Đau họng là triệu chứng mà hầu hết mọi người đều từng trải qua, nhất là trong thời tiết thất thường, nhiệt độ giảm như hiện nay. Nhiều người thường nghĩ rằng đó chỉ là cảm cúm nhẹ hoặc viêm họng do thời tiết. Nhưng đó cũng có thể là dấu hiệu ung thư - thường là ung thư vùng đầu cổ nếu kéo dài quá 2 tuần.
Bác sĩ Jiri Kubes, Giám đốc y tế tại Trung tâm trị liệu Proton (Anh), cho biết: “Ung thư đầu cổ là một trong những loại ung thư phát triển nhanh nhất. Việc phát hiện sớm đóng vai trò quyết định trong điều trị. Nếu cơn đau họng kéo dài trên 2 tuần, hãy đi khám ngay để được kiểm tra kỹ lưỡng".
Ảnh minh họa
Theo bác sĩ Kubes, đau họng dai dẳng là dấu hiệu ít được biết hoặc dễ bị xem nhẹ đến của ung thư đầu cổ. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp thêm các triệu chứng như: loét miệng, sưng nướu, đau răng, mảng trắng hoặc đỏ trong miệng, ù tai, đau tai kéo dài, sưng cổ hoặc cảm giác đau khi chạm vào vùng cổ. Những dấu hiệu này thường bị nhầm với bệnh thông thường, khiến nhiều người chủ quan cho đến khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn.
Vì sao ung thư vùng đầu cổ gây đau họng kéo dài?
Các khối u ác tính ở khu vực đầu cổ (bao gồm vòm họng, thanh quản, hạ họng, amidan, lưỡi gà, lưỡi, nướu, vòm miệng) thường bắt đầu từ niêm mạc - nơi tập trung nhiều dây thần kinh cảm giác. Khi các tế bào ung thư phát triển chúng gây đau họng do:
- Chúng xâm lấn vào mô xung quanh, gây viêm và sưng nề.
- Sự chèn ép dây thần kinh cảm giác vùng họng, thanh quản, tai tạo ra cảm giác đau rát, vướng hoặc như có dị vật trong cổ họng.
- Đặc biệt, các khối u ở vùng amidan, lưỡi gà hoặc hạ họng có thể lan sang tai giữa qua dây thần kinh IX (thiệt hầu), khiến người bệnh đau lan lên tai dù không có bệnh lý tai mũi họng.
Cơn đau họng do ung thư thường không giảm dù đã dùng thuốc, súc họng, hay uống kháng sinh, và dai dẳng trên 2 tuần - khác hẳn đau họng do viêm thông thường.
Những loại ung thư vùng đầu cổ thường gây đau họng dai dẳng
Dấu hiệu này hay gặp trong các dạng sau:
- Ung thư vòm họng (nasopharynx cancer): đau họng âm ỉ, đau lan lên tai, kèm nghẹt mũi một bên, chảy máu mũi nhẹ, ù tai.
- Ung thư amidan: cảm giác nuốt vướng, đau khi nuốt, đau kéo dài một bên cổ họng, hạch cổ to.
- Ung thư hạ họng hoặc thanh quản: khàn tiếng, nuốt đau, đau khi nói hoặc nuốt nước bọt, sụt cân nhanh.
- Ung thư lưỡi gốc hoặc đáy lưỡi: đau họng sâu, khó xác định vị trí, nuốt đau tăng dần, có thể kèm hôi miệng hoặc loét không lành.
Ảnh minh họa
Khi nào người đau họng cần được tầm soát ung thư?
Bác sĩ Kubes cho biết:"Hầu hết trường hợp đau họng vẫn là lành tính, nhưng việc thăm khám sớm giúp loại trừ nguy cơ ung thư, đồng thời phát hiện sớm các bệnh lý vùng họng, thanh quản hoặc xoang".
Vì vậy ông nhấn mạnh, nếu đau họng kéo dài trên 2 tuần hoặc đau mà kèm theo 1 hoặc nhiều triệu chứng sau thì nên đi khám chuyên khoa tai mũi họng hoặc ung bướu ngay:
- Đau lan sang tai
- Nuốt vướng, khó nuốt, nghẹn
- Nổi hạch cổ
- Khàn tiếng kéo dài
- Sụt cân, mệt mỏi không rõ nguyên nhân
Ai dễ mắc ung thư vùng đầu cổ?
Theo bác sĩ Kubes, nhóm nguy cơ cao gồm người hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên, hoặc nhiễm HPV. Nguy cơ sẽ tăng vọt nếu vừa uống rượu bia vừa hút thuốc. Ngoài ra, người trên 50 tuổi, lao động trong môi trường độc hại hay có thói quen vệ sinh miệng kém cũng cần đặc biệt lưu ý.
Đáng chú ý, các nghiên cứu mới cho thấy quan hệ tình dục bằng miệng không an toàn có thể làm tăng khả năng nhiễm virus HPV, dẫn đến ung thư vòm họng - một dạng ung thư đầu cổ đang có xu hướng tăng ở cả nam và nữ giới trẻ.
Ảnh minh họa
Thêm vào đó, vệ sinh răng miệng kém, ăn trầu, ăn thực phẩm muối mặn hoặc bảo quản lâu ngày, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, bụi gỗ, amiăng hoặc bức xạ cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư đầu cổ.
Giống như nhiều loại ung thư khác, khả năng sống sót của bệnh ung thư vùng đầu cổ phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát hiện. Nếu được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể đạt trên 60%, nhưng khi phát hiện muộn, con số này giảm còn dưới 20%. Chẳng hạn, ung thư thanh quản có tỷ lệ sống 5 năm tới 62% ở giai đoạn I nhưng chỉ 18% ở giai đoạn IV, còn ung thư khoang miệng cũng giảm mạnh từ 66% xuống 18%.