ThS Nguyễn Thị Nga – Giám đốc Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền (Hà Nội) chia sẻ về trường hợp của anh Hưng, 38 tuổi, ngụ tại Hà Nội. Anh tới Trung tâm để xét nghiệm ADN xác định quan hệ cha – con. Anh Hưng kể, anh có nghe được tin đồn vợ có quan hệ ngoài luồng nhưng anh không có bằng chứng rõ ràng. Vì thế, anh quyết định tìm đến khoa học để xác minh.
Bí mật đưa 3 con đi xét nghiệm ADN
Vợ chồng anh Hưng đã kết hôn hơn 10 năm và có 3 con. Công việc của anh thường xuyên phải đi công tác xa nên anh có ít thời gian ở gần vợ con. Dạo gần đây, anh nghe nhiều lời bàn tán rằng vợ anh có quan hệ ngoài luồng với một người thân trong chính gia đình anh (em trai anh Hưng). Dù không tin nhưng việc vợ liên tục từ chối gần gũi mỗi khi anh về nhà khiến anh dần nghi hoặc.
Ban đầu, anh Hưng chỉ định làm xét nghiệm ADN với hai con gái út. Riêng con trai cả, đứa trẻ được nhiều người khen “giống bố như đúc”, anh hoàn toàn không nghi ngờ. Thế nhưng cuối cùng, anh quyết định xét nghiệm ADN với cả 3 con vì nghĩ rằng “tiện thể làm luôn".
Kết quả trả về sau vài ngày khiến anh Hưng choáng váng, suy sụp. Hai đứa con út tuy không giống anh nhiều về ngoại hình lại chính là con ruột của anh. Còn cậu con trai đầu lòng được xác định không có quan hệ huyết thống với anh.
Cho rằng có thể có sự nhầm lẫn, anh vội gọi điện hỏi lại phía Trung tâm. Tuy nhiên, bà Nga khẳng định: “Hình thức bên ngoài không nói lên được huyết thống. Kết quả xét nghiệm ADN được thực hiện bằng máy, độ chính xác tới 99,9999%, gần như không có khả năng sai sót. Rất có thể anh và bé trai có mối quan hệ gần gũi kiểu bác-cháu nên có nét giống nhau”.
Lấy mẫu xét nghiệm ADN (Ảnh minh họa).
Nghe vậy, anh Hưng như chết lặng. Hóa ra anh đã bị “cắm sừng” từ những ngày đầu hôn nhân mà không hề hay biết.
Theo các chuyên gia, yếu tố di truyền được quyết định bởi gene chứ không phải ngoại hình. Có những trường hợp hai người giống nhau như tạc nhưng lại không hề có quan hệ máu mủ. Trái lại, có người chẳng giống bố mẹ chút nào nhưng lại là con ruột.
Phân tử ADN là “bản thiết kế di truyền” mang thông tin quyết định hình dạng, tính cách, khả năng sinh trưởng và phát triển của sinh vật. Xét nghiệm ADN có thể thực hiện từ nhiều loại mẫu sinh học như tế bào niêm mạc miệng, máu, tóc, móng tay, móng chân, cuống rốn, bàn chải đánh răng… và cho kết quả gần như tuyệt đối.
Thực tế đã có nhiều trường hợp “cha con giống nhau như đúc” nhưng xét nghiệm cho kết quả không cùng huyết thống. Giới khoa học cho rằng việc hai người xa lạ giống nhau là hoàn toàn có thể xảy ra. Những người này được gọi là “doppelganger” - người có ngoại hình giống nhau một cách ngẫu nhiên.
Theo bà Nga, trên thế giới đã từng ghi nhận có những trường hợp giống nhau mà không có quan hệ họ hàng. Họ không chỉ giống nhau về ngoại hình (khuôn mặt, chiều cao, cân nặng) mà còn có một số điểm tương đồng trong hành vi và sở thích. Tuy nhiên, gene của họ vẫn khác biệt hoàn toàn.
Điều này khẳng định không ai trên thế giới hoàn toàn giống người khác, kể cả sinh đôi cùng trứng cũng có biến dị gene nhỏ. Do đó, việc dựa vào hình thức để suy đoán quan hệ huyết thống là phiến diện, thậm chí dễ dẫn đến những ngộ nhận hoặc bi kịch, bà Nga nói.
(*) Tên nhân vật đã được thay đổi.