WHO nhấn mạnh các vấn đề về sức khỏe tâm thần, trong đó, lo âu và trầm cảm là những rối loạn phổ biến nhất, gây ra tổn thất nặng nề về nhân lực và kinh tế. Các rối loạn tâm thần xuất hiện ở mọi quốc gia, mọi cộng đồng, không phân biệt độ tuổi hay thu nhập. Đây là nguyên nhân lớn thứ hai gây tàn tật lâu dài, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng cuộc sống, đồng thời làm tăng chi phí y tế cho cá nhân và gia đình, kéo theo thiệt hại kinh tế toàn cầu.
Theo WHO, tỷ lệ mắc các rối loạn tâm thần có sự khác biệt theo giới tính, trong đó phụ nữ thường chịu tác động nặng nề hơn. Lo âu và trầm cảm vẫn là hai rối loạn phổ biến nhất.
Đáng lo ngại, tự tử tiếp tục là vấn đề nghiêm trọng. Riêng trong năm 2021, thế giới ghi nhận khoảng 727.000 ca tử vong do tự tử , trở thành nguyên nhân hàng đầu cướp đi sinh mạng của nhiều thanh niên ở các quốc gia và tầng lớp khác nhau. Dù đã có nỗ lực, tốc độ giảm chưa đáng kể thay vì giảm 1/3 vào năm 2030 như mục tiêu của Liên Hợp Quốc, nếu theo đà hiện tại, tỷ lệ tự tử toàn cầu chỉ có thể giảm khoảng 12%.
Ngoài tổn thất nhân mạng, rối loạn tâm thần còn gây ra gánh nặng kinh tế khổng lồ. WHO ước tính, chỉ riêng trầm cảm và lo âu đã khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại tới 1 nghìn tỷ USD mỗi năm do chi phí y tế và suy giảm năng suất lao động.
Bảo vệ sức khỏe tinh thần quan trọng không kém gì chăm sóc thể chất. Một tâm trí khỏe mạnh giúp bạn làm việc hiệu quả, kiểm soát cảm xúc và duy trì mối quan hệ tốt đẹp. Dưới đây là những cách đơn giản nhưng hữu ích:
- Giữ lối sống cân bằng: Ngủ đủ giấc (7-8 giờ mỗi ngày), ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn. Vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hay bơi lội giúp giải phóng hormone hạnh phúc, giảm căng thẳng.
- Quản lý stress đúng cách: Học cách hít thở sâu, thiền, hoặc dành 10-15 phút mỗi ngày cho những hoạt động giúp thư giãn như nghe nhạc, đọc sách, viết nhật ký.
- Kết nối xã hội: Duy trì mối quan hệ tích cực với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp. Chia sẻ cảm xúc và tìm sự hỗ trợ khi cần. Đừng ngại tìm đến chuyên gia tâm lý nếu cảm thấy bế tắc.
- Sống có mục tiêu: Đặt ra những mục tiêu nhỏ, thực tế để tạo động lực. Hoàn thành những điều này sẽ giúp bạn thấy tự tin và kiểm soát được cuộc sống.
- Hạn chế tác nhân tiêu cực: Giảm bớt thời gian trên mạng xã hội nếu thấy mệt mỏi, tránh so sánh bản thân với người khác. Thay vào đó, hãy tập trung vào điều mình thực sự cần và yêu thích.
- Yêu thương bản thân: Chấp nhận rằng không ai hoàn hảo. Học cách tha thứ cho sai lầm, khen ngợi những nỗ lực của chính mình.
Nguồn và ảnh: Sohu