Cỏ ngọt có tên khoa học là Stevia rebaudiana, là một loại thực vật có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Cỏ ngọt ngọt hơn đường ăn khoảng 200 đến 300 lần và là chất làm ngọt không chứa carbohydrate, calo hoặc thành phần nhân tạo. Người ta thường lấy lá cỏ ngọt để làm trà hoặc sử dụng trong nấu ăn.
Dù mới được trồng phổ biến ở châu Á, cỏ ngọt đã sớm được giới y học cổ truyền ứng dụng, phối hợp với các vị thuốc khác trong điều trị.
Mặc dù là một loại thảo mộc mới được trồng ở châu Á, nhưng cỏ ngọt đang dần được nhiều thầy thuốc Đông y sử dụng phối hợp với các vị thuốc truyền thống trong các bài thuốc. Qua thực tiễn sử dụng, các thầy thuốc Đông y đã đúc kết ra nhiều tính chất của vị thuốc này.
Trong Đông y, cỏ ngọt còn được gọi với tên điềm cúc, điềm diệp cúc, có vị ngọt, tính bình, có tác dụng sinh tân chỉ khát, có thể giáng huyết áp, trị tiêu khát.
Với lượng calo thấp, cỏ ngọt trở thành một lựa chọn thay thế lành mạnh để kiểm soát bệnh tiểu đường hoặc giảm cân. Loại cây này có một số lợi ích cho sức khỏe con người.
Cách sử dụng trà cỏ ngọt đơn giản. (Ảnh: Internet).
- Kiểm soát lượng đường trong máu: Mặc dù ngọt hơn đường ăn 200 đến 300 lần nhưng các chất làm ngọt trong cỏ ngọt tốt cho sức khoẻ và có thể kiểm soát lượng đường trong máu. Hơn nữa, cỏ ngọt không chứa calo và carbohydrate cũng như không kích thích giải phóng insulin nên không làm tăng lượng đường trong máu sau khi sử dụng. Do đó, những người mắc bệnh tiểu đường cũng như những người có nguy cơ mắc bệnh này có thể sử dụng loại thảo mộc này một cách an toàn.
- Kiểm soát cân nặng: Cỏ ngọt là một lựa chọn thay thế đường tuyệt vời cho những ai muốn giảm cân. Không chứa calo, cỏ ngọt có thể làm thỏa mãn khẩu vị ngọt của bạn mà không thêm bất kỳ cm nào vào vòng eo.
Hơn nữa, các hợp chất ngọt glycoside trong cỏ ngọt không được cơ thể xử lý hoặc phân hủy giống như đường. Thay vào đó, chúng đi qua đường tiêu hóa và được bài tiết qua nước tiểu mà không được hấp thu hoặc chuyển hóa thành glucose. Vậy nên, cỏ ngọt không góp phần làm tăng cân hay các vấn đề sức khỏe liên quan khác như béo phì và bệnh tim mạch.
- Giúp cải thiện sức khỏe răng miệng: Khác với đường, có thể gây ra sâu răng hoặc các vấn đề răng miệng khác, cỏ ngọt không những không gây ra các vấn đề răng miệng mà còn có thể có tác động tích cực đến sức khỏe răng miệng bằng cách ức chế sự phát triển của vi khuẩn trong miệng.
- Chống oxy hóa: Cỏ ngọt chứa các chất chống oxy hóa tự nhiên có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại căng thẳng oxy hóa và gốc tự do. Chất chống oxy hóa đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm viêm và phòng tránh các bệnh mãn tính như bệnh tim và một số loại ung thư.
- Cải thiện huyết áp: Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ lớn cho bệnh tim, đột quỵ và các vấn đề tim mạch khác. Tác dụng hạ huyết áp của cỏ ngọt vẫn còn nhiều tranh cãi.
Một số nghiên cứu cho rằng, glycoside trong chiết xuất cỏ ngọt được cho rằng có tác dụng làm giãn mạch máu. Chúng cũng có thể làm tăng bài tiết natri và lượng nước tiểu, từ đó có thể giúp giảm mức huyết áp.
Một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng cỏ ngọt dường như không ảnh hưởng đến huyết áp. Cần nghiên cứu sâu hơn để xác nhận lợi ích này của cỏ ngọt.
- Đặc tính chống ung thư: Cỏ ngọt có chứa các hợp chất có thể giúp ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư. Chẳng hạn, cỏ ngọt có chứa nhiều sterol và hợp chất chống oxy hóa, bao gồm cả kaempferol. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng kaempferol có thể làm giảm 23% nguy cơ ung thư tuyến tụy.
Cỏ ngọt đem lại rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe. (Ảnh: Internet).
- Đặc tính chống viêm, kháng khuẩn: Viêm mãn tính liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh tim, tiểu đường, và các rối loạn tự miễn. Cỏ ngọt đã được chứng minh có đặc tính chống viêm nhờ có chứa glycoside.
Ngoài ra, một hợp chất khác được tìm thấy trong cỏ ngọt, được gọi là rebaudioside A, đã được chứng minh là có đặc tính kháng khuẩn, nghĩa là nó có thể giúp chống lại vi khuẩn và vi rút có hại.
Cỏ ngọt có thể mua sẵn loại đã được sản xuất hoặc đã phơi khô lá cỏ ngọt và có thể nghiền thành bột sử dụng trong nấu ăn hoặc pha cùng trà.
- Cỏ ngọt nên sử dụng với lượng vừa phải, không nên sử dụng với liều quá cao: Cỏ ngọt sử dụng với liều cao có thể có một số tác dụng không mong muốn như gây buồn nôn, chóng mặt, đầy hơi, chướng bụng…
- Phụ nữ trong thời kỳ mang thai: Nên cẩn trọng khi sử dụng trà lá cỏ ngọt, vì có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
- Những người mẫn cảm hoặc dị ứng với steviol glycoside: Đây là một thành phần chính trong lá cỏ ngọt nên những người mẫn cảm nên tránh dùng, vì có thể gây phản ứng dị ứng.
- Người đang mắc các bệnh lý về thận: Nên thận trọng khi dùng trà lá cỏ ngọt, vì có khả năng ảnh hưởng đến chức năng thận.
(Theo suckhoedoisong, phunuvietnam)