Đường Lên Đỉnh Olympia là một trong những gameshow trí tuệ lâu đời và uy tín nhất trên sóng truyền hình Việt Nam, gắn liền với tuổi học trò suốt 25 năm qua. Tuy nhiên, bên cạnh sức hút và giá trị giáo dục, chương trình cũng không tránh khỏi những lần vướng phải sai sót trong khâu biên tập kiến thức.
Dưới đây là một vài sự cố từng diễn ra tại các trận thi đấu Olympia nhiều năm qua buộc Ban tổ chức (BTC) phải đăng tải đính chính và lời xin lỗi tới khán giả.
Lần đầu tiên có 5 thí sinh tham gia trận Chung kết
Cách đây 16 năm, tại Chung kết Olympia năm thứ 9, khán giả từng chứng kiến đoàn leo núi có đến... 5 gương mặt.
Chung kết Olympia năm thứ 9 cũng từng có 5 thí sinh tham dự
Câu chuyện bắt đầu từ trận thi Quý 3 Olympia năm thứ 9. Khi đó, thí sinh Bạch Đình Thắng (THPT chuyên Nguyễn Huệ, Hà Nội) nhận được một câu hỏi Sinh học về sáu hệ trong cơ thể người. Thắng trả lời có "hệ nội tiết", nhưng ban cố vấn cho rằng đó là đáp án sai và trừ đi 30 điểm vì câu hỏi có ngôi sao hy vọng. Thắng vì vậy mất cơ hội bước vào Chung kết, nhường chiến thắng cho Hồ Ngọc Hân (THPT Quốc học Huế).
Không chấp nhận kết quả này, gia đình Đình Thắng gửi đơn khiếu nại kèm sách giáo khoa Sinh học lớp 8 - trong đó ghi rõ "hệ nội tiết là một trong các hệ của cơ thể người". Điều này khiến BTC phải triệu tập ban cố vấn, mời thêm chuyên gia và cả nhóm biên soạn sách giáo khoa để thảo luận. Cuộc tranh luận kéo dài nhưng không thể đi đến kết luận thống nhất.
Cuối cùng, BTC tuyên bố: "Em Thắng học thế nào thì trả lời thế ấy, và câu trả lời của em được chấp nhận". Nhờ đó, Thắng được cộng thêm 60 điểm, nâng tổng điểm ngang bằng Hồ Ngọc Hân. Kết quả là lần đầu tiên trong lịch sử, một trận chung kết Olympia có đến 5 thí sinh.
BTC mở họp báo để đính chính đáp án
Trong trận chung kết Olympia năm thứ 14, trước câu hỏi "vì sao dung dịch muối có tính sát trùng", thí sinh Nguyễn Hoàng Bách đã trả lời: dung dịch nước muối tạo môi trường ưu trương nên vi khuẩn ở trong dung dịch nước muối sẽ bị mất nước mà chết.
Do không giống với câu trả lời của chương trình, MC Tùng Chi mời Ban cố vấn nhận xét. PGS.TS Vũ Quốc Trung, cố vấn chương trình khi đó, đã không chấp nhận câu trả lời này.
Đáp án chính thức của câu hỏi là: "Dung dịch nước muối có nồng độ muối lớn hơn nồng độ muối trong tế bào của vi khuẩn. Cho nên do hiện tượng thẩm thấu thì muối đi vào tế bào làm nồng độ muối trong tế bào tăng lên đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước trở lại tế bào từ vi khuẩn được đầy ra ngoài. Vi khuẩn vì vậy mất nước và bị tiêu diệt".
Dư luận có nhiều ý kiến không đồng tình với quyết định trên của Ban cố vấn. Trước những phản hồi trái chiều từ dư luận, BTC, ban cố vấn cùng các thí sinh tham gia trận Chung kết đã mở một cuộc họp báo.
Song kết quả cuối cùng, đáp án vẫn được giữ nguyên như đã công bố và không công nhận phần trả lời của Hoàng Bách. Ngôi vị Quán quân năm đó không có sự thay đổi.
Các cố vấn của chương trình giải thích cụ thể đáp án trận Chung kết của thí sinh Hoàng Bách
Chấm đáp án sai thành đúng
Ở cuộc thi Tuần 2 - Tháng 1 - Quý 3 năm thứ 17 phát sóng ngày 5/3/2017, thí sinh Nhân Thanh Tùng (THPT Ngọc Hồi, Hà Nội) được chấm đúng trong hai câu Hóa học vốn có đáp án sai. Lỗi này khiến thí sinh Phạm Phú Vinh (THPT Huỳnh Văn Nghệ, Bình Dương) bị trừ điểm oan và mất lợi thế.
Sau khi kiểm tra lại, BTC thừa nhận sai sót và gửi lời xin lỗi công khai đến Phú Vinh. Tuy nhiên, theo luật, kết quả cuộc thi vẫn được giữ nguyên. Đây là một trong số ít lần Olympia công khai nhận sai về đáp án, ảnh hưởng trực tiếp tới ngôi vị Quán quân.
Thanh Tùng giành vòng nguyệt quế trong cuộc thi ngày 5/3 nhưng vị trí này đúng ra phải thuộc về Phú Vinh
3 tuần phải đăng bài đính chính thông tin 3 lần
Vào năm 2021, chỉ trong vòng 3 tuần, BTC chương trình đã phải 3 lần đăng bài đính chính thông tin.
Lần đầu tiên là vào chiều ngày 29/8/2021, fanpage chính thức của chương trình bất ngờ đăng tải bài viết đính chính thông tin sai trong cuộc thi phát sóng ngày 22/8/2021. Cụ thể, chương trình viết:
"Trong chương trình Đường Lên Đỉnh Olympia phát sóng ngày 22/08/2021, tại phần Olympedia, chương trình đã đưa ra thông tin như sau: 'Núi Ngọc Linh được mệnh danh là nóc nhà của dãy Trường Sơn... đứng thứ 2 Việt Nam sau đỉnh Fansipan'.
Xin khẳng định, đây là thông tin không chính xác.
Ngọc Linh (2.598m) là đỉnh núi cao thứ 2 của dãy núi Trường Sơn, xếp sau đỉnh Pu xai lai leng (2.711m).
Olympedia là một mục nhỏ trong mỗi số phát sóng của chương trình, nhằm cung cấp thêm thông tin tới quý khán giả về một câu hỏi đã xuất hiện trong phần thi khởi động. Đây không phải là một trong bốn phần thi dành cho bốn thí sinh, do vậy không làm ảnh hưởng đến kết quả chung cuộc của cuộc thi.
Ban biên tập chương trình xin chân thành cáo lỗi tới quý vị khán giả vì sự nhầm lẫn này".
Lần tiếp theo cũng vào tối cùng ngày, chương trình đăng bài đính chính thông tin kiến thức trong cuộc thi Tuần 2 - Tháng 3 - Quý 4 - Năm 21. Trong cuộc thi này, ở phần thi khởi động của thí sinh Bùi Đức Đăng, chương trình có hỏi:
"Nước chứa hàm lượng cao của hai ion kim loại nào thì được gọi là nước cứng?".
Đáp án chính xác của câu hỏi là Canxi và Magie.
Thí sinh đã trả lời là Kali và Magie.
Vào thời điểm ghi hình, trong điều kiện diễn biến hỏi – đáp nhanh 60 giây, toàn bộ ê-kíp chương trình và cả bốn thí sinh đều không nhận ra thí sinh trả lời sai đáp án "can-xi" thành "ka-li", chỉ đúng nửa sau "ma-giê" nên đã cho điểm thí sinh ở câu này. Bốn thí sinh không có thắc mắc về câu trả lời và về việc cho điểm này trong khoảng thời gian cuộc thi diễn ra. Vì vậy, tổng điểm chung cuộc của thí sinh Bùi Đức Đăng (sau khi kết thúc cả bốn vòng chơi) là 290 điểm.
Với kết quả này, Bùi Đức Đăng trở thành thí sinh có điểm nhì tuần cao nhất ở thời điểm này. Sau khi chương trình phát sóng, khán giả gửi thắc mắc, chương trình cho kiểm tra lại mới phát hiện ra sai sót ở câu trả lời.
Bài đăng của chương trình.
Tuy nhiên đại diện BTC Đường Lên Đỉnh Olympia cho biết trong Bản cam kết được bốn thí sinh đồng ý tuân theo và ký tên trước khi ghi hình, có điều khoản về các khiếu nại, cụ thể như sau:
1. Tôi và các thí sinh tham dự chương trình được khiếu nại về câu hỏi, đáp án của câu hỏi, câu trả lời của các thí sinh.
2. Khiếu nại của tôi chỉ được ban tổ chức xem xét trong thời gian diễn ra phần thi đó tại thời điểm ghi hình. Ngoài thời gian này, khiếu nại của tôi không còn giá trị và chương trình không thay đổi kết quả chung cuộc.
Như đã nói ở trên, vào thời điểm ghi hình, không thí sinh nào thắc mắc về câu trả lời cũng như việc cho điểm của thí sinh Bùi Đức Đăng, vì vậy, sau khi họp bàn, BTC Đường Lên Đỉnh Olympia quyết định vẫn giữ nguyên số điểm 290 của thí sinh Bùi Đức Đăng và mọi quyền lợi liên quan của thí sinh này.
Và chỉ 1 tuần sau đó, BTC lại tiếp tục đăng một bài đính chính khác. Xuất phát từ phần thi Khởi động của thí sinh Nguyễn Minh Triết - người về Nhất cuộc thi Tuần 3 - Tháng 3 - Quý 4 Đường Lên Đỉnh Olympia (lên sóng ngày 5/9/2021), chương trình khi ấy đưa ra câu hỏi: "Tỉnh lỵ của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là thành phố nào?". Triết trả lời "Bà Rịa", trong khi đáp án của chương trình lại là "Vũng Tàu".
Khoảng 16h cùng ngày, fanpage chính thức của chương trình phải đăng thông báo đính chính rằng đáp án mà Minh Triết đưa ra "Bà Rịa" mới chính xác. Theo cổng thông tin điện tử của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, từ khi thành lập đến ngày 1/5/2012, tỉnh lỵ là thành phố Vũng Tàu, nhưng kể từ 2/5/2012, tỉnh lỵ được chuyển về thành phố Bà Rịa. Như vậy, câu trả lời "Bà Rịa" của Minh Triết là chính xác, trong khi đáp án của chương trình không còn đúng ở thời điểm hiện tại. BTC cũng khẳng định sự nhầm lẫn này không ảnh hưởng đến vị trí xếp hạng chung cuộc của bốn thí sinh.
Bài đăng của Đường Lên Đỉnh Olympia.
Sai sót trong trận Chung kết năm
Trong trận Chung kết năm Đường Lên Đỉnh Olympia năm thứ 22, BTC Olympia cũng phát thông báo đính chính về sai sót trong việc không công nhận đáp án đúng của thí sinh Bùi Anh Đức ở một câu hỏi tiếng Anh.
4 thí sinh tham gia trận chung kết năm 2022.
Cụ thể, theo thông báo từ BTC, tại Chung kết Đường Lên Đỉnh Olympia năm 2022, trong phần thi Về đích của thí sinh Vũ Nguyên Sơn (học sinh Trường THPT Hà Nội - Amsterdam), chương trình đã đưa ra câu hỏi tiếng Anh có nội dung như sau:
(Đoạn MV See You Again)
It's been a long day without you, my friend
And I'll tell you all about it when I see you again (I'll see you again)
We've come a long way (yeah, we came a long way)
From where we began (you know we started)
Oh, I'll tell you all about it when I see you again (I'll tell you)
When I see you again
First, you both go out your way and the vibe is feeling strong
And what's small turned to a friendship, a friendship turned to a bond
And that bond will never be broken, the love will never get lost
(The love will never get lost)
And when brotherhood come first, then the line will never be crossed
Established it on our own when that line had to be drawn
And that line is what we reached, so remember me when I'm gone
(Remember me when I'm gone)
Câu hỏi được chương trình đưa ra là:
"In this part of song, I have used a synonym for the word 'friendship'. Can you tell me which word it is?"
(Dịch: Trong đoạn trích của bài hát, tôi đã sử dụng một từ đồng nghĩa với từ "friendship" (tình bạn). Bạn có thể cho tôi biết đó là từ nào không?)
Ở câu hỏi này, thí sinh Vũ Nguyên Sơn đã không đưa ra câu trả lời.
Sau đó, thí sinh Bùi Anh Đức (học sinh Trường THPT Chuyên Sơn La, tỉnh Sơn La) đã giành quyền trả lời và đưa ra đáp án là "Bond".
Đáp án chương trình đưa ra khi đó là "Brotherhood".
Ngay tại thời điểm ghi hình trực tiếp, chương trình đã không chấp nhận đáp án của Bùi Anh Đức và trừ thí sinh này 15 điểm.
Sau khi chương trình kết thúc, BTC cho biết đã kiểm tra lại với cố vấn Tiếng Anh và cố vấn đã chấp nhận câu trả lời của Bùi Anh Đức là "Bond".
Như vậy có 2 đáp án đúng ở câu hỏi này là "Bond" và "Brotherhood". "Câu trả lời của Bùi Anh Đức là hoàn toàn chính xác", thông báo đính chính của chương trình nêu.
Theo đó, số điểm chung cuộc của 4 thí sinh sẽ thay đổi như sau: Vũ Bùi Đình Tùng 35 điểm; Vũ Nguyên Sơn 155 điểm; Đặng Lê Nguyên Vũ 205 điểm và Bùi Anh Đức 120 điểm.
Theo BTC, số điểm này không làm thay đổi thứ hạng các thí sinh trong trận chung kết Đường Lên Đỉnh Olympia năm thứ 22: "Xin chân thành cáo lỗi cùng quý vị khán giả và cảm ơn quý vị đã đồng hành cùng trận Chung kết hôm nay!", BTC thông tin.
Dù BTC chương trình đưa ra đính chính cùng lời xin lỗi, tuy nhiên, không ít khán giả cho rằng sơ suất này làm ảnh hưởng đến tâm lý thí sinh, thậm chí hoàn toàn có thể thay đổi cục diện trận đấu khi thí sinh có được tâm lý hưng phấn khi có thêm điểm số ở thời điểm đó. Một số ý kiến cho rằng việc này khó chấp nhận bởi một chương trình truyền hình trực tiếp thì hẳn phải được tập dượt, chuẩn bị kỹ càng từ trước.
BTC xin lỗi, đưa ra quyết định đặc biệt
Mới đây nhất, ngày 17/8/2025, cuộc thi Tháng 1 - Quý 4 Đường Lên Đỉnh Olympia năm thứ 25 với bốn thí sinh tham gia gồm: Lê Đức Minh (THPT chuyên Ngoại ngữ - ĐH Ngoại ngữ, ĐHQG Hà Nội), Phạm Văn Hiếu (THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đà Nẵng), Vũ Thiên Tuấn (THPT chuyên Lê Khiết, Quảng Ngãi) và Nguyễn Bách Hiệp (THPT chuyên Sơn Tây, Hà Nội) đã lên sóng. Kết quả chung cuộc, thí sinh Nguyễn Bách Hiệp về nhất với 195 điểm. Lê Đức Minh về nhì với 185 điểm, Vũ Thiên Tuấn đạt 140 điểm, còn Phạm Văn Hiếu xếp thứ tư với 85 điểm.
Tuy nhiên, không lâu sau đó, trên fanpage chính thức của chương trình, BTC Đường Lên Đỉnh Olympia bất ngờ đăng tải một bài viết xin lỗi. BTC cho biết, ở phần thi Về đích của thí sinh Lê Đức Minh, chương trình đã đưa ra câu hỏi: "Hình thức dinh dưỡng của phần lớn vi khuẩn và các loại nấm là gì?".
Bài đăng đính chính mới đây của chương trình.
Khi đó, Đức Minh chọn câu trả lời Tự dưỡng, trong khi thí sinh Nguyễn Bách Hiệp đưa ra đáp án Hóa tự dưỡng. Tại thời điểm ghi hình, cố vấn chương trình đã quyết định cho điểm câu trả lời của thí sinh Nguyễn Bách Hiệp. Tuy nhiên sau khi trận đấu kết thúc, chương trình xác nhận cả hai đáp án đều không chính xác. Điều này đồng nghĩa với việc quyết định trước đó đã gây bất lợi cho Đức Minh - thí sinh có khả năng tranh vé vào vòng Quý.
Trước tình huống này, BTC chính thức lên tiếng xin lỗi thí sinh, gia đình, nhà trường và khán giả cả nước. Theo quy chế, kết quả sau khi cuộc thi khép lại không thể thay đổi, nhưng để đảm bảo sự công bằng, nhân văn và khích lệ tinh thần học tập, BTC đã đưa ra quyết định đặc biệt: Lê Đức Minh sẽ trở thành thí sinh thứ 5 tại cuộc thi Quý 4. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Olympia một trận thi Quý có tới 5 thí sinh cùng tranh tài.
Tổng hợp