Nam thanh niên 25 tuổi tiểu ra "nước xanh kỳ quái”, hôn mê sâu vì trúng kịch độc thường thấy trong món ăn nhiều người Việt mê

Vào một đêm khuya cách đây không lâu, Khoa Hồi sức tích cực (ICU) của Bệnh viện Đồng Đức trực thuộc Đại học Y khoa Chiết Giang (Trung Quốc) đã tiếp nhận một nam thanh niên 25 tuổi. Toàn thân và môi đều tím tái, khi được đưa vào viện, anh đã rơi vào trạng thái hôn mê sâu. Trong quá trình điều trị, nước tiểu của bệnh nhân thậm chí chuyển sang màu xanh kỳ lạ.

Sau khi kiểm tra, bác sĩ phát hiện: Độ bão hòa oxy trong máu chỉ còn 64% (bình thường >95%); Huyết áp tụt xuống còn 70/40 mmHg; Nồng độ methemoglobin (một dạng hemoglobin bị oxy hóa) lên tới 75% (bình thường <2%); Tim và não đã rơi vào trạng thái thiếu oxy nghiêm trọng; Nước tiểu và dịch dạ dày đều có màu xanh bất thường.

Qua khai thác bệnh sử, bác sĩ phát hiện anh chàng này vô tình nuốt phải khoảng 50mg nitrit, một loại hóa chất cực độc!

Bác sĩ lập tức tiến hành hỗ trợ hô hấp và tiêm thuốc giải độc đặc hiệu là methylene blue (xanh methylen), kết hợp vitamin C liều cao để tăng tốc giải độc, sau đó chuyển bệnh nhân sang ICU tiếp tục theo dõi.

Sau một đêm cấp cứu, độ bão hòa oxy của bệnh nhân đã hồi phục lên 95%, da dẻ trở lại bình thường, thuốc tăng huyết áp cũng giảm đáng kể.

Tại sao nước tiểu lại có màu xanh?

Bác sĩ giải thích: Nitrit là tên gọi chung cho các hợp chất như nitrit natri, nitrit kali, nitrit canxi, đều là chất cực độc, còn được gọi là “sát thủ vô hình”. Chỉ cần 0,2-0,5g đã có thể gây tử vong.

Nitrit oxy hóa hemoglobin (vận chuyển oxy) thành methemoglobin (không có khả năng vận chuyển oxy), dẫn đến thiếu oxy toàn thân. Ngộ độc nặng có thể gây sốc, suy hô hấp và tử vong.

Methylene blue có màu xanh lam, khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa nhờ enzyme NADPH thành dạng không màu là leucomethylene blue, giúp khôi phục methemoglobin trở lại hemoglobin bình thường. Phần thuốc đã làm nhiệm vụ sẽ được bài tiết qua nước tiểu, tạm thời khiến nước tiểu chuyển sang màu xanh hoặc xanh ngọc, đây là dấu hiệu điều trị có hiệu quả, không cần quá lo lắng.

Biểu hiện lâm sàng của ngộ độc nitrit

Trước đó, từng có trường hợp một cụ ông 73 tuổi ở Ninh Ba, Chiết Giang (Trung Quốc) bị ngộ độc nitrit sau khi ăn một đĩa dưa muối tự làm, toàn thân cũng chuyển sang màu tím. 

Ngoài da tím tái, ngộ độc nitrit còn có các biểu hiện:

- Triệu chứng thần kinh: Là biểu hiện ban đầu, gồm chóng mặt, mệt mỏi, sợ lạnh, tê tay chân. Trường hợp nặng có thể thở nhanh, bứt rứt, co giật, hôn mê.

- Triệu chứng tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy.

- Da tím tái: Biểu hiện dễ nhận biết nhất, môi tím là phổ biến nhất, có thể lan ra đầu lưỡi, móng tay, nặng hơn thì kết mạc mắt, mặt, tay chân và toàn thân có thể chuyển màu tím đen, kèm khó thở, hôn mê, co giật, tụt huyết áp, loạn nhịp tim, đại tiểu tiện không tự chủ. Trường hợp nặng có thể tử vong do suy hô hấp.

- Các triệu chứng khác: Thiếu oxy có thể gây phù não, xuất huyết võng mạc, biểu hiện là giảm thị lực, sụp mí mắt, hạn chế vận động mắt.

Cần cảnh giác với nitrit trong đời sống hằng ngày

Nitrit là phụ gia thực phẩm thường gặp, khi sử dụng đúng liều sẽ có tác dụng nhất định, nhưng nếu dùng quá liều sẽ trở thành “chất độc chết người” rất nguy hiểm.

Khi nitrit biến hemoglobin thành methemoglobin không vận chuyển oxy, hàng loạt tế bào máu không thể cung cấp oxy đến cơ quan, dẫn đến thiếu oxy toàn thân. Nếu không được cấp cứu kịp thời, các cơ quan như tim, gan, thận, phổi, ruột sẽ suy kiệt và dẫn đến hôn mê, ngừng tim, ngừng thở.

Lời khuyên của bác sĩ

- Nitrit công nghiệp (dùng trong xây dựng, ướp thịt) có hình dạng giống muối ăn, cần được dán nhãn rõ ràng, tuyệt đối không dùng nhầm.

- Rau để qua đêm, dưa muối không đúng cách có thể sinh ra nitrit, nên bảo quản lạnh và dùng trong vòng 24 giờ.

Nếu lỡ ăn nitrit, cần lập tức gây nôn và đưa đến bệnh viện. Có thể uống sữa hoặc sữa đậu nành để tạm thời làm chậm hấp thu độc chất.

Nguồn và ảnh: QQ