Đôi mắt không chỉ là "cửa sổ tâm hồn" mà còn tiết lộ tình trạng sức khỏe bên trong cơ thể. Khi gan bắt đầu “xuống cấp” hay tiềm ẩn ung thư, nó sẽ gửi tín hiệu ra ngoài qua đôi mắt. Điều đáng nói là những biểu hiện này thường xuất hiện âm thầm, rất dễ bị bỏ qua vì tưởng là do mệt mỏi hay thiếu ngủ.
Dưới đây là 4 thay đổi ở mắt có thể đang “tố cáo” gan của bạn gặp vấn đề, thậm chí mắc ung thư và cần đi khám gấp:
Gan ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng điều hòa máu và chuyển hóa vitamin A – chất rất cần cho sức khỏe của võng mạc. Khi gan yếu, quá trình này rối loạn khiến mắt dễ bị khô, mỏi và giảm khả năng điều tiết. Người mắc bệnh gan mạn tính thường cảm thấy mắt mờ nhẹ, dễ chói và khó chịu dù đã nghỉ ngơi đủ giấc. Nếu tình trạng kéo dài, đây có thể là dấu hiệu gan đang suy yếu nghiêm trọng.
Ảnh minh họa
Bên cạnh đó, mắt khô còn có thể xuất phát từ nguyên nhân khác như thiếu nước, rối loạn tuyến lệ, tiếp xúc lâu với ánh sáng xanh hoặc do dùng thuốc điều trị huyết áp và dị ứng. Ở phụ nữ, mất cân bằng nội tiết tố cũng khiến mắt nhanh khô. Tuy nhiên, nếu khô mắt đi kèm vàng da, mệt mỏi và buồn nôn thì khả năng cao là gan đang gặp vấn đề.
Hiện tượng mắt chuyển vàng thường là dấu hiệu đầu tiên của người có gan yếu hoặc đang mắc bệnh gan. Khi gan hoạt động kém, lượng bilirubin trong máu tăng cao và lắng đọng ở kết mạc, khiến lòng trắng mắt nhuộm vàng rõ rệt. Người bị viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan giai đoạn sớm rất dễ xuất hiện dấu hiệu này. Đây là biểu hiện điển hình cho thấy gan đang quá tải, không còn đủ khả năng thải độc.
Tuy vậy, vàng mắt không chỉ do gan. Nó cũng có thể xuất hiện ở người bị tắc mật, tan máu, sỏi mật hoặc bệnh về tụy. Một số trường hợp dùng thuốc lâu dài gây ảnh hưởng đến chức năng gan cũng có thể khiến mắt đổi màu. Dù nguyên nhân là gì, vàng mắt kéo dài đều cần được kiểm tra vì có thể là lời cảnh báo sớm của bệnh gan nghiêm trọng.
Mắt đỏ không chỉ là hậu quả của việc thức khuya hay dùng máy tính quá lâu. Khi gan bị viêm, khí huyết bị ứ trệ, độc tố tích tụ và di chuyển theo máu lên vùng mắt, làm giãn nở các mạch máu nhỏ, khiến tròng trắng chuyển đỏ ngầu. Đây là biểu hiện phổ biến ở người nóng gan, viêm gan hoặc gan nhiễm mỡ. Nếu mắt đỏ kéo dài kèm đau nhẹ, mỏi và sợ ánh sáng, rất có thể chức năng gan đã suy giảm.
Tuy nhiên, mắt đỏ cũng có thể do dị ứng, khô mắt, viêm kết mạc hoặc tác động của môi trường như khói bụi và thiếu ngủ. Vì vậy, nếu tình trạng đỏ mắt tái diễn liên tục, tốt nhất nên kiểm tra cả mắt và gan để loại trừ bệnh lý tiềm ẩn.
Ảnh minh họa
Suy giảm chức năng gan khiến quá trình thải độc và tuần hoàn máu bị đình trệ. Chất độc và dịch ứ đọng dễ tích tụ quanh vùng mắt, làm bọng mắt sưng và vùng da dưới mắt thâm sạm nhanh. Khi gan không còn đủ khả năng lọc máu, độc chất lưu lại trong cơ thể sẽ khiến vùng da mỏng dưới mắt đổi màu rõ rệt. Đây là biểu hiện thường gặp ở người bị viêm gan, gan nhiễm mỡ hoặc thiếu máu do gan yếu.
Tuy nhiên, quầng thâm mắt không chỉ là chuyện của gan. Mất ngủ, căng thẳng kéo dài, lạm dụng cà phê hay thiếu sắt cũng có thể khiến vùng da này tối màu. Nhưng nếu ngủ đủ giấc mà quầng thâm vẫn đậm, da xám xịt và kèm vàng mắt, bạn nên đi khám gan sớm để kiểm tra chính xác nguyên nhân.
Ngoài những thay đổi ở mắt, người có gan yếu hoặc ung thư gan giai đoạn đầu thường có thêm các dấu hiệu đặc trưng như: đau âm ỉ vùng hạ sườn phải, vàng da, chán ăn, mệt mỏi kéo dài, sụt cân không rõ nguyên nhân. Khi gặp nhiều triệu chứng cùng lúc, nên đi kiểm tra chức năng gan và siêu âm sớm để phát hiện bệnh kịp thời.
Nguồn và ảnh: Sohu, Aboluowang