Cá kho ngon không chỉ nằm ở gia vị đậm đà hay nước kho sánh quyện, mà còn ở việc xương cá mềm nhừ, có thể ăn được mà không lo hóc. Với nhịp sống hiện đại, ít ai có thời gian kho cá hàng giờ liền như trước. Tuy nhiên, chỉ cần nắm vững một vài mẹo nhỏ dưới đây, bạn hoàn toàn có thể chế biến món cá kho nhanh nhừ xương, thơm ngon và an toàn cho cả gia đình.
Dưới đây là những mẹo kho cá nhanh nhừ xương, dễ làm, ai cũng có thể áp dụng ngay tại nhà.
Không phải loại cá nào cũng dễ kho nhừ xương. Theo kinh nghiệm dân gian, các loại cá nước ngọt như cá trắm, cá chép, cá mè, cá rô hay cá basa thường có cấu trúc xương mềm hơn, phù hợp với món kho lâu. Trong khi đó, cá biển có xương cứng hơn, nếu muốn kho nhừ xương cần nhiều thời gian và kỹ thuật hơn.
Khi chọn cá, nên ưu tiên cá tươi, còn chắc thịt. Cá tươi khi kho lâu sẽ giữ được kết cấu thịt, không bị bở hay nát. Cá ươn không chỉ ảnh hưởng đến mùi vị mà còn khiến thịt dễ vỡ khi kho kéo dài.
Cho thêm giấm là mẹo kho cá nhanh nhừ xương. (Ảnh: Foodie)
Sơ chế cá là khâu nhiều người xem nhẹ nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến độ nhừ của xương cá. Sau khi làm sạch, nên ngâm cá trong nước muối loãng hoặc nước vo gạo khoảng 10–15 phút để khử mùi tanh. Một số người còn dùng nước cốt chanh hoặc giấm để rửa cá, vừa làm sạch vừa giúp xương mềm hơn khi kho.
Cắt cá thành khúc vừa ăn cũng là một mẹo quan trọng. Khúc cá không nên quá dày, vì nhiệt và gia vị sẽ khó thấm sâu, khiến xương lâu nhừ. Tuy nhiên cũng không nên cắt quá mỏng, tránh làm cá nhanh nát.
Trong ẩm thực dân gian, có nhiều nguyên liệu tự nhiên giúp xương cá nhanh mềm:
Lưu ý, không nên cho quá nhiều nguyên liệu chua vì sẽ lấn át hương vị đặc trưng của cá kho.
Ướp cá không chỉ để thấm gia vị mà còn giúp xương cá mềm hơn. Muối, nước mắm và các gia vị mặn khi thấm vào cá sẽ làm thay đổi cấu trúc protein, hỗ trợ quá trình làm mềm xương khi đun lâu.
Thời gian ướp lý tưởng là từ 30 phút đến 1 giờ. Nếu có thời gian, bạn có thể ướp cá từ tối hôm trước và để trong ngăn mát tủ lạnh, sáng hôm sau đem kho. Cách này giúp cá đậm đà và nhanh nhừ xương hơn.
Nồi kho cũng đóng vai trò quan trọng. Nồi đất, nồi gang hoặc nồi đáy dày giữ nhiệt tốt, giúp cá chín đều và xương mềm từ từ. Nếu dùng nồi mỏng, nhiệt tỏa không đều dễ làm cá cháy đáy mà xương vẫn cứng.
Ngày nay, nhiều gia đình sử dụng nồi áp suất để kho cá. Đây là cách nhanh nhất để làm nhừ xương, chỉ cần 30–40 phút là có món cá kho xương mềm. Tuy nhiên, khi dùng nồi áp suất, cần canh lượng nước và gia vị chuẩn xác để tránh cá bị nhạt hoặc nát.
Bí quyết truyền thống để kho cá nhừ xương là “lửa nhỏ, kho lâu”. Sau khi đun sôi, nên hạ nhỏ lửa và kho liu riu. Nhiệt độ ổn định giúp xương cá mềm dần mà thịt không bị khô.
Nếu muốn rút ngắn thời gian, bạn có thể kho cá ở lửa vừa trong 20–30 phút đầu, sau đó hạ nhỏ lửa thêm 20–40 phút nữa. Trong quá trình kho, hạn chế đảo cá nhiều lần để tránh làm vỡ thịt.
Một mẹo nhỏ nhưng rất hữu ích là thêm nước sôi hoặc nước dừa nóng trong quá trình kho. Việc này giúp duy trì nhiệt độ ổn định, tránh làm gián đoạn quá trình làm mềm xương. Tuyệt đối không thêm nước lạnh vì sẽ khiến xương cá “co lại”, lâu nhừ hơn.
Khi cá đã nhừ xương, bạn có thể nêm nếm lại cho vừa khẩu vị. Thêm chút tiêu, ớt hoặc hành lá sẽ giúp món ăn dậy mùi thơm. Lúc này, nên đun thêm vài phút cho nước kho sánh lại rồi tắt bếp.
Kho cá nhanh nhừ xương không phải là điều quá khó nếu bạn nắm vững những mẹo cơ bản từ khâu chọn cá, sơ chế đến cách kho và điều chỉnh lửa. Dù là kho theo cách truyền thống hay hiện đại, điều quan trọng nhất vẫn là sự kiên nhẫn và tinh tế trong từng công đoạn.
Một nồi cá kho nhừ xương, thơm nức mùi riềng gừng không chỉ làm bữa cơm thêm ngon miệng mà còn mang đậm hương vị bếp nhà – thứ giản dị nhưng luôn khiến người ta nhớ mãi.