Tại Việt Nam, hình thức mua nhà hình thành trong tương (mua nhà trên giấy) là hình thức diễn ra rất phổ biến và được pháp luật quy định chặt chẽ. Nhu cầu nhà ở tại Việt Nam hiện nay rất cao, trong khi thu nhập người dân còn hạn chế, vì vậy, hình thức này ngày càng phát triển.
Tuy nhiên, việc mua bán nhà này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không chọn đúng chủ đầu tư uy tín và dự án có pháp lý tốt.
Mới đây, một bản án tại TP.HCM gây xôn xao thị trường bất động sản khi hợp đồng tín dụng giữa một ngân hàng và người mua biệt thự bị tuyên vô hiệu. Đáng nói, hình thức mua bán này diễn ra khá phổ biến trên thị trường.
Lý do toà tuyên vô hiệu là khoản vay này tài trợ cho thỏa thuận giữa khách hàng và một công ty môi giới bất động sản, mà công ty này không có quyền thu tiền thay chủ đầu tư khi bất động sản chưa đủ điều kiện ký hợp đồng mua bán.
Ngoài ra, tài sản của bị đơn là bất động sản hình thành trong tương lai hiện không xác định được vị trí và không có bất kỳ tài liệu, biên bản, chứng cứ thể hiện tài sản này đã được xây xong phần móng.
Do đó, việc công ty môi giới nhận tiền đặt cọc của khách hàng là vi phạm pháp luật, có dấu hiệu của tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Từ đó, Hội đồng xét xử nhận định Văn bản thỏa thuận trên là vô hiệu.
Mua bán nhà trên giấy nhiều rủi ro.
Theo ông Phạm Thanh Tuấn - Chuyên gia pháp lý bất động sản, thực tế có không ít dự án khi chưa đủ điều kiện pháp lý đã tung ra nhiều loại hợp đồng với đủ tên gọi: thỏa thuận giữ chỗ, hợp đồng môi giới, hợp đồng ký quỹ, văn bản thỏa thuận... Những giấy tờ này đều viện dẫn Bộ luật Dân sự, vốn chỉ quy định chung cho các quan hệ hợp đồng.
Trong khi đó, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản lại yêu cầu việc huy động vốn phải được thực hiện bằng các hình thức hợp đồng và điều kiện cụ thể, theo đúng hai luật chuyên ngành này, hoàn toàn không có các loại hợp đồng "lách" luật kể trên.
Từ câu chuyện thực tế này cho thấy người mua nhà hiện nay đã phải đối diện với rất nhiều rủi ro bằng những hợp đồng nửa vời ngoài kia. Trước khi lấp đầy được những "lỗ hổng" này, theo các chuyên gia người mua nhà cần tỉnh táo, lựa chọn những sản phẩm đầy đủ pháp và đặc biệt là được phát triển bởi các chủ đầu tư uy tín trên thị trường.
Anh Nguyễn Tuấn Minh - một khách hàng tại Hà Nôi chia sẻ, mua nhà trên giấy thực ra là cơ hội cho nhiều người chưa đủ tài chính ngay lập tức, miễn là chọn đúng chủ đầu tư uy tín. Cách này vẫn phù hợp với thị trường Việt Nam khi nhu cầu nhà ở còn rất lớn.
"Cá nhân tôi thấy việc bán nhà hình thành trong tương lai là một giải pháp rất phù hợp với thị trường Việt Nam hiện tại, khi nhu cầu nhà ở lớn mà không phải ai cũng có đủ tiền mặt ngay. Tuy nhiên, người mua cần sáng suốt lựa chọn chủ đầu tư có uy tín về cả pháp lý lẫn tiến độ xây dựng", anh Minh cho hay.
Tuy nhiên, theo anh Minh, khi mua nhà hình thành trên giấy cần đọc kỹ hợp đồng, chọn chủ đầu tư uy tín trên thị trường, nếu ký thoả thuận đặt cọc hoặc giữ chỗ thì cần chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng, tránh chuyển trực tiếp cho chủ đầu tư. Việc thanh toán tiền cũng theo tiến độ đã ghi trên hợp đồng.
Các chuyên gia bất động sản đánh giá, các chủ đầu tư uy tín trải qua hàng chục năm lăn lộn trên thương trường như: Vingroup, Sun group, Becamex,...
Đây đều là những chủ đầu tư với không ít thăng trầm nên đã có những bước chuẩn bị kĩ lưỡng để ứng phó với những tình huống khó khăn.
Theo chuyên gia bất động sản Nguyễn Hoàng, khi đầu tư bất động sản, nhà đầu tư nên chọn thật kỹ chủ đầu tư, bởi đây chính là người trực tiếp chịu trách nhiệm về tiến độ, chất lượng và hiệu quả của dự án. Một chủ đầu tư uy tín sẽ đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ với cam kết chất lượng cao, hạn chế tối đa các rủi ro mà khách hàng có thể gặp phải.
Nên chọn những chủ đầu tư uy tín, đã phát triển nhiều dự án lớn.
Việc khách hàng không nghiên cứu kỹ về chủ đầu tư có thể dẫn đến nguy cơ gặp phải chủ đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án. Mặt khác, chủ đầu tư uy tín sẽ cung cấp nhiều chính sách ưu đãi hấp dẫn, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.
Ông Hoàng cho biết, tiểu sử tốt của nhà đầu tư được đánh giá bằng các dự án mà họ đã tham gia về cả tiến độ và chất lượng dự án. Toàn bộ thông tin về năng lực cũng như uy tín của chủ đầu tư sẽ được phản ánh qua tiểu sử này. Do đó, việc tìm hiểu tiểu sử về chủ đầu tư là yếu tố được coi là hàng đầu để đánh giá.
Uy tín kinh doanh vô cùng quan trọng, các chủ đầu tư có tiểu sử tốt sẽ luôn nỗ lực hết mình để hoàn thành dự án đúng cam kết với khách hàng, tạo tiếng vang và khẳng định thương hiệu trên thị trường. Sự “trong sạch”, uy tín của chủ đầu tư góp phần khiến bất động sản có giá trị hơn.
Bên cạnh đó, tiềm lực tài chính của chủ đầu tư quyết định chất lượng và quy mô của dự án. Chủ đầu tư có tài chính vững mạnh sẽ đem lại lòng tin cao nhất, không xảy ra trường hợp dự án bị đóng băng và bỏ dở khi triển khai, cũng như các vấn đề khủng hoảng bất ngờ. Khách hàng cũng cần các chủ đầu tư có kinh nghiệm trong phát triển dự án.
Ông Trần Minh Hoàng, Phó Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cũng chia sẻ, nếu dự án chỉ có hạ tầng mà không có tiện ích xung quanh sẽ khó thu hút người dân tới sinh sống, giá trị bất động sản không cao. Do đó, năng lực chủ đầu tư quyết định đến việc thành bại của dự án.
"Thực tế chứng minh rằng, những chủ đầu tư có năng lực luôn tạo dựng được một khu vực đủ lớn, đủ để giữ được những yếu tố sinh thái tự nhiên có giá trị lại vừa đảm bảo được cơ sở hạ tầng và yếu tố pháp lý", ông Hoàng nhấn mạnh.
Theo ông Giang Anh Tuấn, Giám đốc sàn bất động sản Tuấn Anh, uy tín của chủ đầu tư là một trong những tiêu chí cần cân nhắc trước khi quyết định “xuống tiền” mua bất động sản. Chủ đầu tư uy tín sẽ đảm bảo hoàn thành dự án theo đúng tiến độ và chất lượng đã cam kết, giúp người mua giảm thiểu rủi ro khi vào ở hay khi đầu tư bất động sản.
Có một vài yếu tố để nhận biết chủ đầu tư có uy tín hay không, có thể kể đến như: Tình hình tài chính được thể hiện qua các báo cáo tài chính của doanh nghiệp và tiến độ thực hiện các dự án của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, những chủ đầu tư hoạt động nhiều năm trong lĩnh vực đã được rèn giũa qua thời gian, có kinh nghiệm vận hành và xử lý các rủi ro giúp phát triển dự án bất động sản một cách trơn tru và an toàn hơn.
Ngoài ra, nhìn vào chất lượng các dự án mà chủ đầu tư này đã thực hiện. Nếu những dự án chủ đầu tư từng triển khai ghi nhận phản hồi tốt từ khách hàng, ít thông tin kiện tụng thì đây cũng là một điểm cộng cho mức độ uy tín của chủ đầu tư.
Một trong những thước đo đánh giá mức độ uy tín của chủ đầu tư khác chính là các đơn vị mà chủ đầu tư hợp tác cùng. Nếu đó là những sàn bất động sản uy tín, phân phối nhiều sản phẩm trên thị trường, luôn cung cấp thông tin minh bạch tới khách hàng thì đây được xem là một điểm cộng của chủ đầu tư.