Cuộc mổ xuyên đêm cứu 4 ngón tay dập nát, gần đứt rời

Trong lúc đang làm việc, nam thanh niên 25 tuổi (ở Hà Nội) bị lưỡi dập thủy lực của máy dập tôn công nghiệp rơi xuống, nghiền nát cùng lúc 4 ngón tay, chỉ còn dính lại bằng một cầu da rất mỏng.

Khi được đưa tới Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, các ngón tay đều trắng bệch, lạnh, xẹp, hoàn toàn mất tưới máu.

Các bác sĩ nhận định đây là dạng chấn thương đặc biệt nặng, khó hơn nhiều lần so với đứt do dao sắc bởi toàn bộ hệ thống gân, xương, mạch máu và thần kinh đều bị phá hủy. Trong những trường hợp này, "thời gian vàng" chỉ kéo dài từ 6 đến 12 giờ. Bệnh nhân được chuyển vào phòng mổ gần như ngay lập tức để chạy đua với thời gian.

Ca mổ kéo dài suốt 12 giờ, từ 18 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau. Ê kíp phải cắt lọc toàn bộ mô dập nát, làm ngắn xương để tạo mặt cắt lành, đồng thời tìm lại các đoạn mạch máu còn khả năng nối. Ở một ngón tay, đoạn mạch bị dập quá dài, buộc bác sĩ phải lấy mạch từ vùng chân để ghép bù.

Toàn bộ thao tác được thực hiện dưới kính hiển vi phẫu thuật, với các mạch máu chỉ dày vài trăm micromet, đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối. Mỗi ngón tay được nối riêng biệt hệ thống động mạch, tĩnh mạch, gân và thần kinh. Ê kíp ưu tiên xử lý trước những ngón giữ vai trò quan trọng trong chức năng bàn tay nhằm rút ngắn thời gian thiếu máu.

Sau phẫu thuật, cả 4 ngón tay đều hồng ấm, tưới máu tốt, có tín hiệu sống rõ ràng. Người bệnh tỉnh táo, tinh thần ổn định, tiên lượng phục hồi chức năng bàn tay khả quan nếu tuân thủ chương trình tập phục hồi chức năng.

Theo bác sĩ Dương Mạnh Chiến, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương đây là ca chấn thương dập nát nặng và hiếm gặp, đồng thời là lời cảnh báo về nguy cơ tai nạn lao động khi làm việc với máy móc công nghiệp.

Bác sĩ khuyến cáo khi gặp chấn thương đứt rời chi thể, cần xử trí ban đầu đúng cách để tăng khả năng cứu sống. Nếu vết thương bẩn, chỉ rửa bằng nước sạch, băng ép nhẹ để cầm máu; không garo chặt vì có thể gây thiếu máu kéo dài và hoại tử, trừ trường hợp mất máu ồ ạt đe dọa tính mạng.

Phần chi thể đứt rời cần bọc trong gạc sạch, ẩm bằng nước muối sinh lý, cho vào túi nylon kín, sau đó đặt túi vào nước đá đang tan (khoảng 4 độ C). Không đặt trực tiếp chi thể vào đá lạnh để tránh bỏng lạnh. Quan trọng nhất, nạn nhân cần được đưa đến cơ sở y tế có khả năng vi phẫu sớm nhất có thể.