'Đệ nhất chợ' trăm tuổi ở TPHCM là Di tích kiến trúc cấp thành phố
Chợ Tân Định nằm trên trục đường Hai Bà Trưng vừa được TPHCM công nhận là Di tích kiến trúc cấp thành phố. Gần một thế kỷ tồn tại, khu chợ với gam màu vàng đặc trưng không chỉ là điểm buôn bán sầm uất mà còn lưu giữ dấu ấn văn hóa, phản ánh sinh động đời sống và thói quen giao thương của người dân thành phố.
Chợ Tân Định vừa được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố. Đây là niềm tự hào lớn đối với tập thể quản lý và hàng trăm tiểu thương - những người đã gắn bó với ngôi chợ qua nhiều thế hệ.
Cùng với chợ Bến Thành, chợ Bình Tây (chợ Lớn), chợ Tân Định là một trong những ngôi chợ lâu đời và nổi tiếng bậc nhất tại TPHCM.
Kiến trúc của chợ Tân Định mang dấu ấn rất riêng. Mặt tiền được sơn màu vàng nhạt, mái vòm cao với ba tháp chuông toát lên vẻ cổ kính. Không chỉ là nơi mua bán nhộn nhịp, chợ Tân Định còn là một trong những công trình gắn liền với ký ức của bao thế hệ người dân TPHCM.
Bên trong, cấu trúc kiểu nhà vòm rộng rãi, mái vòm cao giúp không gian chợ luôn thông thoáng và mát mẻ. Kết cấu chính gồm cột, dầm, kèo bằng bê tông cốt thép được xây dựng tỉ mỉ, công phu.
Chợ Tân Định được xây dựng năm 1926, khánh thành năm 1927 do Công ty SIDEC (Pháp) thiết kế, với diện tích khoảng 3.000 m2. Ngôi chợ gồm nhà lồng lớn theo trục Nam – Bắc, hành lang bao quanh và hệ mái ba tầng có lam gió giúp lấy sáng và thông khí tự nhiên. Đây là cách tổ chức không gian rất hiện đại ở thời điểm đầu thế kỷ 20.
Chợ Tân Định mở cửa đón mỗi ngày.
Hiện chợ Tân Định có khoảng 400 gian hàng bán sỉ, lẻ với đa dạng ngành hàng từ thực phẩm tươi sống, đồ khô, trái cây đến quần áo, giày dép. Trong đó nổi tiếng nhất phải kể đến là vải vóc và ẩm thực.
Ông Lê Quang Thiện, Trưởng ban Quản lý chợ Tân Định, cho biết: “Chợ Tân Định không chỉ là nơi giao thương sôi động mà còn là không gian lưu giữ các giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc đặc trưng. Việc được công nhận di tích khẳng định những giá trị độc đáo chợ đã và đang gìn giữ”.
Hàng ngày, chợ đón hàng nghìn lượt khách tới tham quan, mua sắm, trong đó có nhiều khách nước ngoài.
Bà Nguyễn Thị Thoa, người đã buôn bán ở chợ hơn 30 năm nói rằng chợ Tân Định là nơi mưu sinh, là ngôi nhà thứ hai và là ký ức của nhiều thế hệ. Theo tiểu thương này, việc chợ được công nhận di tích là niềm tự hào lớn. "Các tiểu thương hứa sẽ giữ chợ sạch đẹp, bán hàng đàng hoàng, đúng giá và cùng nhau chuyển đổi số để chợ hiện đại hơn mà vẫn giữ được bản sắc truyền thống", bà Thoa nói.
Chợ Tân Định luôn là lựa chọn của nhiều gia đình và khách du lịch đến từ khắp nơi trên thế giới.
Sau khi được công nhận di tích, chợ Tân Định sẽ được bảo tồn theo hướng ưu tiên giữ gìn tối đa các chi tiết kiến trúc gốc như mặt tiền, mái vòm và hệ thống kết cấu chính. Song song đó, Ban Quản lý sẽ nâng cấp hình ảnh chợ, hướng đến chuẩn mực phù hợp với danh hiệu di tích kiến trúc nghệ thuật của thành phố.
Giai đoạn tới, Ban Quản lý dự kiến triển khai mô hình “Gian hàng chuẩn – Friendly Counter” với các tiêu chí: niêm yết giá rõ ràng, sản phẩm chất lượng, thái độ phục vụ văn minh và chuyên nghiệp. Mỗi ngành hàng cũng sẽ chọn sản phẩm tiêu biểu để phát triển thành đặc sản của chợ, hướng tới thu hút khách tham quan và du lịch...
