Cá diếc quen mặt ở chợ Việt, giá rẻ ai cũng mua được: Ăn đúng cách sẽ rất có lợi cho 3 nhóm người này

Ở các khu chợ truyền thống Việt Nam, cá diếc là loại cá quen thuộc, giá rẻ, dễ mua quanh năm. Không hào nhoáng như cá hồi hay cá tuyết, cá diếc âm thầm hiện diện trong những bữa cơm gia đình, đặc biệt là các món canh, món hầm. Ít ai ngờ rằng, chính loại cá dân dã này lại sở hữu giá trị dinh dưỡng cao, phù hợp với nhiều nhóm người có thể trạng đặc biệt.

Theo phân tích dinh dưỡng, cá diếc giàu protein chất lượng cao, dễ tiêu hóa và hấp thụ, trong khi hàm lượng chất béo lại rất thấp. Ngoài ra, cá còn cung cấp nhiều khoáng chất quan trọng như canxi, phốt pho, sắt và kali - những yếu tố cần thiết cho hệ xương, tuần hoàn máu và cân bằng nước trong cơ thể. Nhờ những đặc điểm này, cá diếc được xem là “lành tính”, dễ ăn và phù hợp với nhiều đối tượng.

Nhóm 1: Người có tỳ vị suy yếu, dễ lạnh bụng

Không ít người gặp tình trạng ăn đồ lạnh là đau bụng, đầy hơi, tiêu hóa kém, tay chân lạnh, cơ thể mệt mỏi. Theo y học cổ truyền, đây thường là biểu hiện của tỳ vị hư yếu và “nội hàn”, tức hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả.

Với nhóm người này, chế độ ăn nên ưu tiên các món thanh đạm, dễ tiêu, hạn chế dầu mỡ và gia vị mạnh. Cá diếc được xem là lựa chọn lý tưởng bởi tính trung tính, vị ngọt tự nhiên, không gây kích ứng dạ dày. Khi nấu thành canh, phần nước dùng trắng đục chứa nhiều dưỡng chất hòa tan, giúp làm ấm bụng, dễ hấp thu và mang lại cảm giác dễ chịu sau bữa ăn.

Nhóm 2: Phụ nữ sau sinh, đặc biệt là người ít sữa

Từ lâu, trong dân gian đã lưu truyền việc cho phụ nữ sau sinh ăn canh cá diếc để “gọi sữa”. Thói quen này không chỉ mang tính kinh nghiệm mà còn có cơ sở khoa học nhất định.

Protein chất lượng cao trong cá diếc, kết hợp với lượng nước lớn trong món canh, giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng tổng thể – yếu tố quan trọng để cơ thể sản xuất sữa mẹ. Bên cạnh đó, cá diếc ít béo, dễ tiêu, không gây đầy bụng, rất phù hợp với hệ tiêu hóa còn nhạy cảm của phụ nữ sau sinh.

Theo TS.BS Nguyễn Thị Mai, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng, việc bổ sung các món canh từ cá diếc có thể hỗ trợ tốt cho phụ nữ sau sinh nếu được kết hợp với chế độ ăn cân bằng:

“Canh cá diếc không phải là ‘thần dược’, nhưng với hàm lượng protein dễ hấp thu và khoáng chất tự nhiên, nó giúp cải thiện nền tảng dinh dưỡng. Khi cơ thể người mẹ được cung cấp đủ năng lượng, nước và vi chất, quá trình tiết sữa sẽ thuận lợi hơn.”

Dĩ nhiên, giấc ngủ, tinh thần và tần suất cho bé bú vẫn là những yếu tố quyết định, nhưng một bát canh cá diếc ấm nóng cũng là sự hỗ trợ nhẹ nhàng, cả về thể chất lẫn tinh thần.

Nhóm 3: Người bị phù nề nhẹ, giữ nước

Phù nề chức năng nhẹ là tình trạng khá phổ biến, nhất là ở người phải ngồi hoặc đứng lâu, hoặc người lớn tuổi. Biểu hiện thường gặp là bắp chân sưng vào cuối ngày, mí mắt hơi phù vào buổi sáng. Tuy không nguy hiểm, nhưng gây khó chịu và ảnh hưởng sinh hoạt.

Xét theo dinh dưỡng hiện đại, protein trong cá diếc giúp duy trì áp suất keo của huyết tương, từ đó hạn chế tình trạng thoát dịch ra mô gây phù. Đồng thời, cá diếc chứa nhiều kali nhưng ít natri – yếu tố quan trọng giúp điều hòa cân bằng nước trong cơ thể. Vì vậy, trong chế độ ăn nhạt, ít muối, cá diếc là thực phẩm rất phù hợp cho nhóm người này.

Những lưu ý quan trọng khi ăn cá diếc

Dù tốt cho sức khỏe, cá diếc vẫn cần được sử dụng đúng cách để tránh rủi ro.

Thứ nhất, cá diếc có nhiều xương nhỏ. Khi ăn cần nhai chậm, tập trung, đặc biệt với người cao tuổi và trẻ nhỏ. Với trẻ em, nên lọc kỹ xương trước khi cho ăn.

Thứ hai, cách kết hợp thực phẩm rất quan trọng. Canh cá diếc nấu cùng đậu phụ là sự kết hợp lý tưởng vì protein động vật và thực vật bổ sung cho nhau. Thêm củ cải trắng bào sợi không chỉ giúp nước canh thanh hơn mà còn hỗ trợ tiêu hóa, giảm cảm giác ngấy.

Theo quan niệm truyền thống, cá diếc không nên ăn chung với thịt gà, gan lợn hoặc mật ong. Dưới góc nhìn dinh dưỡng hiện đại, điều quan trọng nhất là tránh những bữa ăn quá phức tạp, nhiều đạm, nhiều dầu mỡ cùng lúc, dễ gây quá tải cho hệ tiêu hóa.

Thứ ba, hãy ưu tiên cá tươi. Cá diếc ngon thường có mắt trong, mang đỏ tươi, thân chắc và đàn hồi. Cá tươi không chỉ ngon hơn mà còn đảm bảo giá trị dinh dưỡng và an toàn thực phẩm.

Cá diếc là minh chứng rõ ràng cho việc không phải thực phẩm đắt tiền mới tốt cho sức khỏe. Với mức giá rẻ, bán đầy chợ Việt, cá diếc lại phù hợp với nhiều đối tượng: người tiêu hóa kém, phụ nữ sau sinh, người hay bị phù nề. Quan trọng nhất là biết ăn đúng cách, kết hợp hợp lý và lắng nghe phản ứng của cơ thể. Đôi khi, chính những món ăn giản dị nhất lại mang đến giá trị bền vững nhất cho sức khỏe lâu dài.