Chuối sắp tuyệt chủng?

Chuối là một trong những loại trái cây phổ biến nhất thế giới. Mềm, ngọt và bổ dưỡng, chuối là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng loại quả tưởng chừng như bình thường này đang âm thầm tiến đến một cuộc khủng hoảng. Các nhà khoa học dự đoán rằng nếu không sớm hành động, chúng ta có thể sẽ không còn được thưởng thức những quả chuối thơm ngon như vậy trong vài thập kỷ tới.

Hàng ngàn năm trước, chuối không ngon như ngày nay. Có nguồn gốc từ các khu rừng mưa nhiệt đới Đông Nam Á, quả chuối dại được bao phủ bởi những hạt to, cứng, vị đắng và khó ăn trực tiếp. Chuối trước kia chỉ được dùng để lấy lá vì có thể dùng để che bóng mát hoặc gói thực phẩm. Mãi đến khi một giống chuối đột biến không hạt xuất hiện vào thế kỷ 19, chuối mới thực sự trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Sau nhiều năm chọn lọc và canh tác, con người cuối cùng đã tạo ra được giống chuối không hạt và mềm mại của thời hiện đại.

Tuy nhiên, mặc dù bản chất không hạt của chuối mang lại sự tiện lợi và ngon miệng, nhưng nó cũng tiềm ẩn những rủi ro đáng kể. Vì không có hạt, chuối chỉ có thể sinh sản vô tính thông qua việc phân chia, sử dụng thân rễ cắt từ cây mẹ để trồng. Điều này dẫn đến việc phần lớn chuối trên toàn thế giới đến từ một cây mẹ duy nhất và giống hệt nhau về mặt di truyền. Mặc dù điều này đảm bảo hương vị đồng nhất, nhưng nó cũng đồng nghĩa với việc chuối thiếu sự đa dạng di truyền, khiến chúng dễ bị bệnh.

Vào giữa thế kỷ trước, chuối Gros Michel, từng là loại chuối được ưa chuộng trên toàn thế giới, đã gần như bị xóa sổ bởi bệnh héo chuối, một loại bệnh do nấm gây ra. Sau đó, nó được thay thế bằng chuối Hua mà chúng ta thường ăn ngày nay, chuối Cavendish. Tuy nhiên, nó cũng phải đối mặt với vấn đề đồng nhất di truyền. Từ năm 2014, một biến thể héo mới có tên TR4 đã xuất hiện. Nó có thể vượt qua hệ thống phòng thủ của chuối Cavendish và được mệnh danh là "HIV của thế giới chuối". Một khi đất bị nhiễm TR4, chuối sẽ không còn có thể trồng được trên vùng đất đó nữa. Hiện nay, căn bệnh này đã lan rộng ra nhiều nơi ở Châu Á, Châu Phi, Châu Mỹ Latinh và nhiều nơi khác. Các nhà khoa học cảnh báo rằng nếu không tìm ra giải pháp hiệu quả, chuối có thể lại phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong vòng vài thập kỷ tới.

Đối mặt với cuộc khủng hoảng này, các nhà nghiên cứu nông nghiệp vẫn chưa bỏ cuộc. Một số nhóm đang nỗ lực tăng khả năng kháng bệnh của chuối thông qua chỉnh sửa gen , một số khác tập trung vào việc cải thiện các giống lai, và một số khác nữa hy vọng cải thiện điều kiện đất đai thông qua can thiệp vi sinh vật. Mặc dù tiến độ còn chậm, nhưng giới khoa học đồng thuận rằng mô hình sinh sản vô tính đơn giống hiện nay của chuối không phải là giải pháp lâu dài. Để thực sự cứu được chuối, cần phải có sự đa dạng di truyền lớn hơn. Trong khi vẫn chưa có kết luận cuối cùng, khoa học vẫn đang không ngừng tìm kiếm những câu trả lời mới.

Giá trị dinh dưỡng của chuối

Chuối không chỉ ngọt ngào và thơm ngon mà còn vô cùng tốt cho sức khỏe. Là loại trái cây được mọi lứa tuổi yêu thích, chuối giàu kali, giúp điều hòa huyết áp và cân bằng dịch cơ thể. Chất xơ dồi dào trong chuối thúc đẩy nhu động ruột và hỗ trợ tiêu hóa, trong khi vitamin B6 giúp giảm mệt mỏi và ổn định tâm trạng. Ăn chuối sau khi tập luyện giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng, trở thành "trạm tiếp nhiên liệu" tự nhiên cho những người muốn rèn luyện sức khỏe.

Tuy nhiên, người bị tiểu đường hoặc cần kiểm soát đường huyết không nên ăn quá nhiều cùng một lúc. Tốt nhất nên coi chuối như một bữa ăn nhẹ thay vì bữa ăn chính. Cũng không nên ăn quá nhiều chuối cùng một lúc khi bụng đói, nếu không sẽ dễ khiến đường huyết dao động quá nhanh, thậm chí gây khó chịu nhẹ ở dạ dày. Đối với người cao tuổi có răng yếu, chuối là một lựa chọn tốt. Bạn có thể cắt chuối thành từng miếng nhỏ hoặc ăn kèm với sữa chua để dễ tiêu hóa hơn.

Mẹo chọn và bảo quản chuối

- Nhìn vào màu sắc: chuối có sọc xanh vàng là chuối chưa chín hẳn và có thể bảo quản được vài ngày; khi vỏ chuối vàng ươm, có một ít đốm đen thì mùi thơm nồng và vị ngon nhất; nếu có quá nhiều đốm đen hoặc toàn bộ quả chuối có màu đen thì nghĩa là chuối đã chín quá và có thể dùng để làm sữa lắc hoặc đồ ăn vặt nướng để tránh lãng phí.

- Cảm nhận độ cứng: Độ chín của chuối cũng có thể được đánh giá qua độ cứng của nó. Nếu chuối cứng, cần giữ thêm vài ngày nữa. Những quả chuối mềm và có độ đàn hồi tốt nhất để ăn. Những quả chuối hoàn toàn mềm cần được xử lý kịp thời.

Mẹo bảo quản: Không nên để chuối xanh trong tủ lạnh. Hãy để chuối chín tự nhiên ở nhiệt độ phòng. Nếu không, chuối sẽ dễ bị đông cứng và vỏ chuối sẽ chuyển sang màu đen. Nếu muốn chuối chín nhanh hơn, bạn có thể để chung với táo hoặc lê. Khí ethylene mà chuối tiết ra sẽ thúc đẩy quá trình chín nhanh hơn.

Nếu bạn không thể ăn hết số chuối đã mua ngay lập tức, bạn có thể bọc cuống chuối bằng màng bọc thực phẩm để làm chậm quá trình chín và giữ chuối tươi lâu hơn.

Nguồn và ảnh: QQ