Nhưng cuối tháng nhìn lại bảng chi tiêu, tôi thường thấy mình vừa mệt… vừa tiếc tiền.
Chỉ đến khi áp dụng lối sống có chủ đích, đặc biệt là thay đổi tư duy tài chính, tôi mới thấy rõ: không phải kiếm nhiều hơn, mà là chi đúng hơn – mới giúp tôi thoát được vòng lặp “thiếu – tiêu – tiếc” ấy.
Hồi đầu năm, tôi bắt đầu dùng app ghi chép chi tiêu hàng ngày. Lúc đầu, chỉ để theo dõi cho vui. Nhưng sau 3 tháng, con số tổng kết khiến tôi tỉnh cả người:
Trung bình gần 3 triệu đồng/tháng tôi chi cho những món ngoài kế hoạch.
Từ đồ skincare mua vì influencer gợi ý, đến vài bữa ăn đêm vì lười nấu, đến cả những “deal hời không mua là tiếc”.
Điểm chung? Tất cả đều không phải vì thật sự cần, mà vì… cảm xúc chi phối.
Tôi không áp dụng phương pháp “thắt lưng buộc bụng” cực đoan. Thay vào đó, tôi chọn 3 thay đổi nhỏ, dễ thực hiện:
Nguyên tắc 3 câu hỏi:
Mỗi khi định rút ví, tôi tự hỏi:
- Món này có thực sự cần ngay không?
- Tôi đã có món tương tự chưa?
- Nếu để đến ngày mai, tôi có còn muốn mua không?
Bạn sẽ ngạc nhiên vì số lần bạn tự trả lời "không" cho cả 3 câu.
Thiết lập ngân sách theo tuần:
Tôi chia tiền ra 4 nhóm nhỏ:
- Chi cố định: ăn uống, hóa đơn
- Chi linh hoạt: cà phê, quà tặng, ăn ngoài
- Chi cho bản thân: khoá học, sách, sức khoẻ
- Phần tiết kiệm: chuyển khoản ngay đầu tháng, coi như "mất luôn"
Việc này giúp tôi luôn biết tiền đang ở đâu, từ đó không bị cuốn theo các đợt sale, hay cảm giác "xả stress bằng cách mua sắm".
Thay đổi môi trường “dẫn dụ tiêu tiền”:
- Tắt thông báo từ app mua sắm
- Dọn bớt người mình follow trên mạng (đặc biệt là người chuyên unbox đồ xịn)
- Để giỏ hàng 48h rồi mới quyết định
Tôi không gọi đó là lãng phí – vì đó là kinh nghiệm. Nhưng nếu cứ duy trì cách tiêu tiền theo phản xạ như vậy, thì kể cả tăng thu nhập gấp đôi, tôi vẫn luôn thấy… thiếu.
Dưới đây là những gì đã thay đổi, không chỉ về con số, mà cả cảm xúc sống:
Mục tiêu | Trước thay đổi | Sau thay đổi |
---|---|---|
Chi tiêu ngoài kế hoạch | ~3.000.000đ/tháng | ~900.000đ/tháng |
Tỷ lệ tiết kiệm | ~6% thu nhập | 20% – chuyển khoản đầu tháng |
Số lần “trượt tay” mua sắm | 10–12 lần/tháng | còn 3–4 lần/tháng |
Tâm lý khi chi tiền | Hối tiếc, mệt | Chủ động, kiểm soát |
Động lực sống | Cảm tính | Có định hướng |
Tôi không trở thành người sống kham khổ – tôi vẫn mua váy mới, vẫn uống cà phê, vẫn đi du lịch. Nhưng tất cả đều được lên kế hoạch rõ ràng, và mỗi khoản chi đều có mục đích.
Tôi gọi đó là: Tiêu để sống – chứ không tiêu để lấp khoảng trống.
Tôi bắt đầu hiểu rằng:
- Mua một món đồ để “có cảm giác đang làm chủ cuộc sống” – là đặt niềm vui sai chỗ
- Tiết kiệm không phải là ép bản thân thiệt thòi, mà là để dành cho lựa chọn có giá trị hơn
Giờ đây, thay vì mua son mới để “refresh”, tôi dùng số tiền đó đi massage 45 phút sau tuần làm việc dài. Thay vì mua váy vì thấy "rất hợp trend", tôi để dành mua một khoá học thiết kế mình yêu thích từ lâu.Tài chính không phải là con số – mà là cảm giác bạn có làm chủ cuộc sống của mình hay không. Và với tôi, hành trình thay đổi không bắt đầu bằng việc "bỏ thói quen xấu", mà bằng việc học lại cách tiêu tiền một cách tỉnh táo.
Nếu bạn cũng từng tiêu vì cảm xúc như tôi, đừng vội ép bản thân sống tối giản khắt khe. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ: theo dõi chi tiêu, đặt câu hỏi trước khi mua, và biết mình đang tiêu để làm gì.
Chỉ sau vài tuần, bạn sẽ thấy ví không chỉ dày hơn, mà tâm trí cũng nhẹ hơn rất nhiều.