Vắc xin HPV là vắc xin bất hoạt - không chứa virus sống, nên an toàn hơn cho nhóm suy giảm miễn dịch so với các vắc xin sống. Nhóm người này lại chính là đối tượng dễ bị nhiễm HPV dai dẳng hơn, và nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung cũng cao hơn người bình thường. Việc tiêm vắc xin sẽ giúp tạo kháng thể, bảo vệ cơ thể trước các chủng HPV nguy hiểm.
Như vậy, câu trả lời là có thể tiêm, thậm chí nên tiêm. Tuy nhiên, hiệu quả của vắc xin có thể thấp hơn do hệ miễn dịch yếu, và mỗi nhóm cần xem xét thời điểm, liều lượng tiêm phù hợp. Cụ thể như sau:
- Có tiêm được vắc xin HPV hay không: Thường có thể tiêm,nên tiêm nhưng cần đánh giá từ bác sĩ chuyên khoa ghép tạng.
- Lý do nên tiêm: Sau khi ghép tạng, bệnh nhân phải dùng thuốc ức chế miễn dịch suốt đời - làm suy yếu khả năng kháng bệnh, dễ nhiễm HPV kéo dài. Dù tạo kháng thể không mạnh bằng người khỏe mạnh, vắc xin vẫn giúp giảm nguy cơ ung thư liên quan đến HPV.
Ảnh minh họa
- Lưu ý khi tiêm:
+ Nếu có thể, nên tiêm trước khi ghép tạng.
+ Nếu tiêm sau ghép, thường cần đợi ít nhất 6 tháng để hệ miễn dịch ổn định hơn.
+ Có thể cần theo dõi kỹ hiệu quả miễn dịch sau tiêm.
- Có nên tiêm vắc xin HPV không: Thường được khuyến nghị tiêm, sau khi kết thúc điều trị và sức khỏe ổn định.
- Lý do nên tiêm: Hóa trị, xạ trị, hoặc thuốc điều trị đích có thể làm hệ miễn dịch suy yếu nặng nề, khiến cơ thể dễ bị HPV tấn công. Khi hệ miễn dịch phục hồi, vắc xin giúp bảo vệ lâu dài trước virus HPV - tác nhân gây nhiều loại ung thư, không chỉ ung thư cổ tử cung mà còn cả hậu môn, hầu họng...
- Lưu ý khi tiêm:
+ Tham khảo bác sĩ ung bướu để xác định thời điểm tiêm phù hợp.
+ Cần theo dõi phản ứng miễn dịch, có thể tiêm nhắc lại theo chỉ định.
- Nên tiêm vắc xin HPV hay không: Đặc biệt khuyến nghị nên cân nhắc tiêm vắc xin HPV.
Ảnh minh họa
- Lý do nên tiêm: Người nhiễm HIV có nguy cơ cao hơn gấp nhiều lần mắc các bệnh lý do HPV - đặc biệt là ung thư cổ tử cung. Các nghiên cứu cho thấy vắc xin HPV an toàn và vẫn tạo ra miễn dịch đáng kể ở người nhiễm HIV.
- Lưu ý khi tiêm:
+ Hiệu quả vắc xin phụ thuộc vào số lượng tế bào CD4 (chỉ số phản ánh sức mạnh miễn dịch).
+ Với người có CD4 thấp, bác sĩ có thể đề nghị liệu trình tiêm đặc biệt, có thể gồm mũi bổ sung hoặc thay đổi khoảng cách giữa các liều.
Một số nguyên tắc quan trọng các nhóm đặc biệt, suy giảm miễn dịch do bệnh hay dùng thuốc cần nhớ như:
- Luôn tham khảo bác sĩ chuyên khoa (ghép tạng, ung bướu, truyền nhiễm): Họ sẽ đánh giá tình trạng miễn dịch, chọn thời điểm tiêm, và tư vấn phác đồ phù hợp nhất.
- Tiêm càng sớm càng tốt: Nếu còn đủ sức khỏe và bác sĩ đồng ý, nên chủ động tiêm để ngăn ngừa từ sớm, đặc biệt ở người chưa từng nhiễm HPV.
- Hiệu quả vẫn có dù hệ miễn dịch yếu: Dù không tạo miễn dịch tối ưu, nhưng vẫn giúp giảm nguy cơ mắc HPV và các biến chứng nguy hiểm.
- Không thay thế việc tầm soát: Dù đã tiêm, phụ nữ có hệ miễn dịch yếu vẫn cần tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ, vì vắc xin không bảo vệ 100% khỏi mọi chủng HPV.
Tóm lại: Phụ nữ từng ghép tạng, đang hoặc từng điều trị ung thư, hay nhiễm HIV vẫn có thể và nên tiêm vắc xin HPV, nhưng cần được bác sĩ đánh giá và theo dõi sát. Việc tiêm chủng đúng lúc sẽ giúp họ phòng ngừa hiệu quả những căn bệnh ung thư nguy hiểm, đặc biệt trong bối cảnh hệ miễn dịch vốn đã suy yếu. Đây là một khoản đầu tư xứng đáng cho sức khỏe lâu dài.