Những người cần cẩn trọng khi chạy bộ kẻo nguy hiểm cho tính mạng

Chạy bộ là một hình thức tập luyện ngoài ý nghĩa giảm cân còn có tác dụng tốt cho hệ tim mạch, hệ tuần hoàn, tiêu hóa, giảm stress. Tuy nhiên, đây là hình thức tập luyện không dành cho tất cả mọi người.

Hiện nay vẫn có những câu hỏi về một số nhóm người nên hay không chạy bộ. Đó là người mắc bệnh tim mạch , huyết áp; người bệnh đái tháo đường, người thừa cân béo phì, người từng bị chấn thương khớp gối...

Người mắc bệnh về tim mạch, huyết áp muốn chạy bộ cần có chuyên gia tư vấn

Theo TS.BS. Phạm Như Hùng (Bệnh viện Tim Hà Nội), việc chạy bộ nhẹ nhàng, thường xuyên là tốt cho tim mạch. Tuy nhiên thực tế vẫn có những biến cố tim mạch xảy ra ở những người chạy bộ do luyện tập quá sức. Vì vậy, người bệnh tim mạch , huyết áp để đảm bảo an toàn i bộ môn chạy bộ cần có sự tư vấn của chuyên gia để xây dựng lộ trình tập luyện khoa học, vừa sức.

Trong lúc chạy bộ, nếu không kiểm soát tốt sẽ khiến nhịp tim, huyết áp tăng nhanh, xuất hiện các cơn thiếu máu lên não. Đây chính là dấu hiệu dự báo cơn đột quỵ nguy hiểm sắp xảy ra mặc dù ngay lúc đó người bệnh đã trở lại trạng thái bình thường sau vài phút. Nếu bỏ qua các dấu hiệu này mà vẫn tiếp tục chạy bộ với cường độ không đổi trong một thời gian dài, sẽ dẫn đến tình trạng quá tải cho tim. Vừa chạy vừa ‘nghe’ cơ thể để điều chỉnh cho phù hợp là lời khuyên của bác sĩ dành cho các bệnh nhân tim mạch.

Đặc biệt, nếu người bệnh tim mạch từng có cơn đau tức tim trong vòng 2 tháng trở lại hoặc chỉ làm việc nhẹ cũng tức ngực, thở dốc thì cần kiên quyết nói ‘không’ với việc chạy bộ.

Người bị đái tháo đường cần cẩn trọng với việc hạ đường huyết trong khi chạy bộ

Chạy bộ tốt cho người bệnh tiểu đường nhưng cần kết hợp chế độ ăn uống, dùng thuốc và luyện tập phù hợp.

Hạ đường huyết là tình trạng sức khỏe tồi tệ với người bệnh đái tháo đường. Bởi vậy, người bị bệnh đái tháo đường đã tiêm insulin thì không được chạy bộ trong trạng thái đói bụng để tránh hạ đường huyết.

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), người tiểu đường nên theo dõi đường huyết trước, trong và sau khi chạy bộ để tránh tình trạng đường huyết tụt quá thấp (hạ đường huyết) hoặc tăng quá cao (tăng đường huyết). Tốt nhất là nên ăn nhẹ trước khi chạy bộ.

Người bệnh đái tháo đường nhất thiết cần tư vấn bác sĩ để kiểm tra sức khỏe tổng quát và đưa ra lời khuyên về cường độ tập luyện và điều chỉnh chế độ thuốc hoặc insulin phù hợp. Động tác này còn giúp phát hiện và phòng ngừa các biến chứng tiềm ẩn của tiểu đường như bệnh tim mạch, tổn thương dây thần kinh và mắt bởi các biến chứng này có thể làm tăng nguy cơ chấn thương khi chạy bộ.

Người mắc tiểu đường nên bắt đầu với những buổi chạy bộ ngắn và nhẹ nhàng, sau đó từ từ tăng dần cường độ. Tập thể dục với cường độ vừa phải và đều đặn sẽ giúp cơ thể thích nghi tốt hơn, đồng thời giảm nguy cơ bị hạ đường huyết đột ngột trong hoặc sau khi tập.

Người bị thoát vị đĩa đệm cần nói ‘không’ với chạy bộ

Đĩa đệm nằm giữa các đốt sống, giữ vai trò làm đệm lót, giúp giảm xóc cho cột sống khi cơ thể vận động. Thoát vị đĩa đệm gây cảm giác đau nhức và di chuyển khó khăn, hạn chế vận động.

Khi người bệnh chạy bộ, cơ thể hoạt động liên tục ở cường độ cao, toàn bộ trọng lượng dồn ép vào chân và thắt lưng, gây ra căng thẳng tới đĩa đệm. Vì vậy, chạy bộ không phải là môn thể thao phù hợp với người bệnh thoát vị đĩa đệm bởi có nguy cơ làm nặng thêm các triệu chứng.

Người béo phì, thừa cân không nên chạy bộ?

Nhiều người theo đuổi bộ môn chạy bộ vì tác dụng giảm cân đã được các chuyên gia khẳng định. Thế nhưng hóa ra chạy bộ lại không phải là lựa chọn tốt với những người béo phì, thừa cân. Bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp phân tích rằng, đôi chân của người béo phì khi chạy phải chịu một áp lực lớn từ chính trọng lượng cơ thể của họ. Các bác sĩ cho biết, với 1 kg trọng lượng cơ thể, khi chạy bộ khớp gối của họ phải chịu thêm 2-3 kg lực tải. Điều đó gây quá tải với các khớp gối, khiến ‘thân chủ’ dễ bị chấn thương, thậm chí có thể gãy xương đầu gối.

Tuy nhiên, người béo phì không hẳn phải từ chối hoàn toàn bộ môn chạy bộ. Để giảm thiểu đến mức thấp nhất các rủi ro nên bắt đầu quá trình rèn luyện một cách bài bản. Bắt đầu bằng việc đi bộ đúng tư thế, sau tăng dần lên kết hợp vừa đi bộ vừa chạy bộ tốc độ chậm. Đặc biệt lưu ý, người béo phì chỉ nên chạy trên địa hình bằng phẳng.

Người thừa cân cũng cần lưu ý năng rèn luyện các bài tập cơ bắp để giúp các cơ phối hợp nhịp nhàng hơn trong quá trình chạy bộ. Hai bài tập cơ bắp phù hợp với người béo phì thừa cân là plank và squats.

Người từng bị chấn thương khớp gối cẩn trọng với việc chạy bộ

Chạy có thể là một trong những biện pháp hữu hiệu để ngăn ngừa các triệu chứng thoái hoá khớp gối. Tuy nhiên với một khớp gối từng bị chấn thương thì vấn đề lại khác. Quá trình chạy khiến khớp gối phải chịu một áp lực rất lớn từ toàn bộ cơ thể đang chuyển động, trong lúc bản thân các khớp trên cơ thể đều đang hoạt động với cường độ cao. Với những người có tiền sử chấn thương khớp gối, chạy bộ có thể làm tái phát chấn thương. Do đó, người có tiền sử chấn thương khớp gối cần tránh chạy bộ hoặc chỉ chạy bộ với cường độ thấp, quãng đường ngắn. Những bài tập nhẹ nhàng hơn như đi bộ, yoga… là phù hợp với những người này.

Vì vậy, những người từng bị chấn thương khớp gối cần hết sức cẩn trọng khi quyết định chạy bộ. Khi bạn cảm thấy chấn thương đã hồi phục gần như hoàn toàn thì vẫn lưu ý nên rèn luyện từ từ, tăng cấp độ từ thấp lên cao như đi bộ, chơi các môn thể thao ít di chuyển hơn trước khi quyết định lại tiếp tục với bộ môn chạy bộ.

Người cao tuổi: Đi bộ tốt hơn chạy bộ

Qua tuổi 60, hệ thống cơ bắp, dây chằng của con người không còn tính đàn hồi tốt nữa. Chạy bộ là bộ môn thể dục cường độ cao có thể làm tổn thương các cơ bắp và dây chằng đã suy yếu này. Vì thế, chạy bộ lâu ngày có thể ảnh hưởng không tốt tới khớp và xương chân của người cao tuổi, gây ra các chấn thương.

Đối với người cao tuổi, lựa chọn tốt hơn cả là đi bộ. Tuy nhiên cần lưu ý chỉ nên đi bộ tối đa 30 - 45 phút mỗi ngày và luôn cần khởi động khoảng 5 - 10 phút để làm nóng các khớp.