Những người đàn ông sống lâu thường có 4 đặc điểm, điểm thứ 4 quan trọng không kém thứ nhất

Một phát hiện đáng chú ý của các nhà khoa học Harvard cho thấy, ở những người đàn ông có tinh thần lạc quan, hoạt tính telomerase - enzyme giúp bảo vệ đầu mút nhiễm sắc thể - “đường kéo dài” - cao hơn khoảng 29% so với người thường xuyên căng thẳng. Nói cách khác, ngay ở cấp độ phân tử, họ đã được “trang bị” một lớp bảo vệ chống lão hóa.

Vậy đâu là những “đường kéo dài” giúp đàn ông trung niên giữ được sức khỏe và tuổi thọ?

1. Tinh thần minh mẫn thì mạch máu mới “trơn tru”

Một nghiên cứu đăng trên Nature Aging năm 2024, sử dụng chụp cộng hưởng từ chức năng (fMRI) ở nhóm nam giới 45-60 tuổi, phát hiện rằng: những người ít rơi vào trạng thái lo âu, suy nghĩ tiêu cực kéo dài có vỏ não trước trán dày hơn khoảng 0,12 mm.

Con số này tưởng nhỏ, nhưng lại mang ý nghĩa lớn. Vỏ não trước trán liên quan trực tiếp đến kiểm soát cảm xúc và hành vi. Khi vùng này khỏe mạnh, nguy cơ biến cố tim mạch và tai biến mạch máu não có thể giảm tới hơn 30%.

Để duy trì sự minh mẫn đó, các chuyên gia gợi ý một thói quen đơn giản: thiền ngắn mỗi ngày. Chỉ cần 10 phút, nhắm mắt, tập trung vào hơi thở hoặc nhịp tim, không cần nhạc hay ứng dụng phức tạp. Sau vài tuần, não bộ hình thành “khoảng đệm” giúp con người chậm lại vài giây trước khi phản ứng, từ đó huyết áp và nhịp tim cũng ổn định hơn.

2. Kỷ luật không phải tự hành hạ, mà là tự có thuật toán

Nhiều người trung niên hiểu nhầm kỷ luật là ép bản thân chịu đựng. Trên thực tế, theo cách tiếp cận mới của Tổ chức Y tế Thế giới, kỷ luật hiệu quả là để công nghệ san sẻ gánh nặng cho ý chí.

Việc sử dụng đồng hồ thông minh để theo dõi giấc ngủ, nhịp tim, mức độ vận động không nhằm tạo áp lực, mà để phát hiện sớm những lệch nhịp trong lối sống. Chẳng hạn, khi thức khuya liên tục vài ngày, thiết bị sẽ cảnh báo - giống như một “thẻ vàng” cho cơ thể.

Một khảo sát dài hạn trên hàng nghìn người trung niên cho thấy, những người duy trì thói quen theo dõi sức khỏe như vậy có tuổi sinh học trẻ hơn trung bình hơn 3 năm so với tuổi thật. Điều quan trọng là: khi dữ liệu đã lên tiếng, đừng tranh cãi với nó – hãy đứng dậy vận động, đi ngủ sớm hoặc điều chỉnh nhịp sống.

3. “Wi-Fi gia đình” hãy biến thành đường truyền cảm xúc

Công nghệ kết nối con người với thế giới, nhưng lại dễ làm đứt mạch kết nối trong gia đình. Nghiên cứu cho thấy, đàn ông trung niên dành quá nhiều thời gian lướt điện thoại mỗi ngày có nguy cơ xung đột gia đình cao hơn rõ rệt.

Giải pháp không nằm ở việc cắt Internet, mà ở thiết lập những “vùng không điện thoại”, đặc biệt là trong bữa ăn. Chỉ cần duy trì thói quen ăn tối không màn hình trong vài chục ngày, mức độ hài lòng trong quan hệ cha mẹ - con cái và vợ chồng tăng lên rõ rệt.

Một gợi ý khác là duy trì giao tiếp cảm xúc đều đặn: mỗi tuần gửi một tin nhắn thoại ngắn cho người thân, kể lại một điều vui nhất trong ngày. Âm thanh giọng nói mang nhiều cảm xúc hơn chữ viết, giúp mối quan hệ được “nạp thêm dự trữ tình cảm”.

4. Tình dục không chỉ là chuyện của tuổi trẻ

Ngày càng nhiều hiệp hội y học xem đời sống tình dục là một chỉ dấu sức khỏe quan trọng của tuổi trung niên. Quan hệ đều đặn, với tần suất phù hợp, được ghi nhận có liên quan đến telomere dài hơn và kỳ vọng sống cao hơn.

Điều cốt lõi không nằm ở số lần, mà ở mức độ hài lòng và sự gắn kết. Những nghiên cứu theo dõi nam giới trên 50 tuổi cho thấy: Chất lượng quan hệ tốt hơn gắn liền với nhịp tim lúc nghỉ thấp hơn - tương đương với lợi ích của việc đi bộ thêm mỗi ngày.

Những điều tưởng nhỏ như ánh sáng phòng ngủ dịu hơn, hay để điện thoại ra ngoài không gian riêng tư, cũng có thể tạo ra khác biệt rõ rệt cho sức khỏe và cảm xúc.

Kết nối bốn đường kéo dài - “khoang sống còn” của tuổi trung niên

Tuổi trung niên không phải là đoạn cuối của sức lực, mà là giai đoạn cơ thể yêu cầu một bản cập nhật lối sống. Bốn “đường kéo dài” - tinh thần minh mẫn, kỷ luật thông minh, kết nối gia đình và đời sống riêng tư lành mạnh - không tồn tại tách rời, mà bổ trợ cho nhau.

Khi được duy trì song song, chúng tạo thành một “khoang sống còn” giúp đàn ông sống chậm hơn, sâu hơn và lâu hơn.

Theo Aboluowang