"Vấn nạn toàn cầu" của nghề bác sĩ

Theo tờ Hindustan Times (Ấn Độ), thẩm phán Jasgurpreet Singh Puri mới đây đã gây chú ý khi ra phán quyết yêu cầu các trường y trên toàn quốc phải bổ sung môn “luyện chữ viết tay” vào chương trình đào tạo. Không chỉ dừng ở đó, ông còn thúc giục Chính phủ Ấn Độ triển khai hệ thống đơn thuốc điện tử trong vòng hai năm tới tại tất cả bệnh viện công.

Phán quyết được đưa ra sau khi vị thẩm phán này đọc một báo cáo pháp y mà “hầu như không thể nhận ra nổi chữ nào”. Ông nói thẳng: “Tôi không thể hiểu nổi dù chỉ một từ, thậm chí đoán một chữ cái cũng khó, chỉ có dược sĩ mới đủ kinh nghiệm để đọc được”. Vị thẩm phán cho rằng, trong thời đại công nghệ số, việc bệnh viện vẫn còn dựa vào những tờ giấy nguệch ngoạc là điều “khó tin”. Ông đề nghị sửa luật để bắt buộc các bác sĩ chuyển sang dùng đơn thuốc điện tử , còn nếu vẫn viết tay thì “từng chữ cái phải rõ ràng, dễ đọc, không được viết liền nét”.

Trên thực tế, việc “bắt bác sĩ học viết chữ đẹp” không chỉ xảy ra ở Ấn Độ. Từ năm 2000, Trung tâm Y tế Cedars-Sinai (Mỹ) đã mở hẳn một khóa học “rèn chữ” cho các y bác sĩ. Khi đó, Giám đốc bộ phận y vụ Paul B. Hackmeyer thẳng thắn thừa nhận: “Bác sĩ của chúng tôi rất giỏi chuyên môn, nhưng chữ xấu đúng là vấn đề thật”.

Để lớp học thêm phần thú vị, bệnh viện còn dán công khai “tác phẩm tiêu biểu” của một bác sĩ thận có chữ xấu nổi tiếng rồi tổ chức cuộc thi “Đoán chữ bác sĩ”. Người thắng được tặng suất brunch tại khách sạn sang trọng. Khóa học kéo dài ba tiếng, hướng dẫn cách viết nghiêng, cách cầm bút, đặt giấy và luyện viết đều nét.

Không ít bác sĩ Mỹ sau đó thừa nhận, có khi chính họ cũng không đọc nổi chữ mình viết .

Tình trạng này không chỉ phổ biến ở Mỹ hay Ấn Độ. Từ Anh, Áo, Nam Phi cho tới Trung Quốc , hàng loạt nghiên cứu đều chỉ ra rằng đơn thuốc khó đọc, thiếu thông tin là vấn đề mang tính toàn cầu, không phân biệt quốc gia hay hệ thống y tế.

Nguyên nhân được cho là đến từ ba yếu tố chính:

Thứ nhất, áp lực thời gian. Trong môi trường khám chữa bệnh dồn dập, bác sĩ buộc phải ghi chép thật nhanh. Khi tốc độ tăng, độ rõ ràng của chữ viết giảm đi là điều tất yếu.

Thứ hai, rào cản chuyên môn. Đơn thuốc đầy rẫy ký hiệu y học, thuật ngữ Latin và liều lượng phức tạp ngay cả khi viết rõ, người ngoài ngành vẫn khó hiểu.

Thứ ba, điều kiện làm việc. Bác sĩ không phải lúc nào cũng ngồi bàn ghi chép, mà thường viết vội ở hành lang, phòng mổ hay đầu giường bệnh, khiến nét chữ càng nguệch ngoạc hơn.

Thú vị là, nghiên cứu của Đại học bang California (Mỹ) lại chỉ ra rằng chữ bác sĩ không hề xấu hơn mặt bằng chung . Trong khảo sát với 209 nhân viên y tế, kết quả cho thấy sự khác biệt về độ rõ ràng không đáng kể. Những yếu tố ảnh hưởng lớn nhất lại là giới tính, tuổi tác và vị trí công tác , trong đó nam giới và người làm quản lý có chữ khó đọc hơn.

Các nhà nghiên cứu kết luận: “Chữ bác sĩ xấu” thực ra là một định kiến xã hội. Vấn đề không nằm ở con người, mà ở hệ thống phụ thuộc quá nhiều vào chữ viết tay . Cách khắc phục căn cơ nhất chính là chuyển đổi số trong y tế , áp dụng đơn thuốc và hồ sơ bệnh án điện tử.

Có lẽ, trong tương lai không xa, khi mọi thứ đều được số hóa, hình ảnh những tờ đơn thuốc viết tay loằng ngoằng của bác sĩ sẽ chỉ còn là một giai thoại vui của thời quá khứ - “vấn nạn toàn cầu” từng khiến cả thế giới đau đầu.

Nguồn và ảnh: QQ