Ở một làng nhỏ thuộc tỉnh Giang Tô (Trung Quốc), bà Lưu, 58 tuổi đã dành gần nửa đời người chỉ để tích góp cho đám cưới của con gái út. Sau khi con trai lớn lập gia đình, bà dồn toàn bộ tâm huyết cho cô con gái duy nhất. Với bà, “gả con gái phải có của hồi môn đàng hoàng thì mới nở mày nở mặt với nhà chồng”.
Cách đây ba năm, khi giá vàng bắt đầu tăng mạnh, ai trong làng cũng kháo nhau “có tiền thì mua vàng, cất đâu cũng lãi”. Bà Lưu nghe theo, bán mảnh đất nông nghiệp cuối cùng, vốn là tài sản lớn nhất của hai vợ chồng để mua hơn 20 cây vàng: vòng, kiềng, nhẫn đủ loại.
Bà không đến tiệm lớn vì sợ “giá bị đẩy cao”, lại ngại thủ tục rườm rà. Một người quen giới thiệu cho bà chỗ mua “vàng giá gốc”, cam đoan là vàng loại 1, có hóa đơn tay. Bà Lưu nhẹ dạ gật đầu, đem tiền đổi lấy hộp vàng sáng lóa, rồi cẩn thận gói nhiều lớp, đặt dưới đáy tủ áo suốt ba năm trời.
Ảnh minh họa
Một tuần trước đám cưới, bà mang hộp vàng ra tiệm kim hoàn trong phố để đánh bóng lại, chuẩn bị cho con gái đeo trong lễ cưới. Khi thợ thử lửa, chỉ sau vài giây, ánh sáng vàng óng đã biến thành màu đồng đỏ. Người thợ ái ngại nhìn bà rồi nói khẽ: “Cô ơi, cái này không phải vàng đâu…”.
Bà Lưu đứng lặng, tay run run, nước mắt rơi không ngừng. Bán hết đất, tiền mất, vàng cũng không… Người bán vàng năm xưa thì đã rời khỏi khu chợ, để lại một số điện thoại không còn liên lạc được.
Trong ngày cưới, con gái bà vẫn đeo vàng nhưng là vàng mượn tạm từ họ hàng. Nhìn con cười bên chồng, bà chỉ biết quay đi, giấu tiếng thở dài trong tiếng nhạc rộn ràng.
Ảnh minh họa
Ở các vùng nông thôn, chuyện người lớn tuổi “cất vàng” từ lâu đã trở thành thói quen. Họ tin vàng là tài sản chắc chắn nhất, là “của để dành” không bao giờ mất giá. Người già không tin ngân hàng, không hiểu chứng khoán, chỉ tin vào thứ có thể cầm trong tay.
Nhưng chính tâm lý đó lại khiến họ trở thành “miếng mồi ngon” cho những kẻ buôn gian bán lận. Chỉ cần chút tham “vàng rẻ hơn chỗ khác” hay tin vào lời “vàng thật 9999 cam kết bằng miệng”, nhiều người đã đánh mất cả gia tài. Nạn nhân chủ yếu là người trung niên và lớn tuổi, thường không biết cách kiểm định hay bảo quản vàng đúng chuẩn.
Câu chuyện của bà Lưu khiến nhiều người giật mình nhìn lại. Trong khi thế hệ trẻ nghĩ đến gửi tiết kiệm, mua bảo hiểm hay đầu tư sinh lời, thì cha mẹ vẫn trung thành với niềm tin “giữ vàng mới chắc”. Nhưng đôi khi, thứ họ giữ không phải vàng mà chỉ là suy nghĩ về sự an toàn.
Với bà Lưu, “của hồi môn” không chỉ là vật chất, mà là tấm lòng dành cho con. Thế nhưng trong thời đại kim loại mạ có thể giống hệt vàng thật, tình thương nếu không đi cùng sự tỉnh táo, rất dễ trở thành nỗi đau. Của hồi môn quý giá nhất không phải là kiềng, là nhẫn, mà là sự chuẩn bị cho con gái một tương lai vững vàng bằng hiểu biết và trí tuệ.
Câu chuyện đau lòng ấy khiến người ta nhớ rằng, trong thời đại mà giá vàng liên tục “nhảy múa”, tỉnh táo là thứ đáng giá hơn cả vàng. Nếu có ý định tích trữ, hãy mua ở nơi uy tín, yêu cầu hóa đơn và giấy chứng nhận rõ ràng. Đừng để sự tin tưởng mù quáng biến thành bi kịch.
Trong xã hội hiện đại, chúng ta dễ bị cuốn vào cuộc đua giữ tài sản, mà quên rằng thứ đáng giữ nhất vẫn là sự sáng suốt. Câu chuyện của bà Lưu, của những người mẹ như bà, chính là lời nhắc nhẹ mà sâu: “Vàng thật phải qua lửa mới biết. Còn lòng người, qua thời gian mới rõ”.