Cá là nguồn thực phẩm quý giá, cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu như protein chất lượng cao, axit béo omega-3, các vitamin và khoáng chất có lợi. Những dưỡng chất này tạo nên hàng loạt lợi ích bao gồm hỗ trợ sức khỏe tim mạch, cải thiện thị lực, làm chậm quá trình lão hóa và tăng cường hệ miễn dịch. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng ăn cá đều đặn còn góp phần làm giảm viêm mạn tính, giảm cholesterol và hỗ trợ phát triển não bộ, đặc biệt với trẻ em và phụ nữ mang thai.
Tuy nhiên, không phải bộ phận nào của cá cũng tốt. Theo các chuyên gia, khi ăn cá, mọi người không nên ăn 5 bộ phận dưới đây.
Không nên ăn một số bộ phận của cá (Ảnh minh họa).
Trả lời phỏng vấn trên VnExpress, PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho hay não cá vốn giàu axit béo không bão hòa và phospholipid. Đây là những dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ, đồng thời hỗ trợ cải thiện tình trạng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi. Thế nhưng, đây là bộ phận có thể chứa nhiều kim loại nặng từ môi trường, đặc biệt là với những loại cá lớn, sống lâu năm dưới tầng đáy như cá kiếm, cá ngừ, cá vược. Theo đó, hàm lượng kim loại nặng ở não cá có thể cao hơn gấp nhiều lần so với ở thịt cá.
2. Ruột cá
Trả lời phỏng vấn trên VnExpress, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, ruột cá là bộ phận bẩn nhất của con cá. Đây là cơ quan có thể chứa nhiều chất thải hoặc các vi sinh vật dưới nước, ký sinh trùng như trứng sán, trứng giun, giun xoắn. Trong môi trường nuôi ô nhiễm, ruột cá còn có thể chứa kim loại nặng.
3. Lớp màng đen trong bụng cá
Một món ngon từ cá (Ảnh minh họa).
Lớp màng đen trong bụng cá thực chất là lớp bảo vệ nội tạng, nhưng lại chứa nhiều chất béo, vi khuẩn và hợp chất không có lợi cho sức khỏe. Thành phần của nó có histamin, lysozyme và các este dễ gây đau bụng, buồn nôn. Nếu không loại bỏ, lớp màng này còn khiến thịt cá có mùi tanh, hôi khó chịu.
4. Mang cá
Tương tự như phổi ở động vật, mang cá đảm nhận chức năng hô hấp. Thế nhưng, đây cũng là nơi dễ tích tụ vi khuẩn và ký sinh trùng. Đặc biệt, với những loài cá sinh sống trong môi trường nước bị ô nhiễm, mang có thể chứa lượng lớn kim loại nặng như thủy ngân.
5. Mật cá
Người dân của nhiều địa phương vẫn còn tồn tại thói quen dùng mật cá như một “bài thuốc dân gian” để trị bệnh. Người ta tin rằng mật cá rất bổ dưỡng, có thể tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị các chứng bệnh mạn tính như hen phế quản, đau lưng hay viêm đại tràng. Không ít người truyền tai nhau cách nuốt sống cả túi mật, hoặc pha mật cá với nước hay rượu để uống.
Thực tế, mật cá có thể gây ngộ độc. Theo Sức khỏe và Đời sống, cá càng lớn thì độc tính trong mật càng mạnh. Mật cá trôi nặng khoảng nửa ký cũng có thể gây suy thận cấp. Với cá trắm từ 3kg trở lên, việc uống mật chắc chắn dẫn đến ngộ độc nặng, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Các nhà khoa học đã xác định độc tố trong mật cá là Cyprinol sulfat, một loại acid mật C27. Độc tố này có khả năng gây hại nghiêm trọng cho nhiều cơ quan như gan, thận, hệ sinh sản và cả máu. Điểm đáng lưu ý là độc tố này chỉ tập trung trong mật, gan và tụy của cá, hoàn toàn không có trong phần thịt, và chỉ hiện diện ở cá nước ngọt, không thấy ở cá biển. Ngoài ra, Cyprinol sulfat rất bền với nhiệt, nên ngay cả khi nấu chín, mật cá vẫn giữ nguyên độc tính.
Để ăn cá an toàn, hãy chọn cá tươi, chế biến kỹ, và lưu ý đến các khuyến cáo về hàm lượng thủy ngân, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ.
Cách chọn cá tươi:
Lưu ý khi chế biến:
Tổng hợp