Mua nợ xổ số gần 200 triệu đồng, người đàn ông nhất định không trả liền bị khởi kiện, tòa tuyên bố: "Đại lý làm vậy là sai"

Ông Vương, chủ một đại lý vé số ở thành phố Khắc Lạp Mã Y, Tân Cương, Trung Quốc có một khách hàng thân thiết tên là ông Lý. Vì tin tưởng lẫn nhau, hai người thường xuyên giao dịch qua WeChat. Ông Lý nhiều lần nhờ ông Vương mua hộ vé số nhưng không thanh toán ngay mà ghi nợ lại.

Theo lời khai của ông Vương, mỗi lần mua hộ, ông đều gửi tin nhắn thông báo cụ thể về số tiền, dãy số và yêu cầu thanh toán sau. Các khoản nợ này được ông Lý xác nhận trong tin nhắn và không có bất kỳ ý kiến phản đối nào. Thói quen “mua nợ” kéo dài suốt một thời gian dài, cho đến khi tổng số tiền nợ lên đến gần 54.000 NDT (khoảng 200 triệu đồng) tính đến tháng 11/2022.

Thấy số tiền đã quá lớn, ông Vương yêu cầu ông Lý thanh toán. Khi đó, ông Lý đồng ý và tự tay viết giấy vay nợ, ghi rõ: “Tôi mượn của ông Vương 54.000 NDT, sẽ hoàn trả trước ngày 30/12/2023”. Tờ giấy có chữ ký của ông Lý, được coi như bằng chứng xác nhận nợ. 

Tuy nhiên, đến hạn trả tiền, ông Lý bất ngờ “trở mặt”, phủ nhận việc vay nợ. Ông cho rằng mình không hề vay tiền mà chỉ là “mua nợ vé số”, một hành vi bị pháp luật Trung Quốc cấm. Vì vậy, ông Lý khẳng định giao dịch giữa hai bên là bất hợp pháp và vô hiệu, ông không có nghĩa vụ phải trả khoản tiền trên. Không thể đòi được tiền, ông Vương quyết định khởi kiện ông Lý ra tòa, yêu cầu thanh toán toàn bộ khoản nợ cùng giấy tờ và tin nhắn chứng minh giao dịch.

Tại tòa, ông Lý lập luận rằng: theo Điều lệ Quản lý Xổ số của Trung Quốc, việc “bán nợ vé số” là hành vi bị cấm. Do đó, việc ông Vương cho mua nợ đã vi phạm quy định hành chính, khiến giao dịch trở nên vô hiệu. Nói cách khác, vì giao dịch ban đầu không hợp pháp nên ông không có nghĩa vụ hoàn trả.

Phía ông Vương phản bác, khẳng định rằng mối quan hệ giữa hai bên không còn là giao dịch vé số mà là một khoản vay tiền dân sự hợp pháp. Ông đưa ra loạt tin nhắn WeChat thể hiện việc ông Lý đồng ý với các lần mua nợ và xác nhận số tiền phải trả. Đặc biệt, giấy viết tay có chữ ký của ông Lý càng là bằng chứng rõ ràng cho việc ông Lý đã vay tiền của mình.

Sau khi xem xét toàn bộ chứng cứ, tòa án cấp sơ thẩm tại Tân Cương nhận định rằng đúng là ông Vương đã vi phạm quy định hành chính khi cho phép khách hàng “mua nợ” vé số. Đây là hành vi bị cấm nhằm ngăn chặn rủi ro và gian lận trong hoạt động xổ số. 

Tuy nhiên, quy định cấm bán nợ vé số trong Điều lệ Quản lý Xổ số chỉ mang tính quản lý hành chính, nhằm kiểm soát hoạt động kinh doanh của đại lý và bảo đảm tính minh bạch của ngành xổ số. Quy định này không khiến giấy vay tiền của 2 bên bị vô hiệu.

Tòa cũng nhấn mạnh, bằng chứng trong vụ án cho thấy ông Lý không hề phủ nhận việc nợ tiền khi được thông báo qua WeChat. Ngoài ra, cũng chính ông Lý tự tay viết giấy vay tiền với nội dung rõ ràng, hẹn ngày trả cụ thể. Việc này thể hiện ý chí tự nguyện và sự thừa nhận nghĩa vụ trả nợ.

Do đó, giữa hai bên đã hình thành một quan hệ vay mượn dân sự độc lập, hợp pháp, có hiệu lực thi hành. Tòa tuyên bố ông Lý phải trả cho ông Vương toàn bộ số tiền  54.000 NDT (khoảng 200 triệu đồng), đúng như nội dung trong giấy vay.

Sau vụ việc, tòa án địa phương đưa ra khuyến cáo tới người dân và các đại lý kinh doanh: dù vì tin tưởng, thân thiết hay tiện lợi, việc mua nợ vé số hoặc cho người khác ứng tiền mua vé số đều tiềm ẩn rủi ro pháp lý. Đây là hành vi vi phạm quy định quản lý hành chính, và trong một số trường hợp, có thể dẫn đến xử phạt hoặc tước giấy phép kinh doanh.