Nắng nóng gây sốc nhiệt, kiệt sức, đột quỵ: 2 sai lầm hay gặp khiến số ca nhập viện tăng

2 sai lầm gây hại sức khỏe mùa nắng nóng

Theo Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ, vào ngày 1/6, Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực - Thận nhân tạo của bệnh viện tiếp nhận bảy bệnh nhân nhập viện cấp cứu do say nắng, say nóng. Trong số đó, một bệnh nhân phải đặt ống nội khí quản do tình trạng nguy kịch. Đặc điểm chung của các bệnh nhân là làm việc ngoài trời trong thời gian dài mà không bổ sung đủ nước, sau đó xuất hiện các triệu chứng mệt lả, co rút cơ toàn thân, tay chân co quắp.

Sau khi được cấp cứu, bù nước, điện giải và làm mát cơ thể, đa số bệnh nhân đều ổn định và tiếp tục được theo dõi và điều trị.

Tương tự, tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) ngày 3/6 vừa qua, một trường hợp bệnh nhân bị suy thận cấp và tiêu cơ vân do say nóng nghiêm trọng đã được cấp cứu thành công. Bệnh nhân cho biết trong suốt ca làm việc ngoài trời, anh đã vã nhiều mồ hôi, bị đau mỏi cơ tay chân, và cuối cùng bị chuột rút nghiêm trọng. Trong quá trình làm việc dưới điều kiện nắng nóng, bệnh nhân cho biết anh không uống đủ nước.

Một sai lầm khác tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe ngày nắng nóng là lạm dụng rượu bia. Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, một trường hợp nam bệnh nhân 42 tuổi, quê Bắc Ninh, đã được chuyển đến Khoa Cấp cứu trong tình trạng nguy kịch sau một ngày làm việc ngoài trời giữa thời tiết nắng nóng gay gắt. Qua khai thác tiền sử, bệnh nhân nói đã uống rượu trước đó, đây là yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc say nắng, say nóng.

Sốc nhiệt dễ xảy ra trong những ngày hè

Theo ThS.BS Trương Tư Thế Bảo, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, sốc nhiệt là hậu quả của tình trạng cơ thể bị tích tụ nhiệt do môi trường nắng nóng kéo dài, khi các cơ chế điều nhiệt tự nhiên không còn hoạt động hiệu quả. Có hai trường hợp thường gặp:

- Nắng chiếu trực tiếp vào đầu và cổ gáy, có thể gây rối loạn thần kinh trung ương, dẫn đến lơ mơ, ngất, hoặc thậm chí tử vong.

- Môi trường nóng do tiếp xúc lâu với nhiệt độ cao khiến cơ thể không thể đào thải nhiệt kịp thời, dẫn đến rối loạn điện giải, suy tuần hoàn và tổn thương đa cơ quan như gan, thận, não.

Các triệu chứng ban đầu của sốc nhiệt bao gồm mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, thở nhanh, thân nhiệt tăng cao, lơ mơ và co giật. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh nhân có thể nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu, suy gan cấp, hoại tử cơ, suy đa cơ quan và tử vong.

Đột quỵ do nắng nóng

Theo Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Cao áp Oxy (Bộ Quốc Phòng), nắng nóng có thể dễ dàng gây ra đột quỵ. Đột quỵ não do nắng nóng là tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không kịp đối phó với nhiệt độ cao, dẫn đến tổn thương não và các cơ quan khác. Để giảm thiểu nguy cơ tử vong hoặc di chứng lâu dài, việc nhận diện và xử lý kịp thời là rất quan trọng.

Các triệu chứng cần cảnh giác khi nghi ngờ đột quỵ não bao gồm:

- F (Face): Mặt bị liệt, một bên miệng hoặc mắt có dấu hiệu xệ xuống.

- A (Arms): Yếu tay, không thể nâng một cánh tay lên.

- S (Speech): Nói khó, ngọng hoặc không thể phát âm rõ ràng.

- T (Time): Nếu có một trong các triệu chứng trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Đột quỵ não do nắng nóng là tình trạng nguy hiểm, nhưng nếu phát hiện và xử lý kịp thời, cơ hội cứu sống bệnh nhân là rất cao.

Làm gì khi lao động ngoài trời ngày nắng nóng?

Các bác sĩ khuyến cáo người lao động ngoài trời cần lưu ý:

- Bố trí thời gian nghỉ ngơi hợp lý, đặc biệt tránh làm việc trong khung giờ nắng gắt từ 10h đến 16h.

- Khi làm việc, nên đội mũ rộng vành, mặc quần áo dài tay, sử dụng khăn bảo vệ cổ gáy, đồng thời uống đủ nước và bổ sung điện giải đều đặn để tránh mất nước và rối loạn thân nhiệt.

- Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như mệt lả, choáng váng hoặc đau đầu, cần lập tức dừng công việc, tìm nơi râm mát để nghỉ ngơi và theo dõi sát tình trạng sức khỏe.

Với những người có bệnh mạn tính như xơ gan, suy thận hoặc đang lạm dụng rượu, nguy cơ bị sốc nhiệt và các biến chứng nghiêm trọng sẽ cao hơn. Do đó, cần đặc biệt thận trọng khi làm việc trong điều kiện thời tiết oi bức.

Nếu nghi ngờ có người bị say nắng hoặc sốc nhiệt, cần nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi mát mẻ, hạ thân nhiệt bằng cách lau người bằng khăn ấm, quạt nhẹ, cho uống nước nếu còn tỉnh táo và nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.