Thận là cơ quan quan trọng của hệ tiết niệu, có hình hạt đậu, nằm ở hai bên cột sống thắt lưng. Dù chỉ nặng khoảng 300 gram, nhưng thận đảm nhận nhiều chức năng sống còn đối với cơ thể như lọc máu và đào thải chất độc, đ iều hòa cân bằng nước và điện giải, đ iều hòa huyết áp, s ản xuất hormon và hỗ trợ tạo máu, tiết erythropoietin , kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu, phòng ngừa thiếu máu và c huyển hóa vitamin D , duy trì hệ xương chắc khỏe.
Tuy nhiên, thận cũng là một bộ phận dễ bị tổn thương nếu bạn có thói quen sinh hoạt không tốt, đặc biệt là chế độ ăn uống không hợp lý. Dưới đây là 5 thực phẩm ăn nhiều "phá thận" mạnh hơn cả uống rượu.
1. Đậu phụ
Nghe qua tưởng như chuyện đùa, nhưng bác sĩ khẳng định đây là thực tế nhiều người đang mắc phải. Không ít người ngày nào cũng ăn đậu phụ, uống sữa đậu nành, nghĩ rằng mình đang dưỡng sinh, nhưng kết quả là thận âm thầm gặp vấn đề.
Đậu phụ vốn là món quen thuộc trong bữa cơm người Việt, rẻ tiền, dễ chế biến, lại ngon miệng. Từ rán, kho đến nấu canh đều hợp khẩu vị, lại được coi lành mạnh. Nhưng sự thật là lượng protein (chất đạm) trong đậu phụ nếu nạp quá nhiều sẽ khiến thận phải làm việc cật lực. Bởi nhiệm vụ của thận là lọc các chất thải do chuyển hóa protein sinh ra, điển hình như ure và creatinin. Ăn càng nhiều, thận càng phải gánh nặng.
Đặc biệt ở người lớn tuổi, quá trình trao đổi chất đã chậm lại, chức năng thận vốn suy giảm. Nếu bữa nào cũng lấy đậu phụ làm món chính, bữa nào cũng sữa đậu nành, tàu hũ, thì chẳng khác nào bắt một chiếc máy đã cũ phải chạy hết công suất. Lâu dần, cầu thận sẽ “mệt mỏi”, dễ dẫn đến xơ hóa, teo nhỏ và làm chức năng thận đi xuống.
2. Măng
Nhiều người thích măng vì vị giòn, thơm, nấu canh hay xào đều ngon. Thế nhưng trong măng lại chứa nhiều oxalat và purin. Oxalat dễ tạo thành tinh thể trong cơ thể, lâu ngày kết tủa thành sỏi thận. Purin thì chuyển hóa thành acid uric, gây tăng nguy cơ gout. Gout không chỉ đau đớn ở khớp mà còn khiến thận tổn thương nặng nề.
3. Mì căn (gluten)
Được xem là “ngôi sao” trong ẩm thực chay, có thể kho, xào, chiên… món nào cũng thơm ngon. Nhưng mì căn thực chất lại là thực phẩm “giàu protein, giàu phospho và giàu natri”. Với người thận khỏe, cơ thể còn gắng gượng được. Nhưng nếu thận đã có vấn đề, phospho dễ tích tụ trong máu, natri làm huyết áp tăng cao, khiến cầu thận phải chịu áp lực quá lớn.
4. Dưa muối
Đây chính là “ông vua muối” trong làng thực phẩm. Nhiều người sáng nào cũng ăn bát cháo trắng với dưa muối, thấy vừa ngon miệng lại dễ ăn. Nhưng sự thật là một đĩa dưa muối nhỏ có lượng natri cao hơn cả một phần thịt kho. Ăn nhiều, natri tích tụ, huyết áp tăng vọt, thận bị dồn gánh nặng. Khác với dạ dày có thể “kêu đau” ngay lập tức, thận lại chỉ âm thầm chịu đựng, đến khi phát hiện thì bệnh đã nặng.
5. Khoai tây nướng
Bản thân khoai tây không xấu, nhưng khi đem nướng, nhất là nướng cháy cạnh, sẽ sinh ra acrylamide, một chất có khả năng gây tổn thương mạn tính cho ống thận. Thêm bơ, phô mai, muối, tương ớt… thì lượng muối và chất béo lại càng cao, khiến thận càng khó khăn để xử lý.
Điểm chung của tất cả những món ăn trên là bản thân không hề “có tội”, nhưng nếu lạm dụng thì sẽ trở thành gánh nặng lớn cho thận. Người bình thường ăn quá nhiều còn khó tránh rủi ro, huống chi những ai đang có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, gout vốn là nhóm nguy cơ cao của suy thận.
Các chuyên gia khuyến cáo đừng nghĩ ăn chay là an toàn tuyệt đối. Cái gì nhiều quá cũng không tốt. Ăn uống cần biết cân bằng, đa dạng, đừng để ngày nào cũng toàn đậu phụ, hôm nào cũng khoai nướng hay bữa nào cũng dưa muối. Ăn vừa phải, uống đủ nước, tăng cường rau xanh, đó mới là cách nuôi dưỡng cơ thể và bảo vệ thận đúng nghĩa.
Ăn uống thông minh chính là chìa khóa. Ăn bảy phần no, thì thận cũng chỉ phải làm việc bảy phần sức. Đừng chỉ nghĩ đến việc bổ sung cái gì, hãy nhớ tránh những gì khiến thận “kêu cứu”. Chỉ cần bớt đậu phụ vài bữa, thêm rau xanh, thận của bạn sẽ “biết ơn” lâu dài.
Nguồn và ảnh: QQ