Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa Trịnh Hồng Chí (Zheng Hongzhi) làm việc tại Đài Loan (Trung Quốc) cảnh báo, ung thư dạ dày phổ biến và nguy hiểm nhưng lại dễ hình thành từ những thói quen nhỏ hàng ngày. Số liệu từ GLOBOCAN 2022 chỉ ra ung thư dạ dày là loại ung thư phổ biến thứ 5 toàn cầu với khoảng 968,784 ca mắc mới trong năm 2022. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ 5 thế giới, với khoảng 660,000 ca tử vong trong cùng năm.
Bác sĩ Trịnh cũng chia sẻ thêm, ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân quan trọng gây ra ung thư dạ dày trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, khi nói tới yếu tố này hầu hết mọi người chỉ nghĩ ngay đến thói xấu như uống nhiều rượu bia, ăn quá nhiều đồ cay nóng hay dầu mỡ… mà không hay rằng có 2 việc làm khi ăn tối cũng nguy hại không kém.
Bên cạnh lựa chọn thực phẩm, bác sĩ Trịnh chỉ ra 2 thói quen ăn tối làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày đáng kể là: ăn tối quá muộn và nằm ngay sau khi ăn tối. Những hành động tưởng vô hại này lại có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là với người trên 55 tuổi.
Ảnh minh họa
Ông dẫn số liệu một nghiên cứu từ Tạp chí y khoa quốc tế Medicine chỉ rõ rằng nếu đi ngủ trong vòng 3 giờ sau khi ăn tối, nguy cơ mắc ung thư dạ dày sẽ tăng mạnh. Thời gian tính tới giấc ngủ càng ngắn, rủi ro càng lớn. Đáng lo ngại hơn, nếu bạn không hề vận động sau ăn, nguy cơ này sẽ lại tăng gấp đôi.
Những người không có thói quen đi bộ hay vận động nhẹ nhàng sau bữa ăn có khả năng bị ung thư dạ dày cao gấp gần 3 lần so với những người đi bộ. Kết hợp cả hai thói quen xấu - ăn muộn và không vận động - nguy cơ ung thư có thể tăng tới 7,4 lần so với những ai ăn tối sớm và vận động nhẹ nhàng.
Ngoài ra, một nghiên cứu từ Nurses’ Health Study cho thấy hành vi ăn uống không kiểm soát (bao gồm ăn bất kỳ lúc nào, kể cả muộn vào ban đêm) có thể làm tăng nguy cơ ung thư hệ tiêu hóa nói chung, bao gồm ung thư dạ dày có thể lên tới 54%. Tức là khoảng 1,54 lần.
Các nhà khoa học trong nghiên cứu từ Tạp chí y khoa quốc tế Medicine chỉ rõ 3 cơ chế chính khiến 2 thói quen ăn tối muộn và nằm sau khi ăn tối gây ung thư dạ dày:
- Làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày, thức ăn lưu lại lâu ngày, gây kích ứng niêm mạc dạ dày: Dạ dày vẫn cần thời gian để tiêu hóa thức ăn sau bữa tối. Nếu nằm xuống quá nhanh, sẽ làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày và tăng áp lực dạ dày. Thức ăn không tiêu hóa lưu lại lâu ngày sẽ gây kích ứng niêm mạc dạ dày, tăng nguy cơ viêm mãn tính và đột biến tế bào. Trong khi buổi tối hệ tiêu hóa làm việc chậm hơn.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Nằm ngay sau khi ăn có thể khiến axit dạ dày dễ trào ngược vào thực quản, gây trào ngược dạ dày thực quản. Kích thích axit dạ dày trong thời gian dài có thể khiến các tế bào ở đầu dưới của thực quản bị đột biến, làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tim.
Ảnh minh họa
- Ảnh hưởng đến môi trường vi khuẩn trong dạ dày: Tiêu hóa chậm sẽ ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn trong dạ dày và làm tăng sự sinh sản của vi khuẩn Helicobacter Pylori (H. Pylori). Vi khuẩn Helicobacter Pylori là tác nhân gây ung thư chính của ung thư dạ dày. Loại vi khuẩn này sẽ liên tục kích thích thành dạ dày, gây viêm mãn tính và do đó làm tăng nguy cơ ung thư.
Để giảm thiểu rủi ro, bác sĩ Trịnh khuyến nghị nên cố gắng ăn tối trước 8 giờ. Nếu không thể, có thể chia nhỏ thành hai bữa. Tuyệt đối không ăn trong vòng 3 giờ trước khi ngủ, nhất là các món nhiều dầu mỡ, đường hoặc muối. Sau bữa ăn, nên đi bộ ít nhất 10 phút. Nếu không thể, ít nhất không nằm hay ngồi một chỗ mà nên đi lại ngay trong nhà, đứng lên dọn dẹp, làm việc nhà để thúc đẩy nhu động ruột và hỗ trợ làm rỗng dạ dày.
Nguồn và ảnh: Aboluowang, webMD