30 tuổi tôi sợ bị đuổi việc bất cứ lúc nào

Tôi 30 tuổi, có công việc ổn định, lương tạm gọi là tốt, môi trường không tệ. Mỗi tháng đều đều nhận lương, đóng bảo hiểm, có khoản tiết kiệm nhỏ. Nghe qua tưởng yên tâm nhưng càng lâu trong nghề tôi càng thấy bất an.

Không phải vì bị la mắng hay đánh giá kém, mà vì tôi nhận ra: mình có thể bị thay thế bất cứ lúc nào. Những người trẻ hơn vào làm nhanh, bắt trend tốt, học công cụ mới chỉ trong vài ngày. Trong khi tôi phải mất cả tháng mới quen với một hệ thống.

Trước đây, tôi tin chỉ cần làm tốt là đủ. Nhưng giờ thì khác, năng lực thôi chưa chắc giữ được ghế. Thị trường lao động đang thay đổi nhanh hơn chính mình kịp thích nghi. AI viết báo, làm thiết kế, phân tích dữ liệu. Một nửa những gì tôi từng thấy “không thể thay thế” đang dần bị máy làm tốt hơn, rẻ hơn, nhanh hơn.

Cảm giác “ổn định” bây giờ giống như đứng trên cát ướt: nhìn thì vững, nhưng chỉ cần một con sóng công nghệ mới, mọi thứ có thể cuốn trôi. Tôi thấy rõ điều đó qua đồng nghiệp bị cắt giảm, qua bạn bè thất nghiệp dù từng rất giỏi.

Ở tuổi 30, nỗi sợ không còn là “thiếu việc”, mà là “mất giá trị”. Bạn vẫn có nghề, nhưng không còn vị thế. Vẫn đi làm, nhưng không còn niềm tin rằng mình cần thiết.

Tôi bắt đầu nghĩ về chuyện phòng bị, không phải chỉ bằng kỹ năng mà bằng tiền. Không ai nói trước được khi nào công ty tái cấu trúc hay khi một công cụ mới khiến cả phòng mình dư thừa. Nhưng ít nhất, tôi muốn có một quỹ dự phòng để không hoảng loạn khi điều đó xảy ra.

Tôi học cách đầu tư nhỏ, chia tiền ra nhiều phần, không để tất cả nằm yên trong sổ tiết kiệm. Tôi học thêm kỹ năng mới, không phải vì tham vọng mà vì muốn tự do chọn lựa công việc thay vì bị chọn.

Có lẽ, ổn định ở tuổi 30 không còn là giữ mãi một công việc, mà là giữ được khả năng tồn tại dù mất công việc đó. Thế giới thay đổi quá nhanh và điều duy nhất chắc chắn, là mình phải luôn sẵn sàng cho ngày bị thay thế.