Thói quen khiến hàng triệu người có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, nhất là nam giới càng làm nhiều

Nguyệt Quang, Theo Thanh Niên Việt 14:03 06/09/2025
Chia sẻ

Theo thống kê, mỗi năm có hơn 10.000 bệnh nhân tử vong vì ung thư tụy, tức gần 1 người chết mỗi giờ. Dự báo đến năm 2040, số ca mắc bệnh sẽ lập kỷ lục mới, vượt 200.000 trường hợp.

Đáng lo ngại, đa số bệnh nhân chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn.

Công trình nghiên cứu đăng trên tạp chí Cancer Discovery do Trung tâm Ung thư Rogel, Đại học Michigan (Mỹ) thực hiện đã chỉ ra mối liên hệ nguy hiểm giữa độc tố trong thuốc lá và sự phát triển của khối u tụy.

Các nhà khoa học phát hiện, hóa chất trong khói thuốc khiến tế bào miễn dịch Treg sản sinh nhiều IL22 - loại protein có vai trò kép: vừa thúc đẩy khối u phát triển, vừa làm suy yếu khả năng chống lại ung thư tự nhiên của cơ thể. Giáo sư Timothy Frankel, chủ nhiệm nghiên cứu, gọi đây là “đòn tấn công kép”.

“Chúng tôi nhận thấy khối u ở những con chuột phơi nhiễm hóa chất thuốc lá phát triển nhanh hơn, lan rộng khắp cơ thể. Khi loại bỏ toàn bộ tế bào Treg, tác động nguy hiểm này biến mất hoàn toàn”, ông Frankel cho biết.

Thói quen khiến hàng triệu người có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, nhất là nam giới càng làm nhiều- Ảnh 1.

Kết quả kiểm chứng trên tế bào người cũng cho thấy, bệnh nhân ung thư tụy có hút thuốc mang lượng Treg cao hơn hẳn so với người không hút. Điều này đồng nghĩa hút thuốc trực tiếp “nuôi dưỡng” sự phát triển của khối u.

Đáng chú ý, nhóm nghiên cứu cũng tìm ra một loại thuốc ức chế có khả năng chặn cơ chế gây hại của hóa chất trong thuốc lá, qua đó làm khối u nhỏ lại. Đây có thể mở ra hướng đi mới trong điều trị ung thư tụy, đặc biệt cho bệnh nhân có tiền sử hút thuốc.

Ung thư tụy được coi là một trong những căn bệnh ác tính nguy hiểm nhất. Nếu phát hiện sớm, trước khi tế bào ung thư lan rộng, khoảng 50% bệnh nhân có thể sống thêm ít nhất một năm. Nhưng ở giai đoạn muộn, con số này chỉ còn 1/10 bệnh nhân sống quá 12 tháng .

Bệnh thường gặp ở người trên 75 tuổi, nhưng những năm gần đây, tỷ lệ mắc ở nhóm trẻ cũng tăng đáng kể. Thậm chí, một số nghiên cứu ghi nhận số ca ung thư tụy ở phụ nữ dưới 25 tuổi đã tăng tới 200% so với thập niên 1990. Nguyên nhân chưa được lý giải rõ, song béo phì và yếu tố môi trường được cho là tác nhân thúc đẩy.

Triệu chứng cần đặc biệt lưu ý

Các bác sĩ khuyến cáo, dù triệu chứng ban đầu dễ nhầm lẫn với bệnh lý thông thường, song người dân không được chủ quan. Một số dấu hiệu cần đi khám sớm gồm:

- Vàng da, vàng mắt kèm ngứa da, nước tiểu sẫm màu.

- Ăn không ngon, sụt cân nhanh chóng.

- Đầy bụng, táo bón, tiêu hóa kém.

- Mệt mỏi, suy nhược kéo dài.

Nếu những triệu chứng này kéo dài trên 4 tuần, nhất là ở người hút thuốc, nên tới cơ sở y tế kiểm tra.

Giáo sư Frankel nhấn mạnh: “Chúng ta chưa có phương pháp tầm soát ung thư tụy hiệu quả, nhưng riêng với người hút thuốc, việc nhận biết sớm triệu chứng và thăm khám tại các phòng khám nguy cơ cao là cực kỳ cần thiết”.

Theo Cancer Research UK , 22% ca ung thư tụy có liên quan tới thuốc lá, 12% do béo phì . Các chuyên gia kêu gọi muốn phòng bệnh, cách tốt nhất vẫn là bỏ thuốc lá, duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe định kỳ.

Nguồn và ảnh: Daily Mail

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày