3 đồ uống âm thầm "tàn phá" não bộ: Nhiều người trẻ đang vô tư uống hằng ngày

Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng một số loại đồ uống quen thuộc, nếu sử dụng thường xuyên, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến cấu trúc và chức năng não, làm tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ, rối loạn nhận thức, thậm chí sa sút trí tuệ.

Dưới đây là 3 loại nước ảnh hưởng tới khả năng hoạt động của bộ não.

Nước ngọt có đường

Nước ngọt, đặc biệt là các loại chứa đường bổ sung và siro fructose cao (HFCS), từ lâu đã bị cảnh báo vì liên quan đến béo phì và đái tháo đường. Tuy nhiên, ít người biết rằng loại đồ uống này còn có thể gây hại cho não bộ.

Một nghiên cứu khoa học đăng trên Thư viện Y học Quốc gia Mỹ (NIH) cho thấy tiêu thụ đồ uống nhiều đường có liên quan đến suy giảm chức năng nhận thức, giảm trí nhớ và khả năng học tập, đặc biệt khi sử dụng kéo dài.

Các nghiên cứu thực nghiệm cũng ghi nhận chế độ ăn giàu fructose làm tăng viêm thần kinh và gây rối loạn tín hiệu insulin trong não – cơ chế được cho là liên quan đến teo hồi hải mã, vùng trung tâm điều khiển trí nhớ và học tập.

Đáng lo ngại là nước ngọt thường được tiêu thụ từ khi còn trẻ, khiến tác động lên não tích lũy âm thầm trong nhiều năm.

Rượu bia: chất độc thần kinh đã được chứng minh

Không giống nhiều yếu tố nguy cơ khác, rượu là chất độc thần kinh (neurotoxin) đã được xác nhận rõ ràng trong y văn.

Một nghiên cứu quy mô lớn công bố trên Nature Communications cho thấy việc uống rượu, kể cả ở mức "vừa phải", vẫn liên quan đến giảm thể tích chất xám và chất trắng trong não, ảnh hưởng đến khả năng xử lý thông tin và kiểm soát hành vi.

Theo các tài liệu trên PubMed, uống rượu kéo dài có thể dẫn đến: Teo não; Suy giảm trí nhớ; Sa sút trí tuệ liên quan đến rượu.

Viện Quốc gia Mỹ về Lạm dụng rượu và Nghiện rượu (NIAAA) cũng khẳng định rượu làm gián đoạn dẫn truyền thần kinh, ảnh hưởng trực tiếp đến trí nhớ, ngôn ngữ và khả năng phán đoán.

Nước tăng lực: kích thích ngắn hạn, hệ lụy dài hạn

Nước tăng lực thường chứa hàm lượng caffeine cao, kết hợp với đường, taurine và các chất kích thích khác. Việc sử dụng thường xuyên, đặc biệt ở người trẻ, đang trở thành mối lo ngại lớn.

Việc lạm dụng caffeine liều cao có thể gây rối loạn giấc ngủ, lo âu, giảm khả năng tập trung và suy giảm trí nhớ ngắn hạn.

Theo dữ liệu nghiên cứu, khi lượng caffeine vượt ngưỡng an toàn (khoảng 400 mg/ngày), nguy cơ rối loạn thần kinh, tim mạch và hành vi tăng lên rõ rệt. Thiếu ngủ mạn tính do caffeine cũng được xem là yếu tố gián tiếp gây tổn thương não và thúc đẩy quá trình suy giảm nhận thức sớm.

Các chuyên gia nhấn mạnh tác hại của những loại đồ uống này không xảy ra ngay lập tức, mà tích lũy theo thời gian. Khi các biểu hiện như hay quên, giảm tập trung, rối loạn cảm xúc xuất hiện, não bộ có thể đã chịu tổn thương đáng kể.

Việc giảm đồ uống nhiều đường, hạn chế rượu bia và không lạm dụng nước tăng lực được xem là những bước đơn giản nhưng quan trọng để bảo vệ sức khỏe não bộ lâu dài.

*Theo PMC, Nature, PubMed