Căn bệnh khiến Triệu Lộ Tư "không nhớ nổi thoại, ngủ 2 tiếng một ngày" có thật sự nghiêm trọng?

Một đoạn phỏng vấn trong show "Dũng Khí Nho Nhỏ", Triệu Lộ Tư nói chuyện với các em nhỏ ở Yajiang, Tứ Xuyên (Trung Quốc) rằng có khoảng thời gian dài nữ diễn viên không thể nhớ nổi lời thoại, chỉ ngủ 2 tiếng mỗi ngày trước khi quay phim, quay quảng cáo nhưng lại cảm thấy cơ thể và năng lượng không có vấn đề gì cả, năng suất một ngày như hai ngày. Cho tới khi sức khỏe bị suy kiệt phải ngừng toàn bộ công việc để phục hồi do căn bệnh gọi là rối loạn cơ thể hóa (Tiếng Anh: Somatic Symptom Disorder). Lúc này Triệu Lộ Tư mới nhận ra mình đang không "trân trọng sự sống"

Vào đầu năm 2025, Triệu Lộ Tư cũng thừa nhận việc bản thân bị trầm cảm, cô thường xuyên cảm thấy buồn nôn, đau khớp với nhiều triệu chứng khác như đau đớn rất khó giải thích. Theo tờ The Paper, với các triệu chứng ban đầu chỉ là những rối loạn thể chất đơn giản, nhưng theo thời gian, rối loạn cơ thể hóa khiến cả thể chất và tâm trạng người bệnh nhanh chóng "xảy ra vấn đề" nghiêm trọng nếu không được can thiệp phù hợp từ sớm.

1. Rối loạn cơ thể hóa là bệnh gì?

Rối loạn cơ thể hóa là một dạng rối loạn dạng cơ thể bắt nguồn từ những yếu tố tâm lý chẳng hạn như stress kéo dài, áp lực căng thẳng cao độ kết hợp với các tình trạng sức khỏe như rối loạn lo âu, trầm cảm trong thời gian dài.

Theo Healthline, người mắc chứng rối loạn cơ thể hóa có các ám ảnh về các giác quan và một hoặc nhiều triệu chứng thể chất, chẳng hạn như đau đớn, khó thở hoặc yếu mệt. Nói cách khác, bệnh được "đánh dấu" bằng niềm tin rằng bạn đang mắc phải một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng ngay cả khi chưa được chẩn đoán mắc bất kỳ bệnh nào và bất chấp sự đảm bảo từ bác sĩ rằng bản thân không có vấn đề sức khỏe nào gây ra các triệu chứng đó.

Điều này có thể dẫn tới các căng thẳng về mặt cảm xúc nghiêm trọng khi bác sĩ và những người xung quanh không tin rằng các triệu chứng mà bạn gặp phải là "có thật". Hoặc ngay cả khi các triệu chứng đó là có nguyên nhân y khoa, thì sự lo lắng và phản ứng của người bệnh là không tương xứng với chúng (phản ứng thái quá so với triệu chứng mà bản thân gặp phải).

Nói cách khác, Những người mắc rối loạn cơ thể hóa không giả vờ về các triệu chứng của họ. Sự đau khổ mà họ trải qua do đau đớn và các vấn đề thể chất khác mà họ gặp phải là có thật, bất kể có thể tìm thấy lời giải thích về mặt vật lý, y khoa hay không. Và họ có thể có các suy nghĩ, cảm xúc, hành vi quá mức để đáp ứng lại với triệu chứng đó, từ đó có thể gây cản trở hoạt động hằng ngày của người bệnh.

2. Dấu hiệu của tình trạng rối loạn cơ thể hóa

Trước tiên thì tình trạng rối loạn cơ thể hóa và rối loạn lo âu bệnh tật (illness anxiety disorder) là hai tình trạng khác nhau, mặc dù có thể đều là các vấn đề sức khỏe tâm thần nói chung. Nhưng khác với rối loạn cơ thể hóa thì người mắc chứng rối loạn lo âu bệnh tật thường không gặp phải các triệu chứng về thể chất; thay vào đó là những bận tâm và lo lắng quá mức về việc bị bệnh.

Triệu chứng về thể chất mà người mắc rối loạn cơ thể hóa có thể gặp phải bao gồm: Đau đớn (phổ biến nhất), mệt mỏi hoặc yếu ớt quá mức và khó thở. Các triệu chứng khác có thể kể đến như đánh trống ngực, tức ngực, đổ mồ hôi nhiều hơn, các khó chịu tại đường tiêu hóa, tê,... Mức độ các triệu chứng thể chất này có thể từ nhẹ tới nặng, gồm một hoặc nhiều triệu chứng.

Cách mọi người suy nghĩ, cảm nhận và hành xử để đáp ứng với các triệu chứng về thể chất này là những dấu hiệu chính của rối loạn triệu chứng cơ thể hóa:

- Cảm thấy cực kỳ lo lắng về những triệu chứng thể chất mà bản thân gặp phải.

- Cảm thấy lo lắng rằng các triệu chứng thể chất nhẹ là dấu hiệu của tình trạng bệnh nghiêm trọng.

- Đến gặp bác sĩ để thực hiện nhiều xét nghiệm chẩn đoán và kiểm tra nhưng không tin vào kết quả. Sau đó tiếp tục tìm tới các đơn vị chăm sóc sức khỏe khác nhau để kiểm tra nhưng vẫn không "hài lòng".

- Cảm thấy rằng bác sĩ chăm sóc sức khỏe không thực sự coi trọng các triệu chứng thể chất mà họ trải qua.

- Dành quá nhiều thời gian và sức lực để giải quyết các vấn đề về sức khỏe.

- Thường xuyên có vẻ nhạy cảm bất thường với tác dụng phụ của thuốc.

- Trở nên phụ thuộc vào người khác, đòi hỏi sự giúp đỡ và hỗ trợ về mặt tình cảm, và trở nên tức giận khi cảm thấy nhu cầu của mình không được đáp ứng.

- Gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày vì những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi về các triệu chứng thể chất của họ.

Theo Cleveland Clinic, có khoảng 30 - 60% người mắc rối loạn cơ thể hóa cũng bị lo âu kéo dài và/hoặc trầm cảm.

3. Ai có nguy cơ cao mắc chứng rối loạn cơ thể hóa?

Rối loạn cơ thể hóa có nhiều khả năng xảy ra ở những người bị kìm nén cảm xúc. Cảm xúc không thể được thể hiện một cách bình thường mà chỉ có thể được thể hiện thông qua cơ thể. Nữ giới có nhiều khả năng mắc chứng rối loạn cơ thể hóa hơn nam giới, đặc biệt là nữ giới trung niên từ 35 đến 50 tuổi nhưng cũng có thể bắt đầu sớm từ 25 - 30 tuổi. Ở giai đoạn này, sự kìm nén biểu lộ cảm xúc là rõ ràng nhất.

Ngoài ra, những người mắc bệnh mãn tính hoặc từng trải qua sang chấn về mặt cảm xúc đáng kể cũng có nhiều khả năng mắc chứng rối loạn này hơn.

4. Rối loạn cơ thể hóa có nguy hiểm không?

Rối loạn cơ thể hóa sẽ được chẩn đoán bắt đầu bằng các kiểm tra sức khỏe tổng quát. Sau khi loại trừ các nguyên nhân thể chất, bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá sức khỏe tâm thần. Việc điều trị nếu xác định bị mắc rối loạn cơ thể hóa thường bao gồm thuốc và liệu pháp tâm lý.

Quá trình rối loạn triệu chứng cơ thể có thể là mãn tính (dài hạn), với các đợt bệnh xuất hiện rồi biến mất trong vòng vài tháng đến vài năm. Việc mắc chứng rối loạn cơ thể hóa khiến người bệnh lúc nào cũng cảm thấy bị "ngợp" nhưng lựa chọn đúng phương pháp can thiệp sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Các triệu chứng của bạn có thể không biến mất hoàn toàn nhưng bác sĩ sẽ hướng dẫn cách để có thể kiểm soát chúng hiệu quả, giảm tác động tới cuộc sống hàng ngày tới mức nhỏ nhất có thể. Người mắc bệnh này rất cần sự thông cảm, hỗ trợ về mặt tâm lý từ gia đình, bạn bè và cộng đồng thay vì chỉ đơn thuần chữa trị các triệu chứng thể chất.

Nếu không được điều trị, rối loạn cơ thể hóa có thể dẫn tới một số biến chứng cho cả sức khỏe tổng thể và sinh hoạt của người bệnh, cản trở những hoạt động bình thường hàng ngày, bao gồm cả việc khó khăn để duy trì các mối quan hệ thân thiết, các khuyết tật tâm lý, giảm hiệu suất công việc thậm chí tăng rủi ro sử dụng chất gây nghiện, chất kích thích. Thêm vào đó, rắc rối khi phải chẩn đoán kiểm tra liên tục do không tin vào bác sĩ cũng góp phần khiến căng thẳng, lo âu ở người bệnh tăng lên và tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Nguồn: Healthline, Cleveland Clinic, Harvard Health