Nữ rapper nổi tiếng toàn cầu bị cấm sóng vì lệch chuẩn văn hoá

Thông tin về việc Lisa (BLACKPINK) bị “phong sát” hay cấm sóng ở Trung Quốc bắt nguồn từ sự kiện biểu diễn tại câu lạc bộ thoát y Crazy Horse ở Paris vào tháng 9/2023. Dù đây là một sân khấu nghệ thuật có tính biểu tượng tại Pháp, việc Lisa góp mặt trong đêm diễn lại gây tranh cãi lớn ở thị trường Trung Quốc - nơi quy định về văn hóa, đạo đức và hình ảnh người nổi tiếng khắt khe bậc nhất.

Ngay sau khi loạt đêm diễn kết thúc, hàng loạt động thái phản đối Lisa xuất hiện tại Trung Quốc. Ngày 1/11/2023, tài khoản Weibo cá nhân của Lisa cùng fan club lớn nhất tại Trung Quốc bị xóa/khóa, đi kèm thông báo “vi phạm pháp luật và quy định liên quan đến Thỏa thuận cộng đồng Weibo”. Cùng lúc, hình ảnh Lisa cũng bị gỡ bỏ hoàn toàn khỏi các tài khoản chính thức của hai thương hiệu xa xỉ mà cô đang làm đại sứ toàn cầu là Celine và Bvlgari ở Trung Quốc.

Không chỉ Lisa, hai nữ diễn viên nổi tiếng Angelababy và Trương Gia Nghê - những người được phát hiện đến xem buổi diễn tại Crazy Horse cũng bị khóa tài khoản mạng xã hội. Điều này càng củng cố nhận định rằng giới quản lý Trung Quốc đang siết chặt các vấn đề liên quan đến chuẩn mực văn hóa và đạo đức công chúng, đặc biệt khi người nổi tiếng có ảnh hưởng đến giới trẻ.

Trung Quốc từ lâu đã có các quy định nghiêm ngặt đối với hình ảnh nghệ sĩ, đặc biệt trong những nội dung bị coi là có yếu tố gợi cảm hoặc trái với “thuần phong mỹ tục”. Màn trình diễn của Lisa tại Crazy Horse, bị coi là “vượt ranh giới” theo chuẩn mực văn hóa của nước này. Chính vì vậy, Lisa bị “phong sát ngầm” thông qua các động thái từ thương hiệu, truyền thông và mạng xã hội Trung Quốc.

Lisa, tên thật là Lalisa Manobal, sinh năm 1997 tại Thái Lan, là lead rapper và vũ công xuất sắc nhất của BLACKPINK. Với phong cách biểu diễn mạnh mẽ, kỹ năng rap sắc bén cùng thần thái sân khấu khác biệt, cô được xem là nhân tố góp phần làm nên thành công toàn cầu cho BLACKPINK. Nhờ sự nghiệp 10 năm luôn ở đỉnh cao, giá trị tài sản ròng của Lisa lên đến con số 40 triệu USD, theo dữ liệu cập nhật gần nhất của Celebrity Net Worth.

Trước khi xảy ra vấn đề, Lisa từng là một trong những nghệ sĩ Kpop có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tại Trung Quốc. Nữ thần tượng người Thái được yêu mến nhờ vai trò Huấn luyện viên vũ đạo trong chương trình sống còn đình đám Thanh Xuân Có Bạn (Youth With You). Sức hút của Lisa giúp chương trình đạt tỷ suất người xem cao kỷ lục và khiến lượng fan Trung tăng vọt. Fanbase Lisa Bar tại Trung Quốc từng được xem là một trong những cộng đồng người hâm mộ “chịu chi” nhất thế giới, thường xuyên chi tiền tỷ để mua album, quảng cáo và quà tặng sinh nhật cho thần tượng.

Cũng nhờ sức ảnh hưởng này, Lisa trở thành gương mặt đại diện cho nhiều thương hiệu xa xỉ lớn. Việc hợp tác với cô được xem là “tấm vé vàng” giúp thương hiệu chinh phục nhóm khách hàng trẻ tại châu Á, đặc biệt ở Trung Quốc. Thế nhưng chỉ sau màn nhảy thoát y, Lisa gần như biến mất khỏi nền tảng mạng xã hội chính của quốc gia này.

Với truyền thông, những gì diễn ra với Lisa tại Trung Quốc sau tháng 9/2023 được ví như “vết cắt lạnh lùng”. Về danh tiếng, lùm xùm này tạo nên làn sóng tranh cãi lớn khắp châu Á. Một bộ phận fan cho rằng Lisa bị đối xử quá khắt khe, trong khi những người khác lại cho rằng nghệ sĩ quốc tế cần tôn trọng luật lệ và giá trị văn hóa của từng quốc gia. Lisa vẫn nổi tiếng toàn cầu, được mời biểu diễn ở những sự kiện bậc nhất thế giới. Nhưng riêng thị trường Trung Quốc, nữ thần tượng vẫn chưa thể lấy lại vị thế.

Câu chuyện của Lisa không chỉ dừng lại ở một vụ việc cá nhân mà còn phản ánh ranh giới mong manh giữa nghệ thuật và chuẩn mực xã hội trong bối cảnh văn hóa toàn cầu hóa. Với một quốc gia có hệ thống quản lý nghiêm ngặt như Trung Quốc, việc duy trì hình ảnh chuẩn mực đôi khi quan trọng hơn danh tiếng quốc tế.