Chán cảnh hương thảo héo queo sau vài ngày, tôi thử trồng thủy canh và cái kết bất ngờ

Rất nhiều chị em mê mùi thơm của hương thảo, đi siêu thị hay shop cây là “bê” một chậu về đặt bên bếp, bên cửa sổ. Nhưng được vài hôm xanh mướt, sau đó lá bắt đầu khô giòn, gốc úng đen, càng tưới càng chết. Đến lần thứ ba mua cây mà vẫn không sống nổi, nhiều người đâm ra… sợ hương thảo. Thực ra, đây là loại cây cực kỳ “đáng đồng tiền bát gạo”: Nấu ăn ngon hơn, pha trà thơm, làm túi thơm tủ quần áo, còn có thể dùng như một dạng tinh dầu tự nhiên. 

Vấn đề chỉ là chúng ta trồng sai cách. Thay vì cố gắng “cứu” nguyên chậu đất, bạn có thể học cách trồng thủy canh từ những cành hương thảo nhỏ, vừa tiết kiệm, vừa dễ nhân ra nhiều cây con. Một ban công, bậu cửa sổ hay góc bếp nhỏ hoàn toàn có thể biến thành “vườn thơm” rất chill nếu biết vài mẹo cơ bản.

Hương thảo: Từ lời bài hát đến… góc bếp nhà bạn

Nếu từng nghe câu hát “Em cười trong nắng, hương như nhành rosemary” hay những bản nhạc nhắc đến mùi thơm thoang thoảng của thảo mộc, thì chính là nói về hương thảo, loại cây có mùi rất “châu Âu”. Hương thảo (Rosmarinus officinalis) vốn là cây bụi xuất xứ vùng Địa Trung Hải, lá nhỏ như lá thông, khi vò nhẹ hoặc cho lên chảo nóng sẽ tỏa ra mùi thơm thanh, hơi hăng, rất đặc trưng. 

Ở nước ngoài, hương thảo được trồng đầy trong vườn, trên ban công, ngoài hàng rào. Còn ở nhà mình, hương thảo vài năm gần đây được bán nhiều ở các tiệm cây, siêu thị, nhưng không ít người mua về rồi… bỏ cuộc vì cây khó sống.

Thật ra, hương thảo không hề “khó ở”. Cây chỉ có vài nguyên tắc: thích nắng, thích thoáng, ghét úng nước, ghét nóng hầm bí. Nếu chậu đất trong nhà không đáp ứng được, ta hoàn toàn có thể chuyển sang trồng thủy canh, đơn giản hơn nhiều, lại nhìn rất đẹp mắt.

Vì sao hương thảo nhà bạn cứ “ra đi”?

Đầu tiên, phải hiểu tại sao chậu hương thảo mới tinh mua về chỉ sống được vài tuần. Phần lớn là do chúng ta đối xử với cây như… cây trong phòng ưa mát. Đặt ở góc thiếu sáng, tưới nước liên tục cho “mát rễ”, lại chọn chậu to, đất giữ nước nhiều, là đủ combo giết chết một cây hương thảo.

Cây này cần nhiều nắng. Ở ban công hướng Nam, cửa sổ nắng sáng là lý tưởng. Đất phải thật thoát nước, tưới kiểu “khô mới tưới, tưới là tưới đẫm rồi để khô”. Trong nhà phố, chung cư, điều kiện lý tưởng này không phải ai cũng có, nên chậu hương thảo hay bị thối gốc, nấm bệnh. Lúc đó, thay vì buồn, hãy mạnh dạn cắt lấy những đoạn cành còn khỏe để… làm lại từ đầu với thủy canh.

Cách trồng thủy canh hương thảo: Từ một cành nhỏ ra cả chục cây con

Nghe thủy canh có vẻ “cao siêu”, nhưng với hương thảo, bạn chỉ cần vài cái lọ thủy tinh sạch và nước là đủ. Cách làm rất đơn giản, ai bận rộn cũng theo được.

Khi thấy chậu hương thảo bắt đầu yếu, hãy chọn những cành vẫn còn xanh, lá khỏe, dài khoảng 10–15 cm. Dùng kéo sạch cắt xéo gốc cành. Sau đó bạn tỉa bỏ lá ở phần gốc, chừa lại phần lá phía trên để cây còn quang hợp, phần thân trơ ra khoảng 3–5 cm sẽ là chỗ ra rễ.

Chuẩn bị chai hoặc ly thủy tinh trong, đổ nước sạch (nước lọc hoặc nước máy đã để qua đêm cho bay bớt mùi clo). Cắm cành hương thảo vào sao cho phần thân trụi lá chìm dưới nước, phần lá luôn ở trên mặt nước, tránh bị úng. Đặt các chai này ở bệ cửa sổ, nơi có ánh sáng nhưng không quá gắt.

Mỗi 2–3 ngày, thay nước một lần, rửa qua bình cho sạch cặn, tráng nhanh phần gốc cành dưới vòi nước. Khoảng một đến hai tuần, nếu cành khỏe, bạn sẽ thấy rễ trắng nhỏ bắt đầu nhú ra, sau đó dài dần, tỏa ra như sợi mì. Đó là lúc bạn có thể để cây tiếp tục sống trong nước hoặc chuyển sang trồng lại vào chậu đất đã cải thiện đất tơi, thoáng, chậu có lỗ thoát nước tốt.

Chỉ cần từ một chậu hương thảo mua ban đầu, bạn có thể nhân ra rất nhiều cành thủy canh, rồi lại tiếp tục cắt ngọn, tiếp tục nhân giống. Góc bếp với vài chai thủy tinh trong, bên trong là những cành hương thảo xanh mướt trong nước, nhìn thôi đã thấy dễ chịu.

Một góc hương thảo, nhiều công dụng bất ngờ

Khi đã có vài cây hương thảo sống khỏe, bạn sẽ thấy “đầu tư” này quá lời. Mỗi ngày, bạn chỉ cần bước ra ban công, ngắt một ít lá là có thể sử dụng ngay.

Trong bếp, hương thảo là “vũ khí bí mật” giúp món ăn thơm hơn mà không cần thêm nước sốt phức tạp. Khoai tây nướng, gà nướng, sườn nướng chỉ cần vài nhánh hương thảo ném vào lò là mùi vị khác hẳn. Xào nấm, áp chảo thịt, nấu sốt cà cũng có thể thêm chút lá hương thảo băm nhỏ cho thơm. Cuối tuần, bạn có thể pha trà hương thảo với chanh và mật ong, mùi thảo mộc nhẹ nhàng giúp tỉnh táo mà không bị “căng” như uống cà phê.

Trong nhà, hương thảo là một dạng “mùi hương sạch” rất dễ chịu. Bạn có thể phơi khô cành, buộc lại thành bó nhỏ treo trong tủ quần áo, tủ giày. Mỗi lần mở tủ, mùi ẩm mốc sẽ bớt đi, thay vào đó là hương thơm nhẹ, sang, hơi giống mùi spa.

Nếu thích xông phòng, bạn có thể dùng một chiếc lò đốt tinh dầu nhỏ, cho nước và vài cành hương thảo tươi hoặc khô vào bát, thắp nến bên dưới. Khi nước nóng lên, mùi hương sẽ lan khắp phòng. Những lúc đọc sách, làm việc, dọn nhà, mùi hương thảo sẽ giúp đầu óc tỉnh táo, tập trung hơn, bớt lười biếng.

Từ một chậu cây hay chết đến một góc “chữa lành” nhỏ trong nhà

Điều thú vị là khi bạn bắt đầu trồng thủy canh hương thảo, theo dõi từng chiếc rễ mọc ra, từng cành non lớn lên, cảm giác thành tựu đến rất nhẹ mà rất thật. Mỗi sáng mở mắt, bước ra ban công, ngửi thấy mùi lá thơm phảng phất, tự nhiên thấy ngày mới bớt nặng nề.

Trồng cây không chỉ là để đẹp, để nấu ăn, mà còn là một cách nhỏ để kéo mình khỏi những guồng quay mệt mỏi. Dù ở chung cư hay nhà phố, chỉ cần một bậu cửa sổ có ánh sáng, một vài chai thủy tinh rỗng, và vài cành hương thảo, bạn đã có thể tự tạo cho mình một góc sống xanh, sạch, thơm rất “lifestyle”, rất đáng để khoe lên mạng xã hội.

Nếu từng than “mua hương thảo về mấy lần mà lần nào cũng chết”, hãy thử thêm một lần nữa, nhưng theo cách khác: Trồng thủy canh, chăm chậm rãi, ít tưới nhưng đều đặn. Biết đâu, từ một chậu cây hay “ra đi”, bạn sẽ có hẳn một góc vườn hương thảo nhỏ xinh, lúc nào cũng sẵn tay để nấu ăn, pha trà, thơm nhà và thơm luôn cả tâm trạng.