4 thực phẩm là "chất xúc tác" gây tổn thương thận

Không ít người khăng khăng rằng mình “chẳng làm gì hại thận cả”, cho đến khi khám ra chỉ số creatinine tăng cao, có protein trong nước tiểu , mới ngỡ ngàng hối hận. Nhưng lúc này, tổn thương thận thường đã không thể phục hồi .

Vậy rốt cuộc, những loại thực phẩm nào đang âm thầm đẩy thận đến bờ vực suy kiệt?

1. Ăn quá nhiều thực phẩm chứa purin

Phần lớn mọi người chỉ biết rằng purin cao sẽ gây bệnh gout , nhưng ít ai hiểu rằng nó còn làm tổn thương thận nghiêm trọng hơn nhiều . Khi purin được chuyển hóa trong cơ thể, nó tạo ra axit uric . Nếu lượng axit này quá cao mà thận không kịp đào thải, các tinh thể urat sẽ tích tụ trong ống thận , gây tắc nghẽn, viêm, thậm chí dẫn đến suy thận cấp hoặc mạn .

Một bệnh nhân nam hơn 50 tuổi, nghiện hải sản, nội tạng động vật và bia , ban đầu chỉ thỉnh thoảng bị đau khớp do gout. Vài năm sau, ông thấy tiểu ít, chân sưng phù , xét nghiệm cho thấy chức năng thận đã suy giảm nghiêm trọng . Nguyên nhân chính là ăn quá nhiều thực phẩm giàu purin , khiến urat lắng đọng, phá hủy các tế bào lọc của thận.

Các nghiên cứu y học cho thấy, người có axit uric cao lâu dài sẽ có nguy cơ mắc bệnh thận mạn cao gấp 3 lần so với người bình thường. Và đáng sợ hơn, tổn thương này diễn ra âm thầm đến khi phát hiện, thận đã “mòn sức”.

2. Uống quá nhiều cà phê và trà đặc

Cà phê hay trà đặc đúng là giúp tỉnh táo, nhưng nếu lạm dụng, chúng sẽ khiến thận phải hoạt động quá tải . Caffeine làm tăng nhịp tim, tăng tuần hoàn máu đến thận, khiến tốc độ lọc cầu thận tăng bất thường . Duy trì lâu dài, các tế bào lọc bị “mòn”, giảm khả năng lọc độc tố và giữ lại protein dẫn đến rối loạn chức năng thận .

Một nhân viên văn phòng 30 tuổi, mỗi ngày uống 4-5 ly cà phê để chống buồn ngủ. Dù không béo, không tiểu đường, không cao huyết áp, nhưng kết quả khám định kỳ lại cho thấy có protein trong nước tiểu, dấu hiệu sớm của tổn thương thận mạn tính .

Theo các chuyên gia, chỉ cần uống quá 3 ly cà phê/ngày (tương đương 300mg caffeine) , áp lực lên thận đã tăng tới 30%. Với người vốn có bệnh nền như cao huyết áp hay tiểu đường, tốc độ thoái hóa thận sẽ còn nhanh gấp nhiều lần.

Trà đặc cũng tương tự, do chứa theophylline , khiến rối loạn chuyển hóa canxi và natri , lâu ngày dễ gây sỏi thận hoặc viêm ống thận .

3. Ăn nhiều đồ chế biến sẵn

Nhiều người cho rằng chỉ cần ăn nhạt, ít dầu mỡ là tốt cho thận. Nhưng thực tế, phosphat trong thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, mì gói, nước ngọt có gas mới là “kẻ giấu mặt” khiến thận suy yếu nhanh chóng.

Một bệnh nhân 40 tuổi, không ăn mặn, ít thịt, nhưng lại nghiện đồ ăn nhanh và nước ngọt có gas . Sau vài năm, anh thường xuyên mệt mỏi, phù chân, xét nghiệm cho thấy nồng độ phosphat trong máu tăng cao, chức năng thận suy giảm .

Bác sĩ cảnh báo, phosphat được thải chủ yếu qua thận , nên khi ăn quá nhiều, cơ quan này phải “gồng mình” để đào thải, khiến các ống thận bị tổn thương. Người ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nguy cơ mắc bệnh thận cao gấp 4 lần người bình thường.

Điều đáng sợ là phosphat không mặn, không ngọt, khó nhận biết , nên nhiều người ăn hằng ngày mà không hay biết mình đang “đầu độc” thận từng chút một.

4. Uống quá nhiều sữa tăng cơ và đồ uống giàu protein

Nhiều người tin rằng bổ sung nhiều đạm sẽ khỏe mạnh, cơ bắp săn chắc và tốt cho thận , nhưng điều đó hoàn toàn sai lầm. Khi protein được hấp thụ, chất thải nitơ phải qua thận xử lý và đào thải . Nếu nạp quá nhiều, thận sẽ phải làm việc liên tục , khiến cầu thận giãn nở, áp lực tăng cao , lâu dần dẫn đến mất chức năng lọc tự nhiên .

Một người đàn ông 40 tuổi, chăm tập gym, mỗi ngày uống protein shake và ăn thịt nhiều gấp đôi người bình thường. Sau vài năm, xét nghiệm cho thấy có protein trong nước tiểu , bác sĩ kết luận thận đã bị tổn thương do ăn quá nhiều đạm .

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, người ăn quá nhiều đạm có tốc độ suy giảm chức năng thận nhanh gấp 2 lần so với người ăn uống cân đối, đặc biệt là những người có bệnh nền về huyết áp hoặc tiểu đường .

Nguồn và ảnh: Aboluowang