Nữ tiến sĩ vượt định kiến "học cao khó lấy chồng"

TS. Nguyễn Thị Huyền Trang - nghiên cứu viên Dịch tễ học ung thư, y tế công cộng, Viện Công nghệ Sinh học và Y sinh Hanyang, Đại học Hanyang, Seoul, Hàn Quốc.

Trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình

Trang đến với nghiên cứu về ung thư ban đầu khá tình cờ, khi một người thân trong gia đình bị mắc bệnh ung thư. "Kể từ khoảnh khắc đó, một khao khát mãnh liệt đã trỗi dậy trong mình, mình muốn tìm hiểu sâu sắc ung thư là gì, tại sao nó lại nguy hiểm, và làm thế nào để chúng ta có thể chiến đấu với căn bệnh này. Chính từ đó, mình đã tìm thấy con đường nghiên cứu của mình, một con đường mà cho đến bây giờ mình vẫn say mê gắn bó", Trang nói.

Vì thế, theo Trang, hành trình học thuật của cô là chuỗi những dấu ấn của sự tình cờ và may mắn, nhưng cũng đầy ắp sự kiên trì. Có những ngày, Trang ngồi hàng giờ liền ở trung tâm dữ liệu, cố gắng chạy code hay tìm lỗi logic, nhưng dù kiểm tra đi kiểm tra lại vẫn không thể xác định được mình đã sai ở đâu.

"Rất nhiều lần, mình muốn từ bỏ. Những lúc đó, mình cảm thấy lạc lối, thả trôi và đôi khi nghi ngờ liệu những điều mình làm có thực sự ý nghĩa và phục vụ cho xã hội hay không.

Là một nhà khoa học nữ, mình cũng phải đối mặt với những áp lực vô hình từ xã hội và gia đình. Nhiều người vẫn còn mang suy nghĩ phụ nữ 'học cao sẽ khó lấy chồng' và khó tính. Điều này đã tạo nên một gánh nặng tâm lý nhất định cho bản thân", nữ tiến sĩ chia sẻ.

Nhưng rồi Trang nhận ra, con đường mình chọn không phải để làm vừa lòng ai, mà để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình. Cô học cách gạt bỏ những ánh nhìn dò xét, tập trung vào nghiên cứu với quyết tâm chứng minh rằng phụ nữ học cao không đồng nghĩa với việc hy sinh hạnh phúc.

"Sự 'cố chấp' của mình đã được luyện qua những khoảnh khắc tưởng chừng như muốn gục ngã. Như mỗi khi thí nghiệm đổ bể, kết quả nghiên cứu đi ngược lại hoàn toàn với giả thuyết ban đầu...

Để rồi, khi tìm ra được hướng giải quyết mới, hay phát hiện ra lỗi sai của chính mình, đó là một nguồn dopamine mạnh mẽ, một sự kích thích đặc biệt thúc đẩy mình làm việc chăm chỉ hơn, không ngừng tìm mình và không bao giờ từ bỏ. Chính những khoảnh khắc 'aha' đó đã giữ mình lại với con đường này", nữ tiến sĩ cho hay.

Tạo bình đẳng trong chẩn đoán và điều trị ung thư

Mặc dù đã tham gia nhiều dự án nghiên cứu về ung thư tại Hàn Quốc, công trình nghiên cứu nổi bật nhất của TS. Trang là nghiên cứu về bất bình đẳng trong chẩn đoán và điều trị ung thư tại Hàn Quốc, đặc biệt là về tác động của môi trường sống lên sức khỏe bệnh nhân ung thư và vai trò trung gian của giai đoạn chẩn đoán cùng phương pháp điều trị, có sử dụng chỉ số thiếu thốn cấp quận.

Công trình này không chỉ là một thách thức lớn về mặt kết nối và xử lý dữ liệu liên ngành (từ bệnh viện, bảo hiểm y tế, đến chỉ số thiếu thốn cấp quận), mà còn mang ý nghĩa xã hội sâu sắc. Nó đã cung cấp những cái nhìn quan trọng về cách các yếu tố xã hội và kinh tế, thể hiện qua chỉ số thiếu thốn cấp quận, ảnh hưởng đến việc tiếp cận và chất lượng điều trị ung thư.

Cụ thể, chẩn đoán ung thư ở giai đoạn sớm có thể giảm đáng kể nguy cơ tử vong (giảm khoảng 30% tỷ lệ tử vong chung và khoảng 20% tỷ lệ tử vong sau 1 và 3 năm), hiệu ứng này rõ rệt hơn ở các khu vực thiếu thốn... Đáng chú ý, mặc dù cơ hội tiếp cận sàng lọc có thể tương đương, người dân sống ở các khu vực thiếu thốn hơn có thể gặp hạn chế trong việc tiếp cận các cơ sở y tế hoặc nhận biết sớm các triệu chứng để được điều trị kịp thời.

"Từ những phát hiện này, nhóm nghiên cứu đã đề xuất các chính sách can thiệp phù hợp để giảm thiểu sự bất bình đẳng, đặc biệt là những chính sách tập trung vào việc cải thiện khả năng tiếp cận chẩn đoán và điều trị sớm ở các khu vực có mức độ thiếu thốn cao.

Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo mọi bệnh nhân ung thư đều có cơ hội được chẩn đoán và điều trị tốt nhất, bất kể hoàn cảnh sống và địa vị kinh tế xã hội của họ", TS. Trang nói.

Sắp tới, nữ tiến sĩ trẻ ấp ủ hy vọng có thể cùng với các nhà khoa học ở Việt Nam phát triển mô hình đánh giá nguy cơ mắc ung thư vú tại Việt Nam. "Đây là một mục tiêu quan trọng đóng góp trực tiếp vào sức khỏe cộng đồng tại quê hương mình", Trang nói.

Nữ tiến sĩ quan niệm, thành công của một nhà khoa học được đo bằng những đổi thay thật sự trong đời sống con người. Cô muốn tri thức mình dày công tích lũy nơi xứ người sẽ quay về phục vụ phụ nữ Việt để mỗi người mẹ, người chị, người em gái có cơ hội phát hiện bệnh sớm hơn, sống khỏe hơn, hạnh phúc hơn.