Hồi nhỏ đã tiêm vắc xin sởi thì khi trưởng thành có cần tiêm nhắc lại không?

Sởi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có tốc độ lây lan nhanh qua đường hô hấp. Trước khi vắc xin sởi ra đời, hàng triệu ca tử vong do sởi xảy ra mỗi năm trên toàn cầu. Nhờ chương trình tiêm chủng, số ca mắc và tử vong đã giảm đáng kể, nhưng bệnh vẫn có thể bùng phát nếu tỷ lệ tiêm chủng suy giảm.

Trong tình hình bệnh sởi diễn biến phức tạp tại nước ta hiện nay, nhiều người thắc mắc: Nếu đã tiêm vắc xin sởi từ nhỏ, khi trưởng thành có cần tiêm nhắc lại không?

Tiêm vắc xin sởi từ nhỏ có giúp bảo vệ suốt đời?

Theo WHO, trẻ em cần tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi để đạt miễn dịch tối ưu. Đó là lý do trong các chương trình tiêm chủng mở rộng (bao gồm cả ở Việt Nam), trẻ em là đối tượng bắt buộc tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi với lịch tiêm như sau:

- Mũi 1: Khi trẻ được 9 – 12 tháng tuổi (có thể sớm hơn trong vùng dịch và chỉ tiêm khi có chỉ định của bác sĩ).

- Mũi 2: Khi trẻ được 15 – 18 tháng tuổi.

- Lưu ý: Nếu sử dụng vắc xin MMR (vắc xin kết hợp Sởi - quai bị - rubella), có thể tiêm mũi đầu lúc 12 tháng tuổi và mũi 2 lúc 4 – 6 tuổi.

Bởi vì với mũi 1 vắc xin sởi đạt hiệu quả chỉ là 80 - 85%. Nhưng khi tiêm tiếp mũi thứ 2 thì lên tới 95%. Chưa kể, một số trẻ không đáp ứng miễn dịch sau mũi đầu do ảnh hưởng từ miễn dịch mẹ truyền, sức khỏe hoặc bảo quản vắc xin. Mũi tiêm thứ hai giúp tăng tỷ lệ miễn dịch, bảo vệ cộng đồng và duy trì kháng thể suốt đời.

Tóm lại, tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi khi còn nhỏ giúp tạo miễn dịch bền vững, bảo vệ suốt đời trong đa số trường hợp. Tuy nhiên, một số yếu tố như suy giảm miễn dịch, tiếp xúc với nguồn bệnh hoặc không rõ tiền sử tiêm chủng có thể khiến người trưởng thành cần cân nhắc tiêm nhắc lại.

Khi nào người lớn cần tiêm vắc xin sởi?

Nếu đã tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi khi nhỏ, thông thường không cần tiêm nhắc lại. Tuy nhiên, một số nhóm có nguy cơ cao vẫn nên tiêm mới hoặc tiêm nhắc lại như:

- Người chưa từng tiêm vắc xin, tiêm chưa đủ 2 mũi hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng: Nếu không chắc mình đã tiêm đủ hai mũi hay chưa, có thể xét nghiệm kiểm tra kháng thể hoặc tiêm nhắc lại theo tư vấn bác sĩ.

- Người sống trong vùng có dịch sởi: Nếu nơi bạn sinh sống có dịch sởi bùng phát, dù đã tiêm đủ hai mũi từ nhỏ, bác sĩ có thể khuyến cáo tiêm nhắc lại để tăng cường miễn dịch.

- Người có hệ miễn dịch suy yếu: Người mắc bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch do bệnh lý hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có thể không còn đủ kháng thể bảo vệ và cần tiêm bổ sung.

- Người làm việc trong môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao: Nhân viên y tế, giáo viên mầm non, người thường xuyên tiếp xúc với trẻ nhỏ… cần tiêm nhắc lại để đảm bảo an toàn.

- Người thường xuyên đi du lịch: Những người di chuyển nhiều, đi qua nhiều quốc gia, đặc biệt là vùng dịch hoặc nguy cơ dịch cần tiêm nhắc.

Tiêm vắc xin đầy đủ không chỉ bảo vệ bản thân mà còn giúp ngăn chặn dịch sởi lây lan trong cộng đồng. Những trường hợp trên tốt nhất vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm. Và cần nhớ rằng dù vắc xin sởi an toàn nhưng vẫn chống chỉ định hoặc hoãn tiêm trong một số trường hợp. Ví dụ như đang sốt cao, mắc bệnh cấp tính, có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thành phần của vắc xin. Phụ nữ đang mang thai không nên tiêm vắc xin sởi, nếu đã tiêm cần tránh mang thai trong 1 tháng sau đó.

Nguồn và ảnh: VNVC, NHS.UK, WHO