Tại sao cần tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi?

Tại sao nên tiêm vắc xin sởi?

Sởi là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan rất cao, do virus sởi gây ra. Virus này lây qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với dịch tiết mũi họng. Một người mắc sởi có thể lây cho 20 người khác nếu chưa có miễn dịch.

Bệnh có thể gây sốt cao, phát ban toàn thân, viêm kết mạc và suy giảm miễn dịch tạm thời. Nếu không được điều trị kịp thời, sởi có thể dẫn đến biến chứng tiêu chảy nặng, suy dinh dưỡng, viêm đường hô hấp nặng… thậm chí là viêm phổi, viêm não nguy hiểm tính mạng.

Trước khi có vắc xin sởi đầu tiên vào năm 1963, hàng năm bệnh sởi gây ra khoảng 2,6 triệu ca tử vong trên toàn thế giới. Đến nay, sởi vẫn là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi.

Những ai cần tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi và tại sao?

Vắc xin sởi có thể là vắc xin đơn (MV) hoặc vắc xin phối hợp phòng sởi với các bệnh quai bị, rubella, thủy đậu (MMR, MMRV). Theo đa số các chương trình tiêm chủng mở rộng (bao gồm cả ở Việt Nam), trẻ em là đối tượng cần - bắt buộc tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi. Người lớn không bắt buộc tiêm đủ 2 mũi, nhưng vẫn được khuyến cáo trong một số trường hợp có nguy cơ cao.

Lý do là tiêm 1 mũi vắc xin sởi đạt hiệu quả 80 - 85%, còn tiêm đủ 2 mũi có thể lên đến 95%. Một số trẻ không đáp ứng miễn dịch sau mũi đầu do ảnh hưởng từ miễn dịch mẹ truyền, sức khỏe hoặc bảo quản vắc xin. Mũi tiêm thứ hai giúp tăng tỷ lệ miễn dịch, bảo vệ cộng đồng và duy trì kháng thể suốt đời. WHO khuyến cáo tất cả trẻ em đều cần tiêm mũi thứ hai, không cần xét nghiệm kháng thể trước.

Mỗi loại vắc xin cụ thể, theo thể trạng có thể sẽ có lịch tiêm vắc xin sởi chi tiết khác nhau, tuy nhiên nhìn chung lịch tiêm chủng 2 mũi vắc xin này ở trẻ em như sau:

- Mũi 1: Khi trẻ được 9 – 12 tháng tuổi (có thể sớm hơn trong vùng dịch và chỉ tiêm khi có chỉ định của bác sĩ).

+ Mũi 2: Khi trẻ được 15 – 18 tháng tuổi.

+ Lưu ý: Nếu sử dụng vắc xin MMR, có thể tiêm mũi đầu lúc 12 tháng tuổi và mũi 2 lúc 4 – 6 tuổi.

Còn đối với người lớn, nếu từng tiêm đủ 2 mũi khi còn nhỏ và có miễn dịch bền vững thì không cần tiêm nhắc. Người từng mắc sởi tự nhiên có thể không tiêm hoặc tiêm 1 mũi theo tư vấn từ bác sĩ. Phụ nữ đang mang thai không nên tiêm vắc xin sởi, nếu đã tiêm cần tránh mang thai trong 1 tháng sau đó.

Người lớn nên tiêm đủ 2 mũi hoặc tiêm nhắc trong các trường hợp như chưa từng tiêm vắc xin sởi khi còn nhỏ, người thường xuyên di chuyển giữa các quốc gia, đi đến vùng có dịch sởi, nhân viên y tế… Nếu không rõ tiền sử tiêm chủng, có thể xét nghiệm kiểm tra kháng thể hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để quyết định có cần tiêm bổ sung hay không.

Nguồn và ảnh: VNVC, NHS.UK, WHO