“Người cầm tiền là người đau đầu”.
Nhắc đến chuyện “tay hòm chìa khóa”, quản lý tài chính gia đình, đây là điều mà nhiều người đã thừa nhận. Bởi lẽ ngoài việc cân đối chi tiêu hàng tháng, họ còn phải tính toán xem nên tiết kiệm thế nào, dự phòng ra sao để tương lai cả gia đình đỡ bấp bênh.
Với những nhà thu nhập chưa cao, câu chuyện này lại càng khó khăn hơn. Tâm sự của cô vợ trong câu chuyện dưới đây là một trường hợp như vậy. Nhìn bảng chi tiêu cô chia sẻ, nhiều người chỉ biết thốt lên 1 từ: Khó!
Trong bài chia sẻ của mình, cô cho biết mức thu nhập hàng tháng của gia đình là 22 triệu đồng. Trong đó, lương vợ 13 triệu đồng, lương chồng 9 triệu đồng. Vợ chồng cô có 3 con đều đang tuổi ăn, tuổi học nên cũng khá tốn kém. Tình hình gần đây là tháng nào cũng thiếu trước hụt sau…
“Nhà em 3 cháu, 1 cháu lớp 11, 1 cháu lớp 10 và 1 cháu lớp 1. Tháng nào nhà em cũng âm tiền, em không biết phải vén như thế nào nữa. Nhờ các bác tư vấn cho em với, chứ cứ thế này lúc ốm đau bệnh tật không biết trông vào đâu. Bố mẹ 2 bên đều có tuổi rồi” - Cô trải lòng.
Bảng chi tiêu do cô chia sẻ
Nhìn qua bảng chi tiêu này, không có để nhận ra sự chênh lệch giữa thu và chi. Thu nhập 22 triệu cố định, chi tiêu gần 23,5 triệu đồng thì đúng là không ổn. Nhiều người đồng tình khuyên vợ chồng cô cắt hết tiền ăn sáng, giảm tiền tiêu vặt của chồng thì may ra mới vừa đủ tiêu. Còn muốn dự phòng, tiết kiệm được thì phải kết hợp cắt giảm chi tiêu và tăng thu nhập.
“22 triệu cho 5 người thì đúng là cũng khó mà trang trải đủ. Thiếu có 1-2 triệu mỗi tháng thì kể ra môm cũng cố gắng rồi. Giờ thôi không ăn sáng ở ngoài nữa, cả bố mẹ với 3 con ăn ở nhà thôi, mẹ chịu khó dậy sớm nấu mì, rang cơm là cũng đỡ được 3,1 triệu rồi” - Một người khuyên.
“Nhìn khoản tiền của vợ hết hơn 9 triệu thấy có vẻ nhiều chứ tính ra cũng vẫn là lo cho gia đình, chứ chẳng tiêu pha gì mấy cho bản thân. Nhưng thu nhập có hạn mà 3 con đều đang ăn học nên phải cố thôi. Chắc tiền ăn sáng của con là bao gồm cả tiền tiêu vặt, giờ bớt lại 2 đứa lớn cho 400k/đứa tiền tiêu vặt. Còn lại ăn sáng ở nhà, bố mẹ cũng thế thì may ra đủ tiêu” - Một người chung quan điểm.
“Chồng lương 9 triệu mà tiêu vặt tận 2 triệu thì là quá nhiều” - Một người thẳng thắn.
“Giảm chi là tạm thời thôi chứ lâu dài vẫn phải tìm cách kiếm thêm mom ạ. Năm sau con lớn vào đại học, con giữa cũng gần tốt nghiệp cấp 3, con út thì còn cả 1 chặng đường dài nữa nên không tăng thu nhập thì khó lắm” - Một người chia sẻ.
Điều đầu tiên cần phải nhấn mạnh chính là: Bài toán này không chỉ nằm ở việc “thắt lưng buộc bụng”, mà còn là sự kết hợp hài hòa giữa tăng thu nhập, chi tiêu hợp lý và biết ưu tiên cho tiết kiệm. 3 yếu tố này như ba chân của một chiếc kiềng, thiếu đi cái nào cũng không ổn.
Ảnh minh họa
Thứ nhất, muốn cân đối chi tiêu thì trước hết phải có nền tảng thu nhập đủ mạnh. Tăng thu nhập không chỉ có nghĩa là làm thêm một công việc khác hay làm nhiều hơn, mà còn là tìm cách nâng cao giá trị bản thân để công việc chính mang lại mức thu nhập tốt hơn. Khi kỹ năng, kiến thức, và năng lực chuyên môn được trau dồi liên tục, bạn sẽ có cơ hội thăng tiến, được trả công xứng đáng hơn cho cùng một quỹ thời gian làm việc.
Thứ hai, chi tiêu vừa đủ là nguyên tắc giúp giữ vững trạng thái cân bằng tài chính. Nhiều người kiếm được tiền nhưng vẫn không có tiền tiết kiệm, bởi họ không chi tiêu hết những gì kiếm được. Tâm lý muốn thưởng cho bản thân, mua sắm để giải tỏa stress hay chạy theo xu hướng rất dễ khiến túi tiền cạn nhanh.
Tuy nhiên, cũng phải nhớ rằng chi tiêu hợp lý không có nghĩa là sống kham khổ, mà là tiêu có kế hoạch, ưu tiên cho những thứ thực sự cần thiết và có giá trị sử dụng lâu dài. Một cách hiệu quả là áp dụng nguyên tắc 50/30/20: 50% cho nhu cầu thiết yếu, 30% cho mong muốn cá nhân và 20% dành cho tiết kiệm hoặc đầu tư. Khi có kỷ luật trong chi tiêu, bạn sẽ nhận ra rằng cuộc sống vẫn thoải mái, nhưng tiền lại “ở lại” với mình lâu hơn.
Ảnh minh họa
Cuối cùng, nguyên tắc “tiết kiệm trước, chi tiêu sau” là chìa khóa để đảm bảo nguồn tiền không bị thất thoát. Nhiều người mắc sai lầm khi đợi đến cuối tháng mới xem còn dư bao nhiêu rồi mới tiết kiệm, nhưng thực tế, cách đó gần như không hiệu quả. Cách đúng là khi nhận lương, hãy trích ngay một phần cố định chuyển vào tài khoản tiết kiệm. Khoản tiền đó phải được xem như “không tồn tại” để tránh tâm lý gửi rồi lại rút ra tiêu
Khi duy trì đồng thời được cả 3 yếu tố trên, tình hình tài chính sẽ dần ổn định. Đây không phải là quá trình một sớm một chiều, mà là hành trình rèn luyện kỷ luật, tư duy và thói quen sống. Chỉ khi bạn biết quản lý đồng tiền của mình, thay vì để nó điều khiển bạn, cuộc sống mới thật sự nhẹ nhõm và tự do.