Một bệnh nhân vốn kiểm soát đường huyết rất tốt, nhưng trong lần tái khám gần đây, chỉ số đường huyết trung bình 3 tháng (HbA1c) lại từ 6,2% tăng lên 7,2%, chính thức bước vào ngưỡng tiểu đường. Đồng thời, LDL-cholesterol cũng tăng lên 120 mg/dL. Điều khiến bác sĩ hoang mang là bệnh nhân khẳng định không hề ăn trái cây, tinh bột, đồ chế biến sẵn, nước ngọt, đồ ngọt hay đồ cúng truyền thống.
Trong lúc đang cố truy tìm nguyên nhân, bác sĩ bất ngờ nảy ra ý nghĩ liền hỏi: “Gần đây có ăn nhiều đồ kho, đồ hầm không?”. Bệnh nhân thoáng chần chừ rồi thú nhận: “Gần đây tôi kho rất nhiều thịt bò”. Bác sĩ tiếp tục hỏi: “Có phải kho một nồi lớn rồi ăn đi ăn lại nhiều ngày?”. Bệnh nhân bật cười gượng gạo, im lặng như một lời thừa nhận.
Bác sĩ chuyên khoa thần kinh Lâm Thiệu Trân (Đài Loan, Trung Quốc) cho biết nhiều loại nước kho truyền thống thường cho thêm đường phèn, đường đỏ hoặc các chất tạo vị ngọt khác. Món kho khi ăn không hề có vị ngọt, nhưng hàm lượng đường tiềm ẩn lại đủ để làm tăng đường huyết rõ rệt, đặc biệt nếu ăn liên tục hoặc dùng như món ăn kèm hằng ngày. Trường hợp người có kháng insulin hoặc nguy cơ tiểu đường, việc kết hợp nước kho với thực phẩm giàu tinh bột càng dễ làm đường huyết tăng vọt.
Bác sĩ cũng cảnh báo, nước kho sau khi nấu lâu với thịt và chất béo có thể sản sinh nhiều chất bất lợi cho sức khỏe. Trong đó phổ biến là các sản phẩm oxy hóa cholesterol (COPs) và dị hợp vòng amin (HCAs), những chất từng được chứng minh trong thí nghiệm động vật có nguy cơ gây ung thư. Việc đun đi đun lại nhiều lần hoặc sử dụng nước kho cũ càng làm tăng mức độ tích tụ các chất này.
Không chỉ vậy, nước kho thường chứa nhiều dầu mỡ, muối và năng lượng, kết hợp với các chất oxy hóa sinh ra trong quá trình nấu lâu, nếu ăn thường xuyên hoặc ăn quá nhiều có thể tăng gánh nặng tim mạch và thận, làm tăng nguy cơ cao huyết áp, mỡ máu cao và các bệnh mạn tính khác.
Bác sĩ Lâm nhắc nhở dù món kho rất ngon miệng, nhưng ăn cần có chừng mực. Người dân nên tránh hâm lại nước kho quá nhiều lần, hạn chế dùng nước kho như món ăn chính trong thời gian dài, từ đó mới có thể kiểm soát đường huyết tốt hơn và bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Nguồn và ảnh: ETToday