Trong số các loại rau củ mùa đông, su su – một nguyên liệu quen thuộc trong nhiều gia đình Việt – đang bất ngờ trở thành cái tên được săn đón mạnh mẽ. Không chỉ nhờ độ giòn, ngọt, dễ chế biến, su su còn gây chú ý bởi thông tin chứa hàm lượng selen cao, thậm chí được cho là “gấp 50 lần hành tây”, khiến nhiều người truyền tai nhau nên ăn thường xuyên trong mùa lạnh.
Su su vốn được biết đến là loại rau dễ trồng, giá rẻ và có thể chế biến linh hoạt từ luộc, xào, kho cho đến nấu canh hay làm món hầm. Nhưng thứ khiến su su trở nên “hot” trong mùa đông này lại nằm ở hàm lượng selen – một nguyên tố vi lượng có vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe.
Quả su su có tác dụng bổ sung dinh dưỡng và bảo vệ hệ tim mạch
Trong cơ thể người, selen tham gia vào hoạt động của hơn 25 loại enzyme, đặc biệt là các enzyme chống oxy hóa mạnh như glutathione peroxidase. Nhờ đó, selen hỗ trợ giảm viêm, trung hòa gốc tự do, thúc đẩy miễn dịch và góp phần bảo vệ hệ tim mạch. Nhiều nghiên cứu quốc tế cũng cho thấy chế độ ăn thiếu selen có thể khiến cơ thể dễ bị cảm cúm, nhiễm virus hơn trong mùa lạnh.
Su su – theo phân tích của các chuyên gia dinh dưỡng – là một trong những loại rau chứa hàm lượng selen tương đối cao so với mặt bằng rau củ thông thường. Chính vì thế, trong bối cảnh người dân ngày càng quan tâm đến việc bổ sung vi chất phòng bệnh, loại rau dân dã này nhanh chóng trở thành “ngôi sao mới” trên mâm cơm mùa đông.
Đằng sau độ giòn ngọt của su su là một bảng thành phần dinh dưỡng khá ấn tượng. Loại rau này chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường miễn dịch; chất xơ hòa tan, hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát đường huyết; cùng các khoáng chất như kali, mangan, magie. Đặc biệt, lượng nước trong su su rất cao, giúp cơ thể được bổ sung chất lỏng một cách tự nhiên mà không gây cảm giác đầy bụng.
Người bị đường trong máu cao nên ăn su su để kiểm soát tình trạng đó
Nhờ hàm lượng calo thấp, su su cũng là lựa chọn lý tưởng cho người đang ăn kiêng hoặc muốn duy trì cân nặng hợp lý trong mùa lạnh – thời điểm nhiều người dễ thèm ăn và tăng cân nhanh.
Theo ThS.BS Nguyễn Thị Minh Trang – chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, thông tin su su giàu selen là có cơ sở, nhưng người tiêu dùng cần hiểu đúng để tránh thần thánh hóa. Bà cho biết su su chứa lượng selen tương đối cao so với nhiều loại rau, song hiệu quả hấp thụ còn phụ thuộc cách chế biến và khẩu phần. Ăn su su điều độ trong mùa đông giúp tăng cường sức đề kháng, nhưng không thể xem đây là “thần dược miễn dịch”; điều quan trọng vẫn là duy trì chế độ ăn đa dạng và cân bằng.
Bên cạnh đó, su su là loại rau phù hợp với nhiều đối tượng nhờ tính chất nhẹ bụng, dễ tiêu, thậm chí tốt cho người cần kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, những người mắc bệnh tuyến giáp, suy dinh dưỡng nặng hoặc có chế độ ăn quá hạn chế nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tăng lượng su su trong thực đơn hàng ngày.
Bạn có thể gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa nếu ăn quá nhiều su su
Thời điểm lạnh của năm thường đi kèm với nguy cơ nhiễm virus đường hô hấp, cảm cúm và giảm sức đề kháng. Selen, vitamin C và chất xơ – đều có nhiều trong su su – đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hàng rào miễn dịch của cơ thể. Hơn nữa, các món ăn từ su su thường thanh, nhẹ, giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn trong giai đoạn nhiều người có xu hướng ăn nhiều thịt, nhiều chất béo.
Su su còn dễ tìm, giá ổn định và có thể bảo quản lâu hơn so với nhiều loại rau khác. Đây là lý do khiến nhiều gia đình coi su su là lựa chọn “vừa lành, vừa tiện” trong mùa lạnh.
Nên hấp hoặc luộc để giữ tối đa lượng vitamin và khoáng chất, đặc biệt là selen. Nếu muốn xào, bạn nên dùng ít dầu và nấu nhanh ở nhiệt độ vừa phải để tránh phá vỡ cấu trúc dinh dưỡng có lợi.
Ngoài ra, su su có tính mát, vì vậy khi kết hợp với gừng, thịt nạc, tôm hoặc xương hầm, món ăn vừa thơm ngon, vừa cân bằng tính âm – dương trong Đông y, đặc biệt phù hợp với mùa đông lạnh.
Dù giàu dinh dưỡng, nhưng cũng như bất kỳ loại thực phẩm nào, su su chỉ phát huy hiệu quả tối ưu khi được ăn vừa đủ. Một khẩu phần 150–200g mỗi ngày là phù hợp với người trưởng thành khỏe mạnh. Ăn quá nhiều có thể gây đầy bụng hoặc thiếu hụt các nhóm chất khác do khẩu phần bị lệch.