Không phải cắt giảm chi tiêu, đây mới là thứ tạo ra khả năng tiết kiệm bền vững

Nghe tới chuyện tiết kiệm, hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay đến cắt giảm chi tiêu và mặc định đó là điều cần thiết nhất để để có một cuộc sống an toàn về tài chính. Không ít người sẵn sàng cắt giảm mọi chi phí, sống chật vật để dành dụm từng đồng với hy vọng một ngày nào đó sẽ gom góp được một khoản tiền đủ lớn. Nhưng thực tế, dù có khắt khe đến đâu, họ vẫn rơi vào cảnh thiếu trước hụt sau, nhất là khi gặp biến cố bất ngờ.

Thế nên điều quan trọng nhất, cũng là bước đầu tiên cần làm để có sức khỏe tài chính ổn định, để tiết kiệm được tiền, không phải là nỗ lực cắt giảm chi tiêu, mà là có tư duy về dòng tiền.

Tư duy về dòng tiền là gì, và tại sao lại quan trọng?

Dòng tiền, hiểu một cách đơn giản, chính là dòng chảy tiền vào - tiền ra trong cuộc sống mỗi người. Nó không chỉ phản ánh mức thu nhập, mà còn thể hiện khả năng xoay sở, phân bổ và bảo toàn tài chính.

Người có tư duy dòng tiền biết rằng tiền không chỉ để cất giữ, mà phải tạo ra những giá trị mới, phải sinh lời và đủ linh hoạt để chống chọi rủi ro. Nếu chỉ chăm chăm cắt giảm chi tiêu và tiết kiệm theo kiểu "nằm yên", chúng ta chẳng khác nào hứng nước vào chiếc xô thủng.

Vì vậy, chìa khóa để thoát khỏi khó khăn tài chính không nằm ở chỗ "thắt lưng buộc bụng" đến mức cực đoan, mà ở chỗ nuôi dưỡng tư duy dòng tiền. Khi có tư duy này, bạn sẽ không còn nhìn việc tiết kiệm như một mục tiêu duy nhất, mà xem nó như một phần trong bức tranh lớn về quản trị tài chính cá nhân. Chính cách nghĩ đó mới quyết định liệu bạn có thực sự tích lũy thành công hay không.

Quy tắc 4-3-2-3-2 và cách nhìn nhận về dòng tiền

Để quản lý dòng tiền hiệu quả, nhiều chuyên gia khuyến nghị nên áp dụng nguyên tắc 4-3-2-3-2 . Đây là một công thức đơn giản nhưng đủ sức định hình tài chính lâu dài. Theo quy tắc này, thu nhập của bạn cần được chia thành 4 tài khoản với tỷ lệ khác nhau, để vừa đáp ứng nhu cầu hiện tại, vừa dự phòng cho tương lai.

Tài khoản đầu tiên là chi tiêu hàng ngày , chiếm khoảng 30% tổng thu nhập . Đây là khoản dùng cho nhu cầu thiết yếu và các chi phí nhỏ thường xuyên. Vấn đề ở chỗ nhiều người lại dồn quá nhiều tiền vào phần này, dẫn đến không còn chỗ cho các mục tiêu dài hạn.

Tài khoản thứ hai là dự phòng , chiếm 20% tổng thu nhập , đóng vai trò lớp đệm an toàn. Bình thường nó có vẻ ít được dùng tới, nhưng trong tình huống khẩn cấp, đây chính là tấm khiên bảo vệ bạn khỏi khủng hoảng.

Tài khoản thứ ba là tiết kiệm dài hạn , tỷ lệ lý tưởng là 30% thu nhập . Đây là phần tiền dành cho những mục tiêu lớn, góp phần xây dựng nền tảng tài chính vững chắc trong tương lai.

Tài khoản thứ 4 là đầu tư sinh lời , tỷ lệ an toàn là 20% thu nhập . Đầu tư là câu chuyện cần thiết, cũng là nước đi lâu dài, bền vững mà ai cũng nên làm. Nếu chỉ tiết kiệm mà không đầu tư, chúng ta không thể tối ưu tỷ lệ sinh lời của dòng tiền. Ngược lại, khi biết cách đầu tư hợp lý, bạn không chỉ duy trì được dòng tiền, bảo toàn được tài sản mà còn khiến dòng chảy tiền bạc của mình mạnh hơn.

Khi áp dụng quy tắc 4-3-2-3-2 này, bạn sẽ thấy rõ rằng tiết kiệm đơn thuần chưa bao giờ đủ. Chỉ khi tiền được phân bổ hợp lý, vừa để chi tiêu, vừa để dự phòng, vừa để đầu tư và tích lũy, dòng tiền mới thực sự mạnh mẽ. Và để dòng tiền ấy tiếp tục lớn dần, bạn cần mở rộng năng lực của mình. Một công việc làm thêm có thể mang lại thu nhập tức thì, nhưng chỉ khi bạn nâng cao kỹ năng, đào sâu chuyên môn và biến năng lực thành lợi thế, dòng tiền mới chảy đều đặn, bền vững hơn.

Tư duy về dòng tiền vì thế không phải là ép bản thân sống khắc khổ để tiết kiệm từng đồng, mà là biết cách thiết kế dòng chảy tài chính để nó vừa nuôi sống hiện tại, vừa mở ra tương lai. Khi bạn học cách để tiền luân chuyển thông minh, bạn sẽ bớt lo lắng trước những rủi ro bất ngờ và tự tin hơn trên hành trình xây dựng tự do tài chính.

Theo Zhihu