Ưu tiên gọi đồ ăn ngoài, ngồi hoặc nằm lì hàng giờ với máy tính hay điện thoại đang trở thành lối sống "lười nhưng thoải mái” của không ít bạn trẻ. Nhưng sự tiện lợi ấy đôi khi phải trả giá rất đắt. Nhất là khi người trẻ tuổi thường chủ quan, cho rằng cơ thể còn rất trẻ khỏe, có sống "buông thả" một chút cũng không sao, có thể hồi phục nhanh. Điển hình như câu chuyện của chàng trai 19 tuổi họ Đông sống tại Chiết Giang, Trung Quốc.
Ảnh minh họa
Tiểu Đông đi học xa nhà, vốn quen đặt đồ ăn nhanh thay vì nấu nướng. Thực đơn của cậu chủ yếu là gà rán, hamburger, thịt chiên ngập dầu, đồ chế biến sẵn nhiều chất béo. Thêm vào đó, cậu rất lười vận động. Ngoài thời gian đi học hay thỉnh thoảng làm thêm ở cửa hàng tiện lợi, cậu cứ rảnh là chơi game trong phòng, bạn bè đến tụ tập cũng thường cùng nhau gọi đồ ăn rồi chơi game tới khuya.
Ngay từ hồi vào cấp 3, trong một lần khám sức khỏe Tiểu Đông đã được cảnh báo tiền tiểu đường và mỡ máu cao. Tuy chưa thành bệnh lý nhưng cần thay đổi thói quen sống, giảm cân để bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, Tiểu Đông bỏ ngoài tai vì nghĩ không nghiêm trọng, tuổi trẻ cơ thể tự điều chỉnh, muốn được sống theo ý mình.
Đến gần đây, trong kỳ nghỉ về nhà Tiểu Đông bất ngờ đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn ói liên tục, tiêu chảy kèm sốt. Gia đình nghĩ chỉ là viêm dạ dày, cho uống thuốc nhưng tình hình ngày càng nặng. Khi nhập viện, bác sĩ phát hiện lipid máu của cậu vượt chuẩn 100 lần, máu chuyển thành màu trắng đục như sữa.
Ảnh BV cung cấp
Cậu được chẩn đoán viêm tụy cấp do tăng mỡ máu, biến chứng suy đa tạng: suy hô hấp, suy thận, nguy kịch. May mắn được cấp cứu kịp thời, sau khi "thập tử nhất sinh" cậu tiếp tục phải nằm phòng chăm sóc đặc biệt ICU suốt 2 tuần.
Bác sĩ Diệp Kế Huy, Phó trưởng khoa Chăm sóc đặc biệt, Bệnh viện Liên kết số 1 Đại học Ninh Ba (Chiết Giang, Trung Quốc) cho biết, tình trạng của Tiểu Đông không còn hiếm trong xã hội hiện đại. Trước đây, nhiều người cho rằng viêm tụy cấp là bệnh của người trung niên, những ông chú nghiện rượu bia. Thế nhưng, ngày càng nhiều ca viêm tụy cấp xuất hiện ở người trẻ, đặc biệt là những người thừa cân, nghiện đồ ăn nhanh và ít vận động.
"Viêm tụy cấp nặng có thể khởi phát đột ngột, diễn tiến nhanh, gây suy đa tạng. Điểm chung của nhóm bệnh nhân trẻ tuổi là ăn quá nhiều chất béo, ít vận động và chủ quan trước bệnh nền. Với trường hợp của Tiểu Đông là viêm tụy cấp do tăng mỡ máu quá mức. Các enzym tụy của bị kích hoạt bất thường, tự tấn công tuyến tụy và cơ quan xung quanh, gây phản ứng viêm toàn thân. Nếu không can thiệp kịp thời có thể tử vong" - ông nói.
Các triệu chứng quan trọng, cần đặc biệt lưu ý của viêm tụy cấp bao gồm:
- Đau bụng dữ dội, đặc biệt vùng thượng vị, lan ra sau lưng, đau tăng khi ăn.
- Buồn nôn và nôn liên tục, thậm chí nôn ra dịch mật.
- Tiêu chảy, bụng chướng, khó tiêu.
- Sốt, tim đập nhanh, thở gấp, cơ thể mệt lả.
- Trong trường hợp nặng: tiểu ít, nước tiểu sẫm màu, khó thở, có máu trong dịch nôn hoặc phân, báo hiệu suy đa tạng.
Nếu phát hiện các dấu hiệu này, cần nhanh chóng đến bệnh viện, không tự xử lý tại nhà. Nếu không cấp cứu kịp, bệnh có thể gây hoại tử tuyến tụy, nang giả tụy, biến chứng tiểu đường cấp tính, nhiễm trùng máu và tử vong.
Cũng theo bác sĩ Diệp, viêm tụy cấp có thể xảy ra do rất nhiều nguyên nhân, nhưng phổ biến nhất là:
- Sỏi mật: gây tắc nghẽn đường mật, thường ở người lớn tuổi.
- Rượu bia, ma túy: làm tổn thương tuyến tụy, phổ biến hơn ở người trung niên hoặc dùng lượng lớn trong thời gian ngắn.
- Tăng mỡ máu: liên quan trực tiếp đến thói quen ăn nhiều dầu mỡ, ít vận động – nguyên nhân hàng đầu ở giới trẻ.
- Nhiễm virus hoặc tác dụng phụ của thuốc cũng có thể dẫn đến viêm tụy cấp.
Ảnh minh họa
Một lần nữa ông nhấn mạnh: "Viêm tụy cấp không còn là bệnh của người trung niên hay nghiện bia rượu. Nó đang trẻ hóa nhanh, nhất là ở những người lười nấu ăn, nghiện đồ nhanh nhiều dầu mỡ và ít vận động. Nên hạn chế đồ chiên rán, tăng rau xanh, cá, trái cây, duy trì tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày và khám sức khỏe định kỳ để kiểm soát mỡ máu. Đừng vì còn trẻ mà chủ quan với sức khỏe và tính mạng của mình".
Nguồn và ảnh: Skypost, The Paper