Formaldehyde vốn được biết tới nhiều trong các sản phẩm nội thất, keo dán, sơn tường... Nhưng bạn có tin được không, ngay trong căn bếp của mỗi gia đình, nơi mà bạn vẫn nấu ăn hàng ngày, lại có thể là điểm phát tán loại khí độc này? Và thủ phạm không ngờ tới ấy chính là chiếc thớt.
Nhiều người sẽ cảm thấy bất ngờ khi biết rằng những chiếc thớt trông vô hại lại có thể liên quan đến formaldehyde, chất bị nghi ngờ là thủ phạm gây ung thư. Đặc biệt, các loại thớt làm từ gỗ ép, tre ép (thường gọi là thớt tổng hợp) có nguy cơ cao hơn cả.
Lý do là trong quá trình sản xuất, để kết dính các mảnh gỗ hoặc miếng tre lại với nhau, nhà sản xuất thường phải dùng keo dán. Và chính loại keo này có thể chứa formaldehyde. Những chiếc thớt càng được ép chặt, kết dính nhiều lớp thì càng có nguy cơ "ngậm" nhiều keo hơn, đồng nghĩa với lượng formaldehyde tiềm ẩn cũng nhiều hơn.
Thậm chí, theo báo cáo năm 2023 của Hội Tiêu dùng tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc), có tới 7 mẫu thớt (gỗ, tre, nhựa) khi cắt ra kiểm tra thì lượng formaldehyde phát tán vượt xa tiêu chuẩn cho phép, dù bề ngoài hoàn toàn đạt chuẩn.
Trong các loại thớt đang phổ biến trên thị trường, thớt tre là loại có rủi ro chứa formaldehyde cao nhất. Dù có vẻ ngoài đẹp mắt, nhẹ, giá thành vừa phải, nhưng quy trình sản xuất thớt tre lại thường phải dùng keo dán rất nhiều để ghép các lớp lại. Một số cơ sở sản xuất còn dùng gỗ vụn, mùn cưa trộn keo để làm lõi thớt, càng làm tăng nguy cơ phát thải chất độc.
Không phải loại thớt nào cũng đáng lo. Thớt gỗ nguyên khối (thớt nguyên miếng, không ghép) sẽ an toàn hơn vì không sử dụng keo dán. Tuy nhiên, loại thớt này lại dễ thấm nước, dễ nứt, dễ mốc nếu không bảo quản đúng cách.
Vậy nên chọn thớt thế nào cho an toàn?
Ưu tiên thớt gỗ nguyên khối, dày, không có vết ghép, không mùi keo.
Tránh các loại thớt tre hoặc gỗ ghép, đặc biệt là những mẫu có mùi hóa chất, màu sắc không đều, xuất hiện nấm mốc hoặc dấu hiệu rạn nứt.
Hạn chế dùng thớt nhựa nhiều màu vì ngoài nguy cơ phát tán độc tố, chúng cũng dễ trầy xước, tích tụ vi khuẩn.
3 bước “kiểm tra sức khỏe” của thớt ngay tại nhà
- Nhìn: Bề mặt thớt phải phẳng, không vênh, không có vết ghép rõ ràng hoặc vết nứt chân chim.
- Ngửi: Thớt gỗ hoặc tre chỉ nên có mùi nhẹ của gỗ, tuyệt đối không có mùi keo, mùi hóa chất nồng, mùi chua hoặc ẩm mốc.
- Sờ: Mặt thớt mịn, không có cảm giác sần sùi hay bị xước do mảnh ghép hoặc nấm mốc.
Khi nào nên thay thớt?
- Khi thớt xuất hiện vết nứt, vết dao khắc sâu khó vệ sinh sạch.
- Khi thớt bắt đầu mốc đen, có mùi lạ dù đã vệ sinh kỹ.
- Khi mặt thớt biến dạng, mềm dẻo, dính hoặc đổi màu bất thường.
Theo các chuyên gia, nên thay thớt sau 1-2 năm sử dụng để đảm bảo an toàn, đặc biệt là nếu gia đình bạn dùng thớt thường xuyên để chế biến thịt sống.
Nguồn và ảnh: Sohu