệ ranh giới công việc của mình chính là bảo vệ sự nghiệp của bạn.

Tóm lại, môi trường công sở là nơi để chúng ta phát triển, không phải là nơi để chúng ta hy sinh năng lượng cho những người độc hại. Việc nhận diện và giữ khoảng cách với ba kiểu đồng nghiệp này là bước đầu tiên để bạn xây dựng sự nghiệp vững vàng và tìm thấy niềm vui thực sự trong công việc. Đừng ngại ngần "xách dép chạy" nếu đó là cách duy nhất để bảo vệ bản thân và tương lai của bạn.