Câu nói "cái bếp đi trước, tủ thuốc theo sau" hóa ra không chỉ nhấn mạnh ăn uống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng giúp phòng bệnh hơn chữa bệnh. Mà còn đúng trong trường hợp rất nhiều loại gia vị quen thuộc tưởng chỉ giúp món ăn ngon nhưng lại đồng thời là vị thuốc quý cho sức khỏe.
Bạn sẽ phải bất ngờ khi biết 4 loại gia vị thường có sẵn trong bếp Việt hóa ra lại chống viêm, chống ung thư và nhiều lợi ích sức khỏe đến thế. Chưa kể, không chỉ được người Việt quen dùng bao đời, chúng cũng được người dân ở những "Vùng Xanh" - tức nơi có những người sống lâu nhất thế giới ưa chuộng. Bốn loại gia vị giá rẻ nhưng biết dùng thì tốt như "thần dược" này là:
Nghệ chứa curcuminoid, hoạt chất có khả năng chống viêm mạnh và trung hòa các gốc tự do - yếu tố gây tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư. Nhiều nghiên cứu cho thấy curcumin trong nghệ giúp giảm viêm mạn tính, cải thiện sức khỏe não bộ và giảm nguy cơ bệnh tim.
Trên Tạp chí Tâm lý Lão khoa Hoa Kỳ, curcumin còn được chứng minh cải thiện trí nhớ tới 28% ở người lớn tuổi. Ngoài ra, nghệ hỗ trợ tiêu hóa, tốt cho da và gan.
Nên sử dụng nghệ tươi hoặc bột nghệ nấu cùng thực phẩm có dầu như cá hoặc gà để tăng khả năng hấp thu curcumin. Uống nghệ cùng mật ong vài ngày trong tuần cũng mang lại hiệu quả rõ rệt.
Hạt tiêu đen được xem là “vua của các loại gia vị” vì chứa piperine - hợp chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Piperine giúp ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, giảm cholesterol xấu và tăng cường hoạt động của enzyme giải độc trong gan.
Nhiều nghiên cứu còn chỉ ra rằng hạt tiêu đen có thể cải thiện khả năng nhận thức và tăng hấp thu các dưỡng chất khác, đặc biệt là curcumin trong nghệ.
Nên dùng tiêu đen nghiền nhỏ, rắc vào món ăn sau khi nấu chín để giữ được nhiều hoạt chất nhất. Kết hợp tiêu với nghệ trong chế biến món ăn giúp nhân đôi hiệu quả chống viêm.
Gừng chứa hơn 400 hợp chất tự nhiên, trong đó gingerols và shogaols là hai chất có tác dụng mạnh mẽ trong việc chống viêm và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.
Nghiên cứu đăng trên Cancer Prevention Research cho thấy chiết xuất gừng có thể làm giảm dấu hiệu viêm ở ruột kết, qua đó giúp phòng ngừa ung thư đại trực tràng. Ngoài ra, gừng còn hỗ trợ tiêu hóa, giảm buồn nôn và tốt cho tim mạch.
Nên dùng gừng tươi để giữ được tinh dầu tự nhiên, có thể cho vào món kho, nướng hoặc pha trà gừng mật ong. Không nên ăn quá nhiều gừng khi đói để tránh kích ứng dạ dày.
Tỏi từ lâu đã được xem là “kháng sinh tự nhiên” với hoạt chất allicin có khả năng chống viêm và tiêu diệt vi khuẩn, virus. Các nghiên cứu tại Viện Dinh dưỡng và Thực phẩm Mỹ cho thấy tỏi có thể giảm nguy cơ ung thư dạ dày và đại tràng nhờ ức chế hình thành nitrosamine - hợp chất gây ung thư trong đường tiêu hóa.
Tỏi còn giúp giảm huyết áp, cải thiện lưu thông máu và tăng cường miễn dịch. Nghiên cứu khác cũng ghi nhận 600 đến 1.500 mg chiết xuất tỏi lâu năm có hiệu quả tương đương thuốc điều trị huyết áp sau 6 tháng.
Nên đập dập tỏi, để yên khoảng 10 phút rồi mới nấu để hoạt chất allicin hình thành đầy đủ. Không nên chiên tỏi cháy vì có thể làm mất tác dụng chống viêm.
Nguồn và ảnh: Eat Thit, Wellandgood