Gần đây, nhiều tài khoản mạng xã hội lan truyền cách "chữa bệnh tai mũi họng" bằng cách nhỏ nước cốt chanh trực tiếp vào mắt, mũi, tai. Phương pháp này được quảng bá "có thể trị viêm mũi dị ứng, ho, thậm chí làm sáng mắt, thông mũi, đỡ nghễnh tai". Dù nhiều người thừa nhận cảm giác xót khi dùng, họ vẫn tin rằng đây là "cách chữa tự nhiên và an toàn" nhờ tính kháng khuẩn của chanh. Cách làm này đang thu hút hàng nghìn lượt quan tâm trên các nền tảng số.
Vậy chuyên gia nói gì về trào lưu này?
BS Trương Hoàng Hưng - Phòng khám Nhi MD KIDS PEDIATRICS, TP Irving, Texas, Hoa Kỳ cho hay, chanh là loại quả chứa đựng nhiều lợi ích lớn lao cho sức khỏe. Chanh giàu vitamin C, tinh dầu, acid citric, bioflavonoids, chất xơ và một số chất điện giải quan trọng. Chanh từ lâu đã được sử dụng rộng rãi trong chế biến thực phẩm và hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh lý như thiếu máu, sỏi thận hay lão hóa sớm.
Tuy nhiên, dù chanh là thực phẩm tốt cho sức khoẻ nhưng không nên lạm dụng. Trong chanh có chứa acid citric, không nằm ngoài quy luật cổ điển của y học - “Tốt và độc chất chỉ khác nhau ở liều lượng” - bác sĩ Hưng cho hay.
Bác sĩ Phí Thùy Linh, Trưởng đơn nguyên Mắt – Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, cảnh báo việc nhỏ nước cốt chanh vào mắt là hành vi phản khoa học, có thể gây bỏng giác mạc cấp và thậm chí dẫn đến mù lòa vĩnh viễn chỉ sau một lần tiếp xúc với acid thực vật.
Không chỉ nguy hiểm cho mắt, việc nhỏ chanh vào mũi, tai – đặc biệt ở trẻ nhỏ – còn tiềm ẩn nguy cơ làm tình trạng viêm nhiễm trầm trọng hơn, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm tai giữa, viêm phổi hoặc tổn thương thính giác không thể phục hồi.
Theo bác sĩ Linh, niêm mạc mũi và tai vốn có cơ chế tự bảo vệ tự nhiên, nếu bị phá hủy bởi acid trong chanh, vi khuẩn và virus sẽ dễ dàng xâm nhập sâu hơn, khiến bệnh tiến triển nhanh và khó điều trị hơn.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên tự ý áp dụng các phương pháp chữa bệnh chưa được kiểm chứng. Khi gặp vấn đề về mắt, tai, mũi, người dân cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh đặt cược sức khỏe vào những trào lưu thiếu cơ sở khoa học.
4 tác dụng phụ khi dùng chanh quá nhiều
Theo bác sĩ Hưng, chanh tốt nhưng dùng sai, quá liều thì cũng gây nguy hiểm do tác dụng phụ của acid citric, cụ thể:
- Gây triệu chứng đường tiêu hóa như đau bụng, nôn ói, tiêu chảy, tiêu phân đen. Đặc biệt là nếu bạn đã có bệnh tiêu hóa sẵn, dùng chanh sẽ gây ra tình trạng trào ngược, viêm dạ dày cấp.
- Ăn mòn men răng: Một nghiên cứu năm 2006 cho thấy acid citric dù có tính acid nhẹ cũng có thể ăn mòn hết lớp men răng. Tính ăn mòn của nước chanh còn cao hơn của soda vì nồng độ acid cao hơn.
- Gây ung thư: Trong một nghiên cứu, người ta đem các tế bào hệ miễn dịch người cho vào các thức ăn có nhiều acid citric thì thấy tất cả các tế bào đều có tổn thương DNA, và có thể tạo thành tế bào ung thư sau này.