Ai đã nuôi dạy nên một đứa trẻ thế này?

Vào năm 2018, mạng xã hội Trung Quốc từng xôn xao trước một bức ảnh chụp khoảnh khắc rất đời thường nhưng lại khiến nhiều người lớn phải "đỏ mặt". Nhân vật chính là một bé gái đang ngồi xổm ăn kem ngay bên cạnh thùng rác trên xe buýt công cộng.

Trong bức hình được lan truyền, cô bé mặc chiếc váy vàng nổi bật, ngồi nép sát thùng rác. Một tay nhỏ xíu giữ chặt nắp thùng, tay còn lại vừa chống lên nắp vừa cầm cây kem. Em cúi đầu về phía khoảng trống bên trong thùng rác, cẩn thận ăn từng chút một để kem không bị chảy xuống sàn xe. Hành động tưởng như rất đơn giản ấy lại khiến không ít người lớn phải suy ngẫm.

Khoảnh khắc này được ghi lại bởi ông Tần Khôn Hải, người vô tình chứng kiến sự việc khi lên xe buýt. Chia sẻ với báo chí, ông cho biết thời điểm đó, ông nhìn thấy bé gái được mẹ dắt lên xe, trên tay cầm một cây kem. Khi vừa ngồi xuống ghế, người mẹ nhắc con không để kem nhỏ xuống sàn. Ngay sau đó, cô bé chủ động đi về phía thùng rác và ngồi xổm xuống để ăn kem cho gọn gàng.

Ông Tần thừa nhận bản thân đã thực sự xúc động trước cách hành xử của cô bé. Theo ông, đây là hình ảnh hiếm gặp, bởi trên các phương tiện công cộng, không ít người lớn vẫn vô tư ăn uống, làm rơi vãi đồ ăn thức uống xuống sàn. Thậm chí, sau khi ăn xong, nhiều người còn tiện tay vứt rác bừa bãi mà không mấy bận tâm đến không gian chung.

Sau khi được đăng tải lên mạng xã hội, bức ảnh nhanh chóng lan truyền với tốc độ chóng mặt. Nhiều cư dân mạng bày tỏ sự ấm lòng trước ý thức của cô bé, đồng thời dành nhiều lời khen cho cách dạy con của gia đình. Không ít người cho rằng hành động nhỏ ấy phản ánh sự giáo dục tinh tế, khi trẻ em được hướng dẫn cách tôn trọng người khác và giữ gìn môi trường xung quanh từ những điều rất giản dị.

Bên cạnh những lời khen, một số ý kiến cũng bày tỏ sự lo ngại về vấn đề an toàn. Nhiều người cho rằng việc ngồi xổm trên xe buýt có thể tiềm ẩn nguy hiểm nếu xe phanh gấp hoặc gặp sự cố bất ngờ. Vì vậy, họ khuyến cáo hành khách nên tuân thủ quy định chung, hạn chế ăn uống trên các phương tiện giao thông công cộng để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Dẫu còn những ý kiến trái chiều, phần đông cư dân mạng vẫn thống nhất rằng hành động của cô bé rất đáng trân trọng. Trong một khoảnh khắc ngắn ngủi trên chuyến xe buýt, hình ảnh em bé ngồi xổm bên thùng rác đã trở thành lời nhắc nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về ý thức công cộng, đủ để khiến nhiều người lớn phải nhìn lại chính mình.

Dạy con tôn trọng không gian xung quanh cũng là tôn trọng chính mình

Dạy con tôn trọng không gian xung quanh thực chất cũng chính là dạy con biết tôn trọng bản thân mình. Bởi cách một đứa trẻ cư xử với môi trường chung, với những người xung quanh sẽ phản chiếu rất rõ nền tảng giáo dục, nhân cách và sự tự trọng bên trong em. Khi trẻ được hướng dẫn từ sớm rằng không gian công cộng không phải là "của riêng ai", các em sẽ hiểu rằng mỗi hành động nhỏ của mình đều có thể ảnh hưởng đến người khác, từ đó hình thành ý thức sống văn minh một cách tự nhiên, không gượng ép.

Sự tôn trọng không gian xung quanh bắt đầu từ những điều rất giản dị: không xả rác bừa bãi, không nói chuyện quá to nơi công cộng, biết xếp hàng, biết giữ gìn vệ sinh chung. Với người lớn, đó có thể là chuyện nhỏ, nhưng với trẻ em, đó là những bài học đầu đời về trách nhiệm cá nhân. Khi một đứa trẻ hiểu rằng việc mình làm sạch sẽ, gọn gàng không chỉ để "cho người khác nhìn", mà còn để chính mình cảm thấy thoải mái, tự tin, thì lúc ấy, sự tôn trọng đã trở thành một phần của nhân cách chứ không còn là mệnh lệnh.

Ngược lại, nếu trẻ lớn lên trong môi trường mà người lớn thường xuyên bỏ qua những quy tắc chung, dễ dãi với hành vi thiếu ý thức, trẻ sẽ học được rằng việc làm phiền người khác hay xâm phạm không gian chung là điều có thể chấp nhận. Lâu dần, điều đó không chỉ ảnh hưởng đến cách trẻ ứng xử nơi công cộng, mà còn tác động đến cách trẻ nhìn nhận giá trị của chính mình. Một người không biết tôn trọng không gian chung thường cũng khó tôn trọng ranh giới cá nhân, cảm xúc và quyền lợi của bản thân.

Dạy con tôn trọng không gian xung quanh không phải bằng những bài giảng dài dòng, mà bằng chính hành động hằng ngày của người lớn. Trẻ em quan sát rất nhanh và ghi nhớ rất lâu. Khi cha mẹ tự giác bỏ rác đúng chỗ, nói lời xin lỗi khi làm phiền người khác, hay giữ trật tự nơi đông người, trẻ sẽ tự nhiên coi đó là chuẩn mực. Những hành vi ấy âm thầm dạy trẻ rằng sống văn minh không phải để được khen, mà là để sống tử tế với chính mình và cộng đồng.

Cuối cùng, một đứa trẻ biết tôn trọng không gian xung quanh thường sẽ lớn lên với sự tự tin, chín chắn và khả năng hòa nhập tốt. Các em hiểu rằng mình là một phần của tập thể, nhưng vẫn có ranh giới riêng cần được giữ gìn. Tôn trọng người khác chính là cách bền vững nhất để được người khác tôn trọng lại. Và khi một đứa trẻ học được điều đó từ sớm, em không chỉ học cách sống đẹp trong mắt mọi người, mà còn học cách sống tử tế với chính mình suốt cả cuộc đời.