Chủ tịch Vietnam Airlines: ‘Người lao động là tài sản quý giá nhất’

Ngay từ năm nay, chúng tôi đã đi trước trong việc áp dụng cơ chế trả lương hiện đại, gắn với vị trí chức danh, năng lực và hiệu quả công việc".

Nhân kỷ niệm 21 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10), Tiền Phong có cuộc trao đổi với Chủ tịch Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hòa . Cần phải nói rằng, sự bản lĩnh của người đứng đầu hãng hàng không quốc gia được thể hiện ngay khi ông ngồi vào ghế chủ tịch tháng 8/2020. Thời điểm đó, cả thế giới chìm trong đại dịch COVID-19, lịch sử ngành hàng không chưa bao giờ đen tối đến vậy. Sau 5 năm, Vietnam Airlines ghi nhận mức lãi cao kỷ lục. Câu chuyện về dấu ấn người kiến tạo và chuyển động của doanh nghiệp sẽ được tái hiện một phần qua những chia sẻ dưới đây.

“Vietnam Airlines rất táo bạo”

- Trong giai đoạn COVID-19, tất cả đường bay quốc tế đóng cửa, hoạt động bay nội địa cầm chừng. Không có tín hiệu lạc quan nào cho Vietnam Airlines. Khi đó, thu nhập của người lao động phải cắt giảm 50%, đi làm luân phiên, hãng bay lỗ không lối thoát. Đến nay, kết quả sản xuất kinh doanh của Vietnam Airlines “gây choáng không hề nhẹ” khi ghi nhận mức lãi cao nhất lịch sử 30 năm hoạt động của hãng. Chỉ trong thời gian ngắn, sự kiến tạo nào đã giúp Vietnam Airlines thay đổi hoàn toàn cục diện, thưa ông?

- Chủ tịch Vietnam Airlines Đặng Ngọc Hòa : Có thể nói, giai đoạn COVID -19 là giai đoạn “lửa thử vàng” không chỉ với Vietnam Airlines mà với cả ngành hàng không Việt Nam và thế giới. Trong giai đoạn đó, Vietnam Airlines đã xây dựng một kế hoạch dài hạn với mục tiêu giảm nợ và đạt lợi nhuận ổn định trong các năm tiếp theo. Các biện pháp cải thiện cơ cấu vốn, tối ưu hóa tài sản và phát triển thương hiệu được đưa vào lộ trình. Thật may mắn vì trong giai đoạn tái kiến thiết ấy, Vietnam Airlines có cả ba yếu tố: Thiên thời, địa lợi, nhân hòa.

Thiên thời ở đây chính nhu cầu du lịch, đi lại bùng nổ sau đại dịch và Vietnam Airlines đã thành công trong việc nắm bắt thời cơ ấy. Ở thị trường nội địa, Vietnam Airlines linh hoạt điều chỉnh tải cung ứng, mở thêm điểm đến mới để mở rộng kết nối vùng miền. Tại thị trường quốc tế, Vietnam Airlines từng bước phục hồi với khả năng thích nghi linh hoạt và các bước đi táo bạo. Sau đại dịch, bức tranh về nhu cầu đi lại đã không còn như xưa, đặc biệt là các thị trường trọng điểm. Vietnam Airlines mạnh dạn khai phá hàng loạt thị trường mới, bao gồm: Mỹ, Ý, Ấn Độ, Philippines... tạo nền tảng quan trọng để tiếp tục mở rộng mạng bay và khẳng định vai trò tiên phong trong tiến trình hội nhập sâu rộng của Việt Nam.

Địa lợi mà chúng tôi có được chính là từ các chính sách vĩ mô và môi trường bên ngoài. Bên cạnh nỗ lực nội tại, chúng tôi có sự hỗ trợ hết sức kịp thời và hiệu quả từ Chính phủ, Quốc hội cũng như các cổ đông lớn. Các cơ chế gia hạn nợ và tái cơ cấu các khoản vay đã giúp Vietnam Airlines có đủ nguồn lực để vượt qua giai đoạn khó khăn nhất. Gần đây, chính sách nới lỏng thị thực của Chính phủ đã tạo cú hích rất quan trọng, thu hút lượng lớn du khách quốc tế đến Việt Nam. Chúng tôi cũng chủ động hội nhập sâu rộng, mở rộng hợp tác các đối tác trong nước và quốc tế để phục vụ tốt hơn nhu cầu hành khách đi tới hay nối chuyến qua Việt Nam.

Cuối cùng là nhân hòa . Nhân ở đây chính sự đột phá trong quy trình quản trị nội bộ. Chúng tôi triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tiết giảm và kiểm soát dòng tiền. Diễn biến thuận lợi của giá nhiên liệu đã góp phần cải thiện hiệu quả kinh doanh đáng kể. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là Vietnam Airlines đã quản trị chặt chẽ chi phí, tăng cường đàm phán với các nhà cung ứng để tối ưu các điều khoản hợp tác.

Ở trên tôi có nói Vietnam Airlines rất táo bạo trong việc mở rộng đến nhiều thị trường mới, nhưng thực chất đây là những bước đi được tính toán rất cụ thể, cân đối giữa hiệu quả khai thác và lộ trình phát triển của công ty.

Trong giai đoạn 2020-2025, Vietnam Airlines đã triển khai, nâng cấp và thay thế các hệ thống công nghệ lõi bằng nền tảng công nghệ mới, để phục vụ công tác quản trị và điều hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng và hỗ trợ tác nghiệp cho người lao động. Các quy trình nghiệp vụ cơ bản được số hóa, đến nay đã đạt hơn 80%.

Sự cộng hưởng của việc cải tiến quy trình, sự ủng hộ từ chính sách vĩ mô và xu thế thị trường đã giúp Vietnam Airlines có được nền tảng vững chắc để bứt phá, đạt kết quả kinh doanh kỷ lục như hôm nay.

Áp dụng cơ chế trả lương hiện đại

- Tôi được biết, trên cương vị chủ tịch, vấn đề lớn mà ông rất quan tâm đó là người lao động. Vietnam Airlines đã và đang trả lương cho người lao động ra sao, hãng phân loại mức thu nhập thế nào để đảm bảo tương ứng với năng lực chuyên môn, đặc thù công tác và giữ chân họ với công việc?

- Tại Vietnam Airlines, chúng tôi luôn quan niệm “người lao động là tài sản quý giá nhất” . Chính vì vậy, hãng không ngừng dành nguồn lực lớn để cải thiện thu nhập, phúc lợi và tạo môi trường làm việc tốt nhất cho người lao động.

Ngay từ năm nay, chúng tôi đã đi trước trong việc áp dụng cơ chế trả lương hiện đại, gắn với vị trí chức danh, năng lực và hiệu quả công việc. Với lực lượng đặc thù như phi công, tiếp viên, Vietnam Airlines trả lương chủ yếu theo giờ bay an toàn và chất lượng dịch vụ, giảm tối đa việc trả mức lương cố định. Điều này vừa đảm bảo công bằng, vừa khuyến khích mỗi cá nhân nỗ lực hơn để đảm bảo an toàn trong khai thác, nâng cao năng suất và trải nghiệm khách hàng.

Thu nhập của từng nhóm chức danh trong Vietnam Airlines được xây dựng trên cơ sở tính chất, điều kiện lao động và đặc thù chu kỳ làm việc như làm đêm, ca kíp, theo chuyến bay, loại tàu bay… Từ đó, chúng tôi đưa ra mức thu nhập phù hợp với giá trị lao động, vừa công bằng, vừa khuyến khích và đảm bảo tính cạnh tranh . Thu nhập của người lao động đã và đang cải thiện, tăng trưởng đều qua các năm, phản ánh đúng sự phát triển chung của hãng.

Có thể khẳng định, chính sách thu nhập và đãi ngộ tại Vietnam Airlines đã và đang trở thành đòn bẩy quan trọng để giữ chân nhân tài, khuyến khích đội ngũ lao động chất lượng cao, có tài năng và nhiều cống hiến gắn bó với hãng. Thu nhập của người lao động luôn được đảm bảo, duy trì ở mức khá cạnh tranh so với mặt bằng xã hội nói chung và các tổng công ty Nhà nước nói riêng.

Kịch bản nào cho KPI tăng trưởng?

- Trong 6 tháng đầu năm, Vietnam Airlines lãi hợp nhất trước thuế hơn 6.680 tỷ đồng, tăng 19,3% so với cùng kỳ năm năm 2024, đây là mức cao nhất trong lịch sử 30 năm hoạt động của hãng. Vietnam Airlines xây dựng các kịch bản như thế nào để đạt được KPI tăng trưởng từ 8% trở lên trong năm nay, thưa ông?

- 8 tháng đầu năm nay, bên cạnh những yếu tố thuận lợi như kinh tế trong nước phát triển ổn định, tình hình thị trường quốc tế phục hồi tốt sau dịch, Việt Nam tiếp tục là một điểm đến hấp dẫn... Vietnam Airlines phải đối mặt với những khó khăn về tình hình vĩ mô thế giới có nhiều diễn biến không tích cực, giá nhiên liệu đầu vào cao, nguồn lực tàu bay tiếp tục thiếu hụt .

Với mục tiêu tăng trưởng mức thấp nhất là 8%, Vietnam Airlines đã chủ động triển khai nhiều giải pháp như tập trung nguồn lực duy trì sản phẩm cốt lõi của mạng bay nội địa, đảm bảo các khung giờ khai thác trải đều trong ngày, đáp ứng tốt nhu cầu đi lại đa dạng của hành khách, củng cố vị thế trên các đường bay trọng điểm, chủ động thuê ướt thêm 2-3 tàu bay trong các giai đoạn như cao điểm Tết, cao điểm hè để đáp ứng thêm nhu cầu đi lại tăng cao của hành khách.

Hãng mở rộng mạng bay quốc tế tới các thị trường lớn như Ý, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đan Mạch… Tính từ đầu năm đến nay, Vietnam Airlines đã triển khai 9 đường bay mới, đây cũng là số lượng đường bay quốc tế được mở mới nhiều nhất trong 1 năm tính trong 1 thập kỷ trở lại đây.

Tận dụng thị trường tốt, Vietnam Airlines chủ động tìm nhiều giải pháp về điều hành tải, quản trị giá, chỗ, triển khai các chương trình bán kịp thời để lấp đầy chuyến bay quốc tế. Nâng cao hiệu quả trong công tác điều hành khai thác và định kỳ bảo dưỡng các đội tàu bay, đảm bảo chỉ số đúng giờ; đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, ứng dụng thêm các phần mềm công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng điều hành sản xuất kinh doanh, tăng năng suất lao động…

Ở thời điểm hiện tại, theo ước tính cả năm, Vietnam Airlines dự kiến khai thác hơn 157.000 chuyến bay và vận chuyển hơn 25,6 triệu khách, tăng trưởng trên 12% so cùng kỳ năm trước.

Nội lực quốc gia, cạnh tranh quốc tế

- Trong thành tựu kinh tế đất nước 80 năm qua ghi dấn ấn rõ nét vài trò chủ đạo của doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, hiện khu vực tư nhân đang được xác định là động lực quan trọng của nền kinh tế. Với vai trò chủ lực, dẫn dắt ngành hàng không Việt Nam, Vietnam Airlines cần làm gì trong bối cảnh mới để không chỉ là biểu tượng của nội lực quốc gia mà còn là lực lượng chiến lược trong cạnh tranh quốc tế?

- Giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn 2035 là một thời điểm mang nhiều ý nghĩa đối với Vietnam Airlines. Với vai trò là hãng hàng không quốc gia, chúng tôi xây dựng một lộ trình mở rộng quy mô, nâng tầm chất lượng, đáp ứng yêu cầu của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, tận dụng tối đa tiềm năng tăng trưởng của thị trường hàng không Việt Nam.

Về đội tàu bay, Vietnam Airlines đặt mục tiêu tăng gấp đôi quy mô đội tàu từ hơn 100 chiếc hiện nay lên 200 máy bay vào năm 2035 và 300 chiếc vào năm 2045. Chúng tôi đã hoàn tất đàm phán mua 50 tàu bay thân hẹp và đang tiếp tục làm việc với các đối tác về các dự án thuê, mua bổ sung, ưu tiên những dòng máy bay thế hệ mới và thân thiện với môi trường.

Về phát triển mạng bay, Vietnam Airlines luôn giữ vai trò chủ lực của hãng hàng không quốc gia. Tại thị trường nội địa, chúng tôi kiên định mục tiêu giữ vững vị thế số 1. Trên mạng bay quốc tế, chiến lược 5 năm tới của Vietnam Airlines là củng cố các thị trường trọng điểm; mở rộng có chọn lọc sang Bắc Mỹ, Nam Á, Trung Đông và Bắc Âu - những khu vực tiềm năng lớn về du lịch , thương mại và kết nối cộng đồng người Việt toàn cầu.

Song song với các chuyến bay chở khách, Vietnam Airlines đang chuẩn bị khai thác máy bay vận tải chuyên chở hàng hóa đầu tiên của Việt Nam, dự kiến từ quý IV này. Đây sẽ là bước đi quan trọng để xây dựng Vietnam Airlines trở thành hãng trung chuyển đa dịch vụ trong khu vực.

Chúng tôi tiếp tục tái cơ cấu tài sản, nguồn vốn, tìm thêm những nguồn tài trợ vốn cho kế hoạch đầu tư phát triển. Nâng cao chất lượng công tác quản trị, tinh gọn tổ chức, nâng cao năng suất lao động, quản trị chặt chẽ chi phí tại mọi khâu, mọi đơn vị. Vietnam Airlines sẽ không ngừng củng cố chất lượng dịch vụ, ngày càng cải thiện và nâng cấp chất lượng dịch vụ, hướng tới chuẩn 5 sao quốc tế .

Trong bối cảnh các cam kết về phát triển bền vững đang được đẩy mạnh, Vietnam Airlines đang xây dựng lộ trình tham gia chương trình trung hòa Carbon toàn cầu - CORSIA và từng bước triển khai sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững. Chúng tôi coi đây không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để Vietnam Airlines khẳng định vai trò tiên phong trong chuyển đổi xanh của ngành hàng không trong nước và khu vực.

- Xin trân trọng cảm ơn ông. Nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam, xin chúc ông luôn mạnh khỏe và thành công, cùng ban lãnh đạo Vietnam Airlines đưa hãng hàng không quốc gia sải cánh vươn cao và hội nhập toàn cầu mạnh mẽ!